Historia rozwoju ekonomii, komplet tomów 1–6

T. 1: Od starożytności do szkoły klasycznej

W rozprawie autor podjął próbę nowego spojrzenia na proces rozwoju myśli ekonomicznej. Dokonania twórców idei ekonomicznych prezentuje w sposób niekonwencjonalny. Na podstawie materiałów źródłowych wskazuje autorów nowych pojęć i koncepcji. Formułuje przy tym wnioski odmienne od ustaleń innych badaczy. Zwraca uwagę, że wiele kluczowych dla ekonomii innowacji terminologicznych narodziło się w starożytności i średniowieczu. W czasach nowożytnych powstanie ekonomii było już bliskie, jednak dokonało się to dopiero w XVIII w. za sprawą szkockiego filozofa Adama Smitha.
„Praca M. Bochenka jest pracą o szerokim rozmachu, przykuwającą uwagę czytelnika i bardzo ważną z punktu widzenia popularyzacji wiedzy ekonomicznej w społeczeństwie. […] Praca jest owocem pasji naukowej autora, wynikiem rzetelnych i żmudnych badań. Autor, dobierając istotne i często nieznane szczegóły z dorobku pisarzy podejmujących problematykę ekonomiczną, umiejętnie zachęca czytelnika do uważnego przeczytania tej interesującej lektury”.

Z recenzji prof. zw. dr hab. Aleksandry Lityńskiej

T. 2: Od idei socjalistycznych do historyzmu

Adam Smith wykazał, że system gospodarczy z wolną konkurencją zapewnia najwyższą efektywność i bogactwo wszystkim członkom społeczeństwa. Jednakże nie wszyscy skorzystali z dobrodziejstw systemu kapitalistycznego. Postulaty naprawy kapitalizmu przedstawili – zaprezentowani w tym tomie – reprezentanci nurtu socjalistycznego, natomiast marksiści nawoływali do przemocy i rewolucji. Z kolei reprezentanci historyzmu wskazywali na potrzebę zwiększenia roli państwa w gospodarce, a także stosowania odmiennych od klasyków metod dociekań oraz uznania historycznego charakteru praw rządzących rozwojem życia gospodarczego.
„Recenzowana praca jest rezultatem wielkiej pracowitości autora, jego pasji badawczej w poszukiwaniu prac oryginalnych w celu możliwie pełnego przedstawienia badanych problemów. […] W mojej ocenie praca stanowi doskonały przykład rzetelnej, wnikliwej pracy naukowej autora opartej na żmudnych badaniach archiwalnych. Rozprawa stanowi ważny i wartościowy wkład M. Bochenka do badań nad historią ekonomii”.

Z recenzji prof. zw. dr hab. Aleksandry Lityńskiej

T. 3: Kierunek subiektywno-marginalny i jego szkoły

W trzecim tomie autor prezentuje dokonania zarówno autorów rewolucji subiektywno-marginalnej, jak i – co stanowi novum tego typu opracowań – prekursorów tej rewolucji. Twórcy wspomnianego przewrotu naukowego zastosowali nowe metody dociekań, głównie metodę matematyczną, oraz zmodyfikowali przedmiot i zakres prowadzonych badań, dzięki czemu przyczynili się do uteoretyzowania ekonomii oraz stworzenia mikroekonomii. Autor zwraca uwagę, że fundamentalne koncepcje tego przewrotu powstały niemal jednocześnie w wielu ośrodkach niezależnie od siebie, czyli były efektem odkryć wielokrotnych.
„Recenzowana praca jest częścią pięknego dzieła dr. hab. M. Bochenka, syntezy rozwoju myśli ekonomicznej na świecie. Rozprawa ta jest ukoronowaniem dotychczasowego dorobku naukowego autora w zakresie historii ekonomii. Jego zasługą jest to, że dotarł do oryginalnych prac nie tylko w Polsce, lecz także we Wiedniu i w Zurychu. Tę benedyktyńską pracę połączył z usystematyzowaniem ogromnego materiału historycznego i jego wartościowaniem”.

