Książka jest zbiorem dwudziestu sześciu referatów wygłoszonych na ogólnopolskiej konferencji naukowej: Zadania edukacji polonistycznej w obliczu jednoczącej się Europy, zorganizowanej w Toruniu w dniach 13 - 15 marca 2003 roku przez Zakład Metodyki Nauczania Literatury i Języka Polskiego Instytutu Literatury Polskiej UMK. Ich autorami są pracownicy nauki z różnych ośrodków akademickich w Polsce, nauczyciele szkół toruńskich i doktoranci z filologii polskiej UMK. Zarówno liczba wygłoszonych na konferencji referatów - trzydzieści cztery (niniejszy tom jest wyborem dwudziestu sześciu referatów) - jak i ich zawartość sprawiły, że sygnalizowany problem przedstawiony tu został w całej swej różnorodności i złożoności.

Patriotyzm i jego różne oblicza w oczach młodzieży, kształcenie patriotyczne, regionalizm na lekcji polskiego, wartości kształcące i wychowawcze literatury polskiej - to najważniejsze zagadnienia podnoszone przez referentów. Zwraca tu uwagę zwłaszcza ostatnie z wymienionych. Trudno się zresztą temu dziwić. Nie od dziś wiadomo, iż wartość naszej rodzimej literatury tkwi w tym, że rozwijała się ona niemal nieprzerwanie w powiązaniu z innymi europejskimi literaturami i że fakt ten należy uprzytamniać w ramach nauki literatury i języka ojczystego jako żywe świadectwo kulturowej bliskości narodów zamieszkujących Europę.

Poszczególni autorzy ujmują omawiane zagadnienia z różnych perspektyw. Z jednej strony jest to perspektywa historyczna i współczesna, z drugiej - teoretyczna i praktyczna. W każdym jednak wypadku dążono do obiektywizmu, w tym znaczeniu słowa, że referenci nie wypowiadali się w konkretnych administracyjno-politycznych kwestiach związanych z europejską integracją. Nie było to również założeniem organizatorów konferencji, nie chodziło o aprobatę czy dezaprobatę określonych integracyjnych posunięć. Konferencja została pomyślana jako dyskusja w obliczu nieodwołalnych procesów integracyjnych i koniecznego w tym względzie stanowiska szkoły.

Prezentowany tutaj tom, składający się z dwadziestu sześciu referatów, adresowany jest do wszystkich środowisk zainteresowanych szkolną polonistyką: pracowników nauki, studentów, a zwłaszcza do nauczycieli. Pozwoli on bowiem, mamy taką nadzieję, lepiej zrozumieć jeden z ważnych współczesnych dylematów nurtujących szkolną polonistykę i stojące przed nią w związku z tym wyzwania.

Redaktorzy