Violetta Wróblewska

"Od potworów do znaków pustych". Ludowe demony w polskiej literaturze dla dzieci

Wysyłamy w ciągu 30 dni roboczych
(druk na żądanie)
Redirect to ibuk.pl
ISBN:
978-83-231-3151-9
Publication year:
2014
Pages number:
276
Nr wydania:
pierwsze
Typ okładki:
miękka
Series:
Paralele: Folklor - Literatura - Kultura
Publisher:
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

38,00 zł

miękka

Violetta Wróblewska

"Od potworów do znaków pustych". Ludowe demony w polskiej literaturze dla dzieci

Kategoria produktu:

Książka poświęcona jest postaciom demonicznym w twórczości pisarzy polskich XIX-XXI wieku. Jej bohaterami są najpopularniejsze i najbardziej charakterystyczne postaci z literatury dziecięcej, takie jak Baba Jaga, smok i krasnal, chociaż nie brak informacji o strzydze, topielcu czy dziwożonie. W pracy podjęto problematykę pochodzenia wymienionych istot, pokazano ich rolę w ludowej demonologii, a następnie przedstawiono ich różnorakie metamorfozy, zarówno w folklorze tradycyjnym, jak i w utworach dla dzieci. Zasadnicza teza monografii, zasugerowana w jej tytule, wyraźnie wskazuje kierunek opisanych przemian – od postaci przerażających, demonicznych, w których istnienie niejednokrotnie wierzono, w postaci fantastyczne, o dużym ładunku komizmu czy utylitaryzmu; od kulturowych znaków o wyraźnym wydźwięku moralistycznym po znaki semantycznie puste, pozbawione jakiejkolwiek głębi znaczeniowej służącej kształtowaniu charakteru czy choćby gustu estetycznego odbiorców. Przyczyna opisanych w rozprawie przekształceń i procesów (m.in. karnawalizacji, symplifikacji, hiperbolizacji, infantylizacji) silnie związana jest ze zmianami kulturowymi, zwłaszcza z zanikiem tradycyjnej kultury ludowej, stanowiącej główny punkt odniesienia dla charakteryzowanych w rozprawie postaci, jak i ze stopniowym zawłaszczaniem jej elementów przez twórców kultury popularnej, kierujących się pobudkami komercyjnymi. W pracy wskazano także pozytywne przykłady wykorzystania polskiego folkloru przez pisarzy, ale zdecydowanie znajdują się one w mniejszości. W finalnej części rozprawy, obok rozważań teoretycznych, zawarto próbę opisu przekształceń materiału ludowego na poziomie literatury dla młodzieży (na przykładzie fantasy), wskazując nieco odmienne tendencje w kreacji wizerunków demonów niż te widoczne w twórczości dla najmłodszych (obok symplifikacji wyraźnie widoczna skłonność do brutalizacji i erotyzacji bohaterów).

Wstęp / 7

Rozdział 1. Od demonów ludowych do demonów literackich / 21
1.1 Demony ludowe / 23
1.2 Demony literackie / 39

Rozdział 2. Baba Jaga w folklorze i w literaturze dla najmłodszych / 51
2.1. Kim jest Baba Jaga? / 51
2.2. Jędza w polskich opowieściach ludowych / 61
2.3. Raz, dwa, trzy, Baba Jaga patrzy – demon w folklorze dziecięcym / 72
2.4. Baba Jaga w literaturze dla dzieci / 78

Rozdział 3. Smok w tradycji ludowej i literackiej / 103
3.1. Wyobrażenia smokow i ich funkcje w kulturze ludowej / 103
3.2. Smoki w ludowych bajkach magicznych / 113
3.3. Smok wawelski i inne smoki w polskiej literaturze dla dzieci / 121

Rozdział 4. Krasnal, kraśnię, ubożę. Ludowe i literackie obrazy krasnoludków / 149
4.1. Krasnale w polskiej prozie ludowej / 150
4.1.1. Kraśniaki jako bohaterowie podań wierzeniowych / 153
4.1.2. Krasnale w bajkach magicznych / 159
4.2. Literackie obrazy krasnoludkow / 165

Rozdział 5. Strzyga jako bohater baśni literackiej i fantasy, czyli demon na warsztacie literata / 197
5.1. Strzyga w wersji ludowej / 198
5.2. Obraz strzygi w baśni literackiej (Strzyga Romana Zmorskiego) / 205
5.3. Strzyga jako bohater fantasy (Wiedźmin Andrzeja Sapkowskiego) / 218

Zakończenie / 235
Spis ilustracji / 245
Bibliografia / 247
Nota bibliograficzna / 267
Indeks nazwisk / 269

No reviews

At the moment there is no reviews for this book. You can write your own!!!

Write review

Write your own review

Captcha

Newsletter

If you are interested in receiving news from Wydawnictwo Naukowe UMK, please subscribe to our newsletter.

Nie udało się otworzyć pliku PDF.

Dodano do koszyka:

Lorem ipsum