Drewno, jeden z najstarszych używanych przez człowieka materiałów budowlanych, szczególnie w ostatnich latach bywa gwałtownie wypierane przez materiały nowoczesne, będące rezultatem dynamicznie rozwijających się nowych technologii. Jednak drewniane budowle nadal stanowią niesłychanie istotny element krajobrazu kulturowego nie tylko na terenie Polski, ale i całego świata. Czyż można sobie bowiem wyobrazić panoramę naszego kraju bez wspaniałych drewnianych kościołów na Podhalu czy domów z wystawkami na Żuławach. Zwłaszcza w okresie poszukiwania przez wielu tożsamości miejsca, nawiązanie do architektury określanej często mianem ?rodzimej" czy ?swojskiej" każe zwrócić baczną uwagę na drewniane dziedzictwo kulturowe. Jego wagę podkreśla realizowany pod egidą Rady Europy program - ?Kultura drewna" (Wooden Culture). Niestety, zasoby drewnianego dziedzictwa, z każdym rokiem ulegają degradacji
i uszczupleniu. Przyczyny tego procesu tkwią nie tylko w ograniczonej trwałości tego budulca, w jego podatności na niszczące działanie czynników biologicznych, lecz wynikają zazwyczaj z działalności człowieka. Ostatnia dekada przyniosła w tym względzie nowe zagrożenia, a te z kolei rodzą nowe wyzwania. Nie tylko przed służbami konserwatorskimi, ale i przed władzami samorządowymi, społecznościami lokalnymi i indywidualnymi użytkownikami budowli zabytkowych. Od tego, czy będziemy umieli tym wyzwaniom sprostać, zależy to, co przekażemy następnym pokoleniom, a przede wszystkim przyszłość naszego drewnianego dziedzictwa.
Spis treści
Wstęp (Emanuel Okoń); Einführung (Emanuel Okoń); Marian Kornecki: Drewniane kościoły w Polsce i ich zagrożenia; Tadeusz Sadkowski: Stan i potrzeba badań nad drewnianą architekturą sakralną Polski Północnej; Rudolf von Öhsen: Historische Holzbauten in der ländlichen Siedlung an unterer und mittlerer Weichsel; Alexander Konieczny: Drewno jako ważne źródło w kompleksowych badaniach architektonicznych budowli murowanych; Marian Arszyński: Drewno jako budulec w Prusach krzyżackich - przyczynek do badań nad rolą drewna w budownictwie średniowiecznym; Ulrich Schaaf: Systemy ciesielskich znaków montażowych jako źródło wiedzy o warsztacie ciesielskim i autentycznej substancji zabytku na przykładzie Kościoła Pokoju w Świdnicy; Ancirzej Zielski: Możliwości datowania metodą dendrochronologiczną drewna budowlanego w Polsce; Andrzej Zielski: Datowanie dendrochronologiczne drewna konstrukcyjnego z kościoła pw. św. Mikołaja w Gąsawie; Aleksander Jankowski: Drewniany kościół w Gąsawie. Uwagi o podwójnej konstrukcji ścian w architekturze sakralnej; Jochen G. Güntzel: Königsschloss und Tirolerhaus im Dorf Erdmannsdorf. Über traditionelle und "modern" Dachdeckungen um 1840 in Schlesien; Marek R Gogolin: Profilaktyka i interwencja - wybrane problemy konserwatorskie więźb dachowych; Janusz Krawczyk: Charakterystyczne cechy zabytkowej stolarki drzwiowej i jej problematyka konserwatorska; Irena Swaczyna, Paweł Kononiuk: Boazerie Domu Uphagena w Gdańsku - ich konstrukcja, stan zachowania i problematyka konserwatorska; Jan Tajchman: Dawna stolarka okienna i jej problematyka konserwatorska wobec nowych zagrożeń; Jan Tajchman, Jerzy Otrząsek: Problem ochrony i konserwacji dawnej stolarki okiennej na przykładzie realizacji w zespole pałacowym Sanssouci w Poczdamie; Dominik Mączyński: Wady i zalety nowych okien
