Słowo wstępne

Inicjujemy serię wydawniczą Problemy tekstologii i edytorstwa dzieł literackich zaprojektowaną przez Pracownię Tekstologii i Edytorstwa Dzieł Literackich Instytutu Literatury Polskiej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, która wskazywać będzie na istotne zagadnienia z szerokiego zakresu badań obejmujących tekstologię dzieł literackich, metodologię i teorię edytorstwa naukowego, problemy związane z procesem wydawniczym i nowoczesnymi formami druku. Pragniemy tym samym nawiązać do świetnej tradycji edytorsko-literaturoznawczej zapoczątkowanej na UMK w połowie XX wieku przez Profesora Konrada Górskiego i kontynuować w miarę naszych skromnych możliwości znakomite dokonania autora Tekstologii i edytorstwa dzieł literackich zarówno na obszarze teorii, jak i w konkretnych pracach edytorskich.

Pierwszy tom serii poświęcamy badaniom z zakresu tekstologii i edytorstwa dzieł romantyków, a więc epoki szczególnie hołubionej przez naszego Patrona. Podpatrujemy także warsztat pracy współczesnych edytorów zajmujących się tym okresem literackim. Artykuły zamieszczone w książce przynoszą syntetyczny obraz dokonań edytorskich wybitnych polskich badaczy literatury romantyzmu i wskazują na te elementy ich teorii edytorstwa, które należy kontynuować we współczesnych opracowaniach. W tym sensie książka jest małą próbą dokonania rewizji dotychczasowych metod opracowywania spuścizny romantyków. Poszczególne metody badaczy zajmujących się tekstologicznym opracowaniem dzieł literackich zostały omówione w kontekście najważniejszych problemów tekstologicznych, jakie stoją na przeszkodzie przy podejmowaniu prac edytorskich.

Prezentowany tom stanowi jednocześnie próbę wypracowania współczesnego modelu opracowania dzieł literackich powstałych w pierwszej połowie XIX wieku, zawiera konkretne postulaty edytorskie i propozycje szczegółowych rozwiązań tekstologicznych dotyczących dzieł literackich, publicystycznych i epistolograficznych.
Część zamieszczonych w tomie tekstów została zaprezentowana na ogólnopolskiej konferencji naukowej "Tekstologia i edytorstwo dzieł romantyków. Tradycja - stan badań - perspektywy", zorganizowanej przez Pracownię Tekstologii i Edytorstwa Dzieł Literackich oraz Zakład Literatury Polskiej Romantyzmu i Pozytywizmu Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, która odbyła się w Toruniu w dniach 27-28 kwietnia 2007 roku.

Poświęcamy niniejszy tom pamięci Profesor Zofii Stefanowskiej (1926-2007). Toruńska konferencja tekstologiczno-edytorska była ostatnią, w jakiej Pani Profesor wzięła udział, wygłaszając na niej odczyt inauguracyjny Wiersze, które Mickiewicz zostawił w rękopisie oraz referat Wybór tekstu podstawowego, zakres modernizacji pisowni. Wszyscy jesteśmy Jej dłużnikami, a wielu z nas spadkobiercami myśli i ducha. Było to dla nas, uczestników konferencji, wielkie przeżycie. Ciepło, którym zawsze obdarzała nas Pani Profesor, Jej wielka troska i szacunek dla autografu i dokumentu, ogromna erudycja, praktyka badawcza i doświadczenie edytorskie, które pożytkowała następnie w świetnych interpretacjach literaturoznawczych stanowią dla nas drogowskaz w pracy naukowej, dydaktycznej i w życiu codziennym.

Mirosław Strzyżewski