Krzysztof Kwiatkowski

Zakon niemiecki jako "Corporatio Militaris", t. 1, część I

Wysyłamy w ciągu 5 dni roboczych
ISBN:
978-83-231-2959-2
Rok wydania:
2012
Liczba stron:
602
Typ okładki:
miękka
Seria:
Dzieje zakonu niemieckiego
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

62,00 zł

miękka

Krzysztof Kwiatkowski

Zakon niemiecki jako "Corporatio Militaris", t. 1, część I

Kategoria produktu:

Część I - Korporacja i krąg przynależących do niej. Kulturowe i społeczne podstawy działalności militarnej zakonu w Prusach (do początku XV wieku)

Prezentowana książka stanowi pierwszy tom szerszego studium  poświęconego podstawom kulturowym aktywności militarnej zakonu niemieckiego w Prusach. Zostało ono pomyślane jako próba możliwie całościowego spojrzenia na szereg różnorodnych determinantów działalności zakonu prowadzonej przy użyciu broni i grup zbrojnych, którą organizował on w kraju pruskim w okresie od XIII do XV stulecia własnymi środkami korporacyjnymi oraz przy udziale najróżniejszych grup ludności kolonizowanego kraju, jak i  zbiorowości zamieszkujących jego obrzeża. Poruszone tu zostały zagadnienia mentalnych członków zakonu (jak choćby znaczenie ślubu posłuszeństwa i pojęcie służby), zaprezentowano też mocno zróżnicowaną grupę osób mniej lub bardziej ściśle związanych z korporacją w oparciu o jej wewnętrzne normy funkcjonowania. Przeprowadzona analiza dotyczy fenomenów z obszaru historii późnego średniowiecza rozumianej jako historia kultury (zagadnienia mentalności, rozumienia wartości i norm, charakter relacji międzygrupowych) oraz historia społeczna (zróżnicowanie grupy przynależących do zakonu analizowane w kontekście aktywności militarnej korporacji).

Wstęp / 7
1. Postawienie problemu / 7
2. Dotychczasowa refleksja humanistyczna nad kulturowymi aspektami militarnej aktywności człowieka w średniowieczu. Badania nad militarnym wymiarem funkcjonowania zakonu niemieckiego w Prusach i jego tamtejszego władztwa / 22
3. Kwestionariusz badawczy oraz zagadnienia metodologiczne i terminologiczne / 40
4. Ramy przestrzenne i czasowe studium / 66
5. Podstawa źródłowa badań / 69
6. Kompozycja pracy / 77
7. Uwagi techniczne / 79

Rozdział I. Korporacja zakonu niemieckiego i jej struktura w kontekście realizowanych przez nią funkcji militarnych. Bracia zakonni (fratres, brűdere) / 85
1.1. Militarna aktywność zakonu w Prusach..i jej uwarunkowania mentalne / 85
1.2. Formalne i nieformalne normy określające.funkcjonowanie zakonu w kontekście militarnego charakteru kolektywnej działalności jego członków / 109
1.2.1. Posłuszeństwo (obediencia, gehôrsam) / 141
1.2.2. Poszanowanie (reverencia, wirdekeit) i cześć/honor (ęre, honor) ... 171
1.2.3. Służba (servicium i ministerium; dienst) / 176
1.2.4. Surowość (rigor, hertekeit) / 185

Ekskurs 1. Formy komunikowania woli przez zwierzchników/przełożonych (obersten) / 190
Ekskurs 2. Ekskluzywizm zakonu i jego wpływ na militarną przestrzeń aktywności członków korporacji / 192
Ekskurs 3. Problem normatywnie warunkowanej formalnej i nieformalnej hierarchizacji wśród członków korporacji / 199
Ekskurs 4. Znaczenie rady (consilium, rât). Kapituły (capitula, capitele) i ich rola w kontekście aktywności militarnej zakonu / 210
1.3. Militarne powinności członków zakonu / 216
1.3.1. Regulacje statutowe i niepisane zwyczaje jako zespół norm określających przestrzeń czynności militarnych członków zakonu / 216
1.3.2. Normy dotyczące porządku w trakcie działań wojskowych / 238
Ekskurs 5. Formuły powoływania wojska („mobilizacji”) i rodzaje działań wojskowych / 256
Ekskurs 6. Etapy prowadzenia akcji militarnych / 262

Rozdział II. Półczłonkowie zakonu niemieckiego (nienależący ad plenum consorcium) / 265
2.1. Półbracia (semifratres, halpbrűdere) / 269
2.2. Półsiostry (consorores, halpswestern) / 273

