WSTĘP / 11
1. Przedmiot badań / 11
1.1. Fleksyjność imiesłowów przysłówkowych / 11
1.2. Jednostki składniowe konstytuowane przez imiesłowy przysłówkowe / 15
1.3. Problem tzw. frazeologizmów imiesłowowych /16
1.4. Zakres występowania we współczesnych tekstach polskich 19
2. Cel badań, metody i zakres opisu /23
2.1. Źródła materiału /23
2.2. Cel i metody opisu /24
2.3. Zakres analizy i porządek opisu /25
Rozdział I
STAN BADAŃ I TEORETYCZNE ZASADY OPISU /27
1. Tradycyjna problematyka składniowa /27
1.1. Imiesłowowe równoważniki zdań i ich interpretacja /27
1.2. Problemy poprawnościowe i reguły normatywne / 28
2. Kwestia predykatywności konstrukcji imiesłowowych / 29
2.1. Starsze i nowsze opracowania tradycyjne /30
2.2. Ujęcia generatywno-transformacyjne / 31
2.3. Składnia semantyczna / 34
2.4. Konsekwencje dla podjętego opisu / 35
3.Wartość czasu Vpart (pojęcie czasu względnego) / 36
3.1. Formy Vpart jako środek temporalizacji względnej / 36
3.2. Wartość czasu a aspekt / 37
3.3. Wpływ czynników kontekstowych / 39
3.4. Wnioski / 40
4.1. Pojęcie frazy imiesłowowej /41
4.1.1. Fraza imiesłowowa a grupa imiesłowowa / 41
4.1.2. Właściwości linearne i interpunkcyjne frazy imiesłowowej /43
4.2. Kryterium nadrzędnika / 45
5. Kryterium typu relacji / 46
5.1. Tradycyjna interpretacja semantyczna / 46
5.2. Relacje powierzchniowosyntaktyczne i głębinowosyntaktyczne /48
5.3. Użycia temporalne a inne typy użyć /51
6. Zjawisko ekwiwalencji składniowej / 55
6.1. Istota zjawiska / 56
6.2. Rodzaje ekwiwalentów / 59
6.3. Kwestia ilości ekwiwalentów / 60
6.4. Sposób wykorzystania zjawiska ekwiwalencji / 62
7. Pozycja składniowa fraz imiesłowowych / 63
Rozdział II
NADRZĘDNIKI WYMAGANE PRZEZ FRAZĘ IMIESŁOWOWĄ /65
1. Przyfinitywność czy przyzdaniowość /66
1.1. Drzewo składników bezpośrednich /66
1.2. Drzewo zależności /70
1.3. Wnioski /72
2. Przyfinitywność czy przybezokolicznikowość /72
2.1. Drzewo składników bezpośrednich /72
2.2. Drzewo zależności /74
2.3. Inne kryteria formalne /79
2.4. Wnioski /81
3. Formy finitywne czasowników jako typowe nadrzędniki VPpart /81
3.1. Czasowniki właściwe /82
3.1.1. Formy osobowe /82
3.1.2. Bezosobnik /86
3.1.3. Bezokolicznik /87
3.2. Formy finitywne czasowników niewłaściwych /89
3.3. Wartość kategorii fleksyjnych czasu i trybu /93
3.3.1. Wartości czasu /93
3.3.2. Wartości trybu /96
3.4. Podsumowanie / 98
4. Problem nadrzędników nieczasownikowych /99
4.1. Formy rzeczownikowe /99
4.2. Formy imiesłowów przymiotnikowych /101
4.3. Wnioski /103
5. Typy nadrzędników /104
Rozdział III
PROBLEM „PODMIOTU" FRAZ IMIESŁOWOWYCH /105
1. Tradycyjna zasada tożsamości podmiotów /106
1.1. Typowe ujęcia w polskiej literaturze przedmiotu /106
1.1.1. Ujęcia teoretyczne /106
1.1.2. Uściślenia wprowadzane przez opracowania poprawnościowe /109
1.2. Wady przyjętych powszechnie ustaleń / 111
1.2.1. Niejednoznaczność pojęć „podmiot" i „wykonawca czynności" / 111
1.2.2. Niespełnianie warunków formalnoskładniowych / 114
1.3. Wnioski /116
2. Podmiot w strukturze powierzchniowej i głębinowej zdania /117
2.1. Formalny podmiot-mianownik /117
2.2. Pojęcie aktanta (semantycznego i syntaktycznego) /118
2.3. Pierwszy aktant form osobowych /119
