Historiografia i mitologia kobiecości. Powieściopisarstwo Teodora Parnickiego

Prezentowana książka stanowi próbę odczytania alternatywnych historii kobiet w pięciu najwybitniejszych powieściach Teodora Parnickiego. Zawarte w niej interpretacje zostały przeprowadzone z wykorzystaniem narzędzi wypracowanych na gruncie literaturoznawstwa, teorii historiografii, szczególnie zaś z antropologii  i feministycznej krytyki literackiej. Studium m na celu odsłonięcie innego wymiaru powieściopisarstwa Teodora Parnickiego, ukazanie Genderowej wrażliwości autora „Nowej Baśni”, niejednokrotnie antycypującego w swej twórczości przemiany zachodzące w ponowoczesnej teorii historiografii.

Przedstawione analizy koncentrują się między innymi wokół zagadnień mitologii kobiecości, genealogii matrylineralnej, cielesności w historii oraz problemy płci, traktowanej jako istotny komponent kreowania narracji historycznej. Książka podejmuje również namysł nad relacją łączącą historię, mit i literaturę w powieściach Teodora Parnickiego oraz proponuje spojrzenie na jego twórczość z innej perspektywy, uwzględniając płeć doświadczenia historycznego, stawiającej w centrum zainteresowania postaci kobiet będących aktywnymi kreatorkami rzeczywistości oraz innych kulturowo i etnicznie, sytuujących się na marginesie Wielkiej Historii.

Wstęp. Dlaczego kobiety w powieściopisarstwie Teodora Parnickiego? / 9

Rozdział I. Matriarchalny pępek mitu / 43
Przestrzeń metonimiczna / 46
Mitologie petryfikalne / 58
„Obcość” – „żydowskość” – „kobiecość” / 71
Próba palimpsestu kobiecego / 92
Semantyka nagości i stroju. Cielesna sygnatura różnicy kulturowej / 97
Przestrzeń metonimiczna, przestrzeń transgresji / 120

Rozdział II. W sieci historii i fikcji. O pisaniu kobiecej tożsamości w powieści słowo i ciało / 125
Podwójny trop lektury. Trop I. Nieczytelność sygnatury / 125
Pismo/głos kobiety w słowie i ciele. Wstępne rozpoznania i założenia / 131
Poza pociechą logosu? / 137
Trop II. Melancholia / 185
„Bo też to wielka pociecha: pisać, pisać, pisać…” o melancholii w słowie i ciele / 191
Maska słowa / 191
Maska ciała / 207
Dodatek. Dwie twarze Markii / 219

Rozdział III. Historia palimpsestowa / 229
Historia palimpsestowa, lektura palimpsestowa / 234
Herstoria w twarzy księżyca / 262
Majaczenia chorobowe Mitroanii Chorezmijki – próba interpretacji / 291

Rozdział IV. Srebrne orły – dwie kobiety, dwie historie / 309
Między powieścią historyczną a mikrohistorią / 309
Cielesność (w) historii / 316
Między karnawałem a wielkim postem / 316
W okowach polityki / 351
Cielesne inskrypcje obcości / 363
Dwie tradycje / 378

Rozdział V. Między męskim brakiem a kobiecą (nie)obecnością / 397
Próba lektury pryzmatycznej tylko Beatrycze / 397
Beatrycze i Dante / 401
Viviana i Merlin / 409
„… a Graalem nad Graalami iście – kobiecość moja” – analiza motywów arturiańskich w powieści tylko Beatrycze / 419
I właśnie JEJ nie ma? / 430

Zakończenie / 437
Bibliografia / 447
Summary / 461
Indeks osobowy / 463

Joanna Szewczyk