Rozdział III. Przynależący do kręgu zakonu niemieckiego i normy. dotyczące pełnionych przez nich funkcji militarnych / 277
3.1. Familiarzy (familiares, heimeliche) i konfratrzy (confratres, metebruder) ... 281
3.2. Giermkowie zakonni (jungherren) / 291
3.3. Usługujący / 292
3.3.1. Dinerzy (dienere) (domowi/zamkowi) / 314
3.3.2. Komornicy (kemerere) i podkomornicy (unterkemerere) / 352
3.3.3. Włodarze (vloder) / 359
3.3.4. Burgrabiowie (burggrafen) / 361
3.3.5. Witingowie (witinge) / 366
3.3.6. ‘Pruscy królowie’ (reges, konige) / 391
3.3.7. Pachołkowie (jungen, servientes) / 397
3.3.8. Knechci (knechte) / 406
3.3.9. Turkopole (turkopeln) / ‘strzelcy’ (schotczen) / 416
3.3.10. Strzelcy działowi (buchsenschotczen) / 424
3.3.11. Niewolni (servi) / 425
3.4. Osoby stale działające na korzyść korporacji / 431
3.4.1. Skalowowie/Szalweńczycy (Schalauer) / 434
3.4.2. Kurowie (Kuren) / 445
Zakończenie / 451
Wykaz skrótów / 459
Wykaz źródeł i literatury / 465
Summary / 549
Indeks osobowy / 557
Indeks geograficzny / 567
Indeks rzeczowy / 577

  • Michał

    Jestem posiadaczem powyższej publikacji od kilku dni, w związku z tym zastrzegam, że jeszcze nie przestudiowałem jej w całości. W kilku słowach chciałby się podzielić pierwszymi wrażeniami. Po pierwsze język autora. Już opis pokazuje nam z czym musimy się zmierzyć Czytając tę książkę można mieć wrażenie, iż autor spędził niejedną upojną noc ze słownikiem wyrazów obcych zastanawiając się jak niektóre swoje opinie i wnioski przedstawić w taki sposób, żeby nikt go nie zrozumiał. Czytałem niejedno opracowanie naukowe poświęcone Zakonowi Krzyżackiego ale takiego psełdonaukowego bełkotu jeszcze nie widziałem. Przebrnięcie przez wstęp było niesamowitą katorgą. Kolejną kwestią są przypisy. W mojej ocenie w większości zbędne. Autor do każdego zdania dodaje przypis niejednokrotnie objętością zajmujący całą stronę pozostawiając na właściwy tekst po trzy, cztery linijki. Skracając wstęp oraz przypisy do sensownych rozmiarów książka straciłaby z połowę na swojej objętości. Autor zapowiedział również powstanie kolejnych publikacji będących bezpośrednio powiązanych z powyższą, liczę więc na to, iż w związku z tym, że kierowane są one do szerokiej rzeszy odbiorców (nie tylko grona akademickiego) autor zacznie używać zrozumiałego języka polskiego. Pomimo powyższej krytyki z zadowoleniem zauważam fakt, iż autor wykonał ciężką pracę opracowując powyższe dzieło i mam nadzieję, iż wniesie ono wiele nowego w temacie historii Zakonu Krzyżackiego. Czy warta jest polecenie? Dla grona akademickiego i dla cierpliwych historyków amatorów (posiadających w swoim księgozbiorze słownik wyrazów obcych).
Napisz recenzję

Napisz własną recenzję

Captcha
  • Krzysztof Kwiatkowski

    Historyk mediewista, w latach 2000–2004 studiował historię i filozofię na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, w okresie 2001–2006 był uczestnikiem studiów międzyuniwersyteckich w ramach programu „Akademia Artes Liberales”; w latach 2004–2009 odbył studia doktoranckie na UMK pod kierunkiem prof. Romana Czai. Badania naukowe prowadził m.in. dzięki licznym stypendiom, najpierw Sokratesa-Erasmusa, a potem takich organizacji, jak DAAD, Tajnego Archiwum Państwowego Pruskiego Dziedzictwa Kulturowego w Berlinie-Dahlem, Fundacji na rzecz Nauki Polskiej oraz macierzystego uniwersytetu (UMK). Od 2009 roku jest zatrudniony w Instytucie Historii i Archiwistyki UMK. Główne przestrzenie jego zainteresowań badawczych to historia militarna średniowiecza (zwłaszcza aspekty społeczne i mentalne), historia zakonu niemieckiego, historia miast w okresie późnego średniowiecza (aspekty militarne) oraz semantyka historyczna. 

Newsletter

Jeśli są Państwo zainteresowani otrzymywaniem aktualnych informacji z Wydawnictwa Naukowego UMK, prosimy o zapisanie się do listy odbiorców naszego newslettera.

Dodano do koszyka:

Lorem ipsum