SKIP_TO

Paedagogia Christiana 2(24)/2009

seria:Paedagogia Christiana autorzy: Jerzy Bagrowicz redaktorzy: Jerzy Bagrowicz
Rok wydania:2009 Format:158 x 228 mm
OPIS

„Paedagogia Christiana” jest czasopismem (półrocznikiem), wydawanym od 1997 roku na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika (zeszyty 1-4 ukazały się w Wydawnictwie Adam Marszałek), poświęconym problematyce pedagogiki chrześcijańskiej oraz pedagogiki religii. Każdy zeszyt zawiera cztery działy: 1 — Artykuły i rozprawy; 2 — Z pedagogiki rodziny; 3 — Sprawozdania; 4 — Recenzje. Zadaniem pisma jest przede wszystkim ukazywanie chrześcijańskich inspiracji i tradycji w wychowaniu i refleksji o nim. Do takich zagadnień należą m.in. filozoficzno-antropologiczne i biblijno-teologiczne podstawy wychowania człowieka oraz problematyka wychowania obecna w nauczaniu Kościoła katolickiego. Wiele miejsca poświęca się współczesnym uwarunkowaniom wychowania człowieka, dyskusjom nad najtrudniejszymi problemami i aktualnymi pytaniami, stawianymi w obrębie szeroko podjętej edukacji religijnej. Innym zagadnieniem, podejmowanym na łamach pisma, jest problematyka wychowania człowieka w społeczeństwie pluralistycznym i wielokulturowym. Pismo prezentuje pedagogikę religii jako atrakcyjną ofertę dla współczesnego wychowania oraz aktualność chrześcijańskiego ideału wychowawczego. Jest otwarte na problematykę szeroko pojętej edukacji religijnej całego chrześcijaństwa, a także zagadnienia dialogu międzyreligijnego i międzywyznaniowego. Wskazuje na szczególne wyzwania, stające w tym zakresie przed pedagogiką religii, a zwłaszcza wychowania do dialogu i tolerancji, troski o własną tożsamość z jednoczesnym otwarciem na innych.

Podmiotowość - według Rabczyńskiego - to bezpośrednie doświadczenie istnienia własnego „ja" jako samoistnego podmiotu stanowiącego centrum wszystkich „moich" czynności. Termin ten odnosi się zazwyczaj przede wszystkim do człowieka, to on bowiem jest podmiotem, czyli tym, który doświadcza, rozumuje, myśli, dokonuje świadomych wyborów, tworzy. Podmiotowość - jak podkreśla J. Socha - to prawo do istnienia w świecie i dostrzeżenie własnej wartości w samym fakcie istnienia. Uznanie podmiotowości jednostki, jej istnienia i obecności w realnym świecie to pierwszy i konieczny warunek relacji z jednostką i warunek międzyosobowego dialogu. Pierwszych śladów refleksji na temat podmiotowości możemy doszukać się już u wielkich filozofów starożytności. Dopiero jednak chrześcijaństwo pojęciu temu nadało szczególną treść: pojęcie podmiotowości znalazło swoje umocnienie dzięki chrześcijańskiej koncepcji osoby i wolności człowieka oraz związanej z nią odpowiedzialności.
Starożytna moira czy fatum jak też związana z nimi zależność człowieka od zewnętrznych sił decydujących o jego losie i przyszłości nie pozwalały na realizowanie swojego życia w całkowitej wolności, wręcz uzależniały ludzkie myślenie od szeregu uwarunkowań niepozwalających faktycznie czuć się odpowiedzialnym i wolnym. Na fakt ten wskazywał bardzo wyraźnie św. Paweł w 1 Liście do Koryntian, gdy spotkał się z przejawami takiego myślenia nawet wśród samych chrześcijan (por. szczególnie pierwszy rozdział 1 Kor). W Liście do Galatów natomiast św. Paweł wskazywał: „Ku wolności wyswobodził nas Chrystus. A zatem trwajcie w niej i nie poddawajcie się na nowo pod jarzmo niewoli" (Ga 5, 1).
Nie sięgając do szczególnej analizy rozwoju tego pojęcia i refleksji pedagogicznej na temat podmiotowości, wspomnijmy tu o wadze prac, które na ten temat publikował Karol Wojtyła. Zajmował się on bardzo często filozofią człowieka. Jak podkreśla A. Rynio, chodziło mu nie tylko o studium istoty człowieka, ale i o wyjaśnienie ludzkiego doświadczenia. Karol Wojtyła w swojej filozofii osoby, w osobowym „ja" wyróżniał dwa aspekty: podmiotowość ontyczną i podmiotowość przeżyciową. Osoba ludzka w jego ujęciu jest kimś jedynym i niepowtarzalnym. Jest podmiotem istnienia i działania, podmiotem indywidualnym i osobowym, przeżywającym swoje czyny, doznania, a przede wszystkim swoją własną podmiotowość. Ponieważ problematyka podmiotowości jest dziś w jakiejś mierze obecna także w refleksji pedagogicznej, postanowiliśmy poświęcić temu zagadnieniu tematyczną część publikacji kolejnego numeru „Paedagogia Christiana". Część ta została przygotowana przez powołany w 2005 r. pod naukową opieką ks. prof. Mariana Nowaka z KUL Zespół Pedagogiki Chrześcijańskiej jako nowy Zespół Problemowy Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN. Głównym celem Zespołu jest odbudowanie w polskiej myśli pedagogicznej zaniedbanego przez dziesięciolecia po II wojnie światowej dialogu między pedagogiką a teologią.

Przydatne linki

W związku ze zmianą serwisów WWW Wydawnictwa Naukowego UMK mogą wystąpić utrudnienia w działaniu sklepu internetowego. Za wszelkie niedogodności przepraszamy.