Bolesław Chrobry – lew ryczący
Trzynasta książka to spora odpowiedzialność w stosunku do czytelników, którzy mają prawo oczekiwać lektury zajmującej i inspirującej do własnych przemyśleń. Odpowiedzialność okazuje się tym większa, że bohaterem rozważań jest władca zajmujący poczesne miejsce w panteonie dumy narodowej. Bolesław Chrobry jako postrach wszystkich sąsiadów już za swojego długiego życia wzbudzał wielkie emocje polityczne. Był bardzo skuteczny, gdyż odznaczał się okrucieństwem i bezwzględnością. By zrealizować swoje cele, nie wzbraniał się przed popełnianiem czynów dalekich od chrześcijańskich ideałów. Żył przecież w czasach, kiedy brutalność i podstęp nieuchronnie przeplatały się ze wspaniałomyślnością i szczodrością władców konkurujących ze sobą na scenie geopolitycznej. Bolesław został nazwany przez potomnych Wielkim, bo też dokonał rzeczy wielkich. Wywalczył sobie pierwszoplanowe miejsce w Europie Środkowej; nadał swojemu państwu cechy nowoczesnej monarchii chrześcijańskiej; wygrał większość z licznych wojen, które prowadził; znacznie rozszerzył granice państwa piastowskiego; wypromował nazwy Polski i Polaków. Powierzył jednakże swojemu synowi zadanie niewykonalne: utrzymanie wysokiego statusu monarchii w sytuacji otoczenia jej przez samych wrogów. Toteż jej upadek nastąpił już kilka lat po śmierci wielkiego Bolesława, który stał się niemal mitycznym uosobieniem dawnej chwały.
Wstęp / 9
Rozdział 1. Dwaj kuzyni – dwa spojrzenia / 23
Rozdział 2. Jak mały Bolesław stał się Bolesławem Wielkim 39
Lata 967–992 / 43
Lata 992–1002 / 55
Lata 1002–1013 / 162
Lata 1014–1024 / 253
Lata 1024–1025 / 306
Rozdział 3. Pokłosie / 315
Podsumowanie / 331
Literatura / 335
Summary / 363
Indeks osobowy / 371
Indeks postaci historycznych / 375
Indeks geograficzny / 391
Szymon Zdziebłowski
To pierwsza publikacja tak szeroko opisująca postać Bolesława Chrobrego od prawie dwudziestu lat. Do jej napisania nie skłoniły jednak autora nowe źródła na jego temat, bo te - jak sam przyznaje we wstępie - od dawna nie powiększają się, a ich zasób jest ciągle skromny. Jest to zatem próba "wbudowania władcy +pomnikowego+ w rzeczywistość historyczną". Prof. Urbańczyk podkreśla, że siłą rzeczy jest to wizja subiektywna. Fragment recenzji: http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C27687%2Cboleslaw-chrobry-lew-ryczacy-nowa-biografia-pierwszego-krola-polski.html
Przemysław Urbańczyk
Jest profesorem w Instytucie Archeologii UKSW oraz w Instytucie Archeologii i Etnologii PAN. Prowadzi badania mediewistyczne nad początkami państw, chrystianizacją, urbanizacją, stosunkami geopolitycznymi oraz architekturą Polski, Europy Środkowo-Wschodniej, Skandynawii i wysp północnego Atlantyku. Zajmuje się też teorią badań archeologicznych, historią archeologii i metodyką prac wykopaliskowych. Redaktor naukowy 17 tomów zbiorowych (12 wydano w językach kongresowych) oraz serii: „The Past Societies. Polish Lands from the First Evidence of Human Presence to the Early Middle Ages” (2017 – 5 tomów), „Dziedzictwo archeologiczne Puszczy Białowieskiej” (2021 – 5 tomów) i zaplanowanej na 18 tomów serii „Origines Polonorum”, nagrodzonej w 2020 r. Nagrodą Klio. Autor ponad 450 publikacji, w tym 15 książek, z których trzy uzyskały nagrody („Klio I stopnia”, MNiSW oraz Rektora Uniwersytetu Warszawskiego), a dwie nominowano do nagród im. Jerzego Giedroycia i Jana Długosza.