doktor nauk humanistycznych, absolwent filologii polskiej oraz filozofii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Zajmuje się teorią interpretacji, a także współczesną filozofią kultury oraz polityki. Publikował m.in. w „Tekstach Drugich”, „Przeglądzie Humanistycznym” i „Diametrosie”.
Literaturoznawczy spór o interpretację. Analiza wybranych dwudziestowiecznych koncepcji teoretycznych
Literaturoznawczy spór o interpretację jest książką poświęconą jednej z najżywszych i najciekawszych dyskusji, jakie odbyły się w humanistyce drugiej połowy dwudziestego wieku. Brali w niej udział nie tylko literaturoznawcy, ale także między innymi filozofowie i semiotycy. Dlatego omawiane w niniejszej książce stanowiska i kontrowersje, choć skupiają się wokół problemu interpretacji utworów literackich, wykraczają poza ściśle literaturoznawcze zagadnienia.
Autor książki - zamiast starać się wyłonić zwycięzców w rzeczonym sporze - próbuje dociec, w których miejscach tak naprawdę pojawiała się niezgoda między uczestnikami dyskusji. Nie jest to takie oczywiste, jak mogłoby się wydawać, ponieważ uczestnicy ci mieli tendencję do radykalizowania lub upraszczania poglądów swoich oponentów. Obecnie intensywność sporu o interpretację uległa zmniejszeniu, więc jest to dobry moment, aby przyjrzeć mu się na spokojnie i odpowiedzieć na pytanie, na ile odmienne są reprezentowane w nim stanowiska.
Wprowadzenie / 7
CZĘŚĆ I. FILOZOFIA
Rozdział 1. Trzy, a nie dwie, strony sporu / 31
Rozdział 2. Esencjaliści i antyesencjaliści / 43
Rozdział 3. Logocentryści i antylogocentryści / 69
CZĘŚĆ II. TEORIA
Rozdział 1. Eric Donald Hirsch, Jr. / 99
Teoria Hirscha wyłożona w Validity in Interpretation / 100
Rozwój teorii Hirscha / 113
Filozoficzne zaplecze teorii Hirscha / 121
Wątpliwości i krytyki / 124
Rozdział 2. Umberto Eco / 129
Dzieło otwarte, czyli dzieło wielu nieporozumień / 129
Lector in fabula / 134
Dopowiedzenia / 146
Wątpliwości i krytyki / 152
Rozdział 3. Richard Rorty / 159
Filozofia Rorty’ego / 160
Poglądy Rorty’ego na interpretację / 174
Wątpliwości i krytyki / 185
Rozdział 4. Jacques Derrida / 187
Teoria / 192
Intencja / 201
Derrida a literaturoznawstwo / 216
Wątpliwości i krytyki / 222
Rozdział 5. Hans-Georg Gadamer / 225
Hermeneutyka / 226
Podstawy hermeneutyki Gadamera / 228
Szczegóły / 238
Wątpliwości i krytyki / 242
CZĘŚĆ III. PRAKTYKA
Rozdział 1. Metody i wskazówki interpretacyjne / 251
Rozdział 2. Propozycja Erica Hirscha / 261
Rozdział 3. Propozycja Henryka Markiewicza / 273
Zakończenie / 285
Bibliografia / 291
Interpretation Argument in Literary Studies. Analysis of Selected Theoretical Conceptions of 20th Century. Summary / 299