Z recenzji prof. zw. dr. hab. Tadeusza Stanisza

T. 4: Od neomarksizmu do początków ekonometrii

Przełom XIX i XX w. zapisał się w historii ekonomii nie tylko restauracją marksizmu, ale również powstaniem nowej szkoły i działu ekonomii, tj. instytucjonalizmu oraz ekonometrii. Instytucjonaliści wzbogacili ekonomię o nowe metody, a także o koncepcje teoretyczne. Twórcy ekonometrii przyczynili się do dynamizacji rozwoju teorii ekonomii oraz jej uściślenia. W powstaniu ekonometrii – na co zwraca uwagę autor – swój udział zaznaczyli również polscy uczeni.
„Recenzowany tom składa się ze wstępu, trzech rozdziałów, podsumowania i zestawienia wykorzystanej literatury. Rozdział pierwszy poświęcony jest ekonomii marksistowskiej, drugi – instytucjonalizmowi, a trzeci – powstaniu ekonometrii. Z tego telegraficznego zestawienia treści recenzowanej pracy wynika, że jej układ jest właściwy i spójny. Autor posługuje się słusznie licznymi cytatami, starając się przy tym przedstawić myśl koryfeuszy ekonomii w duchu współczesnym, tj. w języku ekonomicznym XXI w. Dzięki temu praca jest dostępna dla czytelników mających wyższe wykształcenie ekonomiczne”.

Z recenzji prof. zw. dr. hab. Tadeusza Stanisza

T. 5: Od keynesizmu do syntezy neoklasycznej

Wybuch Wielkiego Kryzysu w 1929 r. zaskoczył większość ówczesnych teoretyków ekonomii. Niestety ortodoksyjna ekonomia akademicka okazała się bezradna wobec rosnącego bezrobocia i przedłużającej się recesji. Wiarygodną propozycję naprawy kapitalizmu przedstawił John Maynard Keynes, który dokonał kolejnego przewrotu naukowego w ekonomii, stworzył nowoczesną makroekonomię oraz zaproponował prowadzenie nowej polityki gospodarczej. Architektami nowatorskiej polityki gospodarczej oraz modeli państwa dobrobytu byli z kolei uczeni szwedzcy i niemieccy. Propozycje pogodzenia zwaśnionych ekonomii neoklasycznej i keynesizmu zgłosili reprezentanci syntezy neoklasycznej.
„Muszę stwierdzić, że została wykonana iście benedyktyńska praca […] będąca owocem wysiłku jednego człowieka. Zasługuje to na podkreślenie i docenienie, a jak pisze sam autor, stanowi zwieńczenie jego wieloletnich badań i gromadzenia obszernego materiału bibliograficznego”.

Z recenzji prof. dr hab. Urszuli Zagóry-Jonszty

T. 6: Współczesne szkoły ekonomiczne

Winą za stagflację i slumpflację z lat 70. XX w. obarczono interwencjonizm państwa w życie gospodarcze typu keynesowskiego. W odpowiedzi na załamanie się tego paradygmatu powstało wiele szkół i koncepcji ekonomicznych. Niektóre z nich zaliczono do mainstream theory, inne tworzą współczesną heterodoksję. Rozbieżność stanowisk na temat palących problemów dzisiejszej gospodarki niektórzy analitycy interpretują jako kryzys współczesnej teorii ekonomii. Natomiast autor zaprezentowanego opracowania uważa, że współcześni innowatorzy w niczym nie ustępują wcześniejszym pokoleniom teoretyków ekonomii.
„Poglądy przywołanych tu ekonomistów są poprawnie przedstawione, a to przecież jest sprawą najważniejszą. Ponadto oprócz żmudnej, wieloletniej pracy, jakiej podjął się prof. M. Bochenek, na pochwałę zasługuje język, jakim się posługuje. Jest jasny, klarowny, bez zbędnych udziwnień i zawiłości, co czasem zdarza się w pracach naukowych. Wysoko oceniam również bibliografię i odsyłacze, w których autor niejednokrotnie zawarł wiele interesujących szczegółów. Bogata literatura przedmiotu każe z szacunkiem spojrzeć na dokonania prof. M. Bochenka. Jestem pod wrażeniem pracochłonności opracowania”.

Z recenzji prof. dr hab. Urszuli Zagóry-Jonszty

Mirosław Bochenek