2.4. Pierwszy aktant form imiesłowowych /121
3. Zdania zawierające podmiot-mianownik /123
3.1. Imiesłów zależny od form Vfin wykluczających bezokolicznik /123
3.2. Imiesłów zależny od form Vfin dopuszczających bezokolicznik /129
3.3. Wnioski /133
4. Zdania wykluczające podmiot-mianownik /133
4.1. Konstytuowane przez formy bezosobnika /134
4.2. Konstytuowane przez formy typu robi się /136
4.3. Konstytuowane przez formy bezokolicznika / 138
4.4. Konstytuowane przez formy finitywne czasowników niewłaściwych / 138
4.5. Wnioski / 146
5. Podsumowanie / 147
Rozdział IV
UŻYCIA TEMPORALNE FRAZ TYPU -ĄC /149
1.Wprowadzenie /149
1.1. Dotychczasowe opisy użyć temporalnych VPpart(-ąc) /149
1.2. Istota równoczesności i sposób jej ujawniania /150
1.3. Ekwiwalenty podrzędne i współrzędne /150
1.4. Uwarunkowania gramatyczne i leksykalne / 152
1.4.1. Aspekt V1fin /152
1.4.2. Wartość czasu i trybu V1fin / 152
1.4.3. Negacja / 153
1.5. Usytuowanie linearne VPpart(-ąc) / 154
1.6. Podział materiału / 155
2. VPpart(-ąc) o ekwiwalentach podrzędnych / 155
2.1. Ekwiwalenty podrzędne / 156
2.1.1. Przegląd ekwiwalentów / 156
2.1.2. Ograniczenia substytucji / 159
2.2. Równoczesność pełna a częściowa / 162
2.3. Zakres występowania w tekstach / 167
2.3.1. Przykłady typowe / 167
2.3.2. Użycia mniej typowe / 170
3. VPpart(-ąc) o ekwiwalentach współrzędnych / 177
3.1. Ustalenia wstępne /177
3.1.1. Przedstawienie ekwiwalentu /178
3.1.2. Dotychczasowe interpretacje /180
3.1.3. Równoczesność a następstwo bezpośrednie /182
3.2. VPpart(-ąc) przy formach finitywnych czasowników niedokonanych /184
3.2.1. Przykłady typowe / 184
3.2.2. Użycia mniej typowe /186
3.3. VPpart(-ąc) przy formach finitywnych czasowników dokonanych /188
3.3.1. Przykłady typowe / 188
3.3.2. Użycia mniej typowe / 189
4. Problem rozłączności interpretacji / 195
5. Aspekt poprawnościowy / 197
6. Równoczesność a inne znaczenia / 199
7. Podsumowanie / 202
Rozdział V
UŻYCIA TEMPORALNE FRAZ TYPU -SZY /203
1.Wprowadzenie /203
1.1. Dotychczasowe opisy użyć temporalnych VPpart(-szy) / 203
1.2. Istota uprzedniości i sposoby jej ujawniania / 204
1.3. Ekwiwalenty podrzędne i współrzędne / 205
1.4. Uwarunkowania gramatyczne i leksykalne / 206
1.4.1. Aspekt V1fin / 206
1.4.2. Wartość czasu i trybu V1fin / 206
1.4.3. Negacja / 206
1.5. Usytuowanie linearne VPpart(-szy) / 207
1.6. Układ prezentowanego materiału / 208
2. VPpart(-szy) o ekwiwalentach podrzędnych / 208
2.1. Zasób ekwiwalentów / 208
2.1.1. Typowe ekwiwalenty / 208
2.1.2. Ograniczenia substytucji / 212
2.2. VPpart(-szy) przy formach finitywnych czasowników dokonanych /213
2.2.1. Wartość czasu i trybu V1fin / 213
2.2.2. Częstość reprezentacji leksykalnych imiesłowu / 215
2.3. VPpart(-szy) przy formach finitywnych czasowników niedokonanych /217
2.3.1. Wartość czasu i trybu V1fin / 217
2.3.2. Częstość reprezentacji leksykalnych imiesłowu / 219
3. VPpart(-szy) o ekwiwalentach współrzędnych / 221
3.1. Przedstawienie ekwiwalentu / 221
3.2. Ważność usytuowania linearnego V2fin ← Vpart(-szy) / 222
3.3. Zakres występowania w tekstach / 226
4. Uprzedniość a inne znaczenia / 228
5. Podsumowanie / 232
ZAKOŃCZENIE /233
SYMBOLE I SKRÓTY /235
BIBLIOGRAFIA / 237