Ze wstepu
(...) Praca składa się z siedmiu części ujętych w odrębne rozdziały.
W rozdziale wstępnym omówiono cel, zakres pracy i założenia badawcze, odniesiono się do teoretycznych i metodologicznych problemów badań przemian demograficznych w kontekście bogatej na ten temat literatury oraz ustosunkowano się do jakości i wartości materiałów źródłowych. W drugim rozdziale ustalono wpływ uwarunkowań fizyczno-geograficznych na stan i rozmieszczenie ludności oraz przeobrażeń o charakterze społeczno-ekonomicznym na przemiany w strukturach i procesach ludnościowych. Przed właściwą analizą przemian w strukturze i procesach demograficznych konieczne było ustalenie stanu i rozmieszczenia ludności regionu, między innymi z przyjęciem podziału na miasto i wieś oraz uwzględnienia dynamiki zmian ludnościowych, co zostało zawarte w rozdziale trzecim. W kolejnym, czwartym, rozdziale przedstawiono podstawowe struktury demograficzne, tj. strukturę płci i wieku. Nie uwzględniono cech społeczno-zawodowych ludności, co nie mieści się w zakresie tematu badań, oraz struktury stanu cywilnego (ze względu na brak odpowiednich danych statystycznych). Omówiono natomiast zmiany, jakie zaobserwowano w strukturze płci i wieku oraz zanalizowano związane z nimi procesy feminizacji i starzenia się ludności. Wszystkie te zagadnienia rozpatrzono pod kątem ich przestrzennego zróżnicowania.
Z kolei przedmiotem rozdziału piątego stał się ruch naturalny ludności scharakteryzowany poprzez jego podstawowe elementy, jak małżeństwa, urodzenia, zgony, przyrost naturalny i dynamikę demograficzną. Świadomie pominięto tu zagadnienie rozwodów, bowiem do większości z nich dochodzi po kilku latach trwania małżeństwa, gdy plany prokreacyjne rodziny zostały już zrealizowane. Nie mają one zatem aż tak dużego wpływu na liczbę urodzeń, a tym samym na kształtowanie liczebności populacji.
Następny rozdział dotyczy roli migracji stałych, które odgrywają bardzo istotną rolę przyczyniając się do ukształtowania specyficznej sytuacji demograficznej, rzutującej na przebieg późniejszych zjawisk i procesów demograficznych. Znalazły się w nim zatem zagadnienia związane z mobilnością przestrzenną ludności, zarówno w zakresie ruchu wewnętrznego ludności, jak i migracji zagranicznych, saldo i obrót migracyjny, oraz pokazano, jaki jest udział migracji w przyroście rzeczywistym ludności. W celu podsumowania przemian ruchu naturalnego i migracyjnego zastosowano analizę typów rozwoju ludnościowego Webba.
Na koniec, w odrębnym rozdziale, starano się ustalić perspektywy zmian w strukturach ludnościowych na podstawie analizy dotychczasowych trendów rozwojowych oraz określić prawidłowości, a także charakterystyczne cechy zjawisk i procesów obserwowanych na badanym obszarze(...)
