Cech mosiężników warszawskich w czasach Oświecenia

 „Czasy współczesne nie wydają się okresem szczególnie pomyślnym dla historiografii rzemiosła, w zainteresowaniach badaczy zajmującej już od lat miejsce raczej marginalne. Takiej pesymistycznej ocenie przeczy jednak najnowsza publikacja Ryszarda Mączyńskiego. Książka zawiera wielostronny, osadzony w kontekście epoki obraz rozwoju branży mosiężniczej w Warszawie doby stanisławowskiej, branży w wielkim stopniu łączącej cechy anonimowej masowej produkcji z twórczością artystyczną. Praca jest istotnym krokiem na drodze poznawania dziejów nie tylko rzemiosła, ale także społeczeństwa, kultury materialnej i sztuki w okresie poprzedzającym industrialny przełom na ziemiach polskich. Autor wykorzystuje wszelkie dostępne typy źródeł, po raz kolejny okazując się mistrzem ich – zgodnej z regułami warsztatów zarówno historyka, jak i historyka sztuki – analizy”.

Z recenzji prof. Andrzeja Klondera

„W załączonym do rozprawy aneksie został przytoczony pełny tekst statutu mosiężników Starej Warszawy, zatwierdzonego w 1789 roku. Zwraca uwagę wielka staranność w odcyfrowaniu nie zawsze łatwo czytelnego rękopisu (gdyż w okolicznościach II wojny światowej uległ on poważnemu zawilgoceniu), a także ogromna pieczołowitość w opracowaniu edytorskim osiemnastowiecznego dokumentