(Ur. 1973), profesor nadzwyczajny w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Zajmuje się w historią filozofii nowożytnej, filozofią religii i historią filozofii polskiej. Opublikował między innymi: Koncepcja egzystencji Sørena Kierkegaarda w kontekście filozofii niemieckiej (2004), Filozofia religii Immanuela Kanta (2008), Opus postumum Immanuela Kanta (2016). Autor przekładów na język polski między innymi rozpraw Kanta, Fichtego, Jaspersa, Schillera. Redaguje kwartalnik „Studia z Historii Filozofii” oraz serię wydawniczą poświęconą polskiej recepcji filozofii Kanta. Wydał archiwalne rękopisy pism Józefa Kalasantego Szaniawskiego, Franciszka Wigury, Anioła Dowgirda, Józefa Bychowca, Jana Święcickiego (Listy z Królewca, Toruń 2014). E-mail: kups@umk.pl
Recepcja filozofii Immanuela Kanta w filozofii polskiej w początkach XIX wieku. Część 2: Józef Maria Hoene Wroński "Filozofia krytyczna odkryta przez Kanta, oparta na ostatecznej zasadzie poznania"
Zawartość niniejszej rozprawy w istocie różni się od doktryny Kanta jedynie tym, że dodałem w niej podstawę, na której opierają się naczelne zasady tego filozofa. Tę właśnie podstawę zapowiada tytuł. Owa podstawa sama w sobie jest fundamentem i wzmacnia naczelne zasady [filozofii] Kanta, nadając im kierunek inny od tego, jaki wyznaczył im Kant; kierunek, którego nie mógł on wówczas znać. Te drobne odchylenia nie mają jednak najmniejszego wpływu na główne wnioski wynikające z jego doktryny; wnioski owe zależą przede wszystkim od tych najważniejszych kierunków, które właściwie nigdy nie są błędne. Przez to właśnie możemy pojąć wartość tego, co mówił Fichte, gdy nadchodzącym epokom pozostawił zgłębienie geniuszu tego człowieka (to znaczy Kanta), który z punktu, w jakim zastał filozofię, porwał ją z taką gwałtownością ku ostatecznemu celowi, jak gdyby był prowadzony boskim natchnieniem.
Z rozprawy Hoene Wrońskiego, Philosophie critique découverte par Kant...
Wstęp (Tomasz Kupś) / 7
JÓZEF MARIA HOENE WROŃSKI
Filozofia krytyczna. Tom 1 / 27
Ogłoszenie publiczne / 33
Filozofia krytyczna. Część pierwsza / 35
Przedmowa / 36
Filozofia krytyczna. Wprowadzenie / 45
Dodatek / 56
Naukowa przestroga / 56
Filozofia krytyczna. Część druga / 59
Zawiadomienie / 61
Wprowadzenie do filozofii / 63
I. Ideał filozofii / 63
1. Analiza obiektów świata widzialnego / 68
A) Aktywność cielesna / 69
B) Aktywności duchowe albo życie / 71
a.1. Ogólne właściwości przyrody nieorganicznej / 72
a.2. Ogólne właściwości przyrody organicznej / 76
a.3. Ogólne właściwości przyrody ożywionej / 79
Dodatek 83
Filozofia krytyczna. Część trzecia / 85
Wprowadzenie do filozofii. Kontynuacja / 87
b.1. Szczegółowe formy aktywności przyrody nieorganicznej / 87
1. Odpychanie albo siła pochodząca z repulsji / 91
2. Grawitacja albo pierwotna siła przyciągania / 94
3. Oddziaływanie mechaniczne / 98
4. Oddziaływanie chemiczne / 104
5. Ciepło / 107
6. Światło / 109
Dodatek / 112
Filozofia spekulatywna, transcendentalna i transcendentna według Kanta i jego następców / 115
Posłowie (Marta Agata Chojnacka) / 129
Bibliografia / 157
Indeks osób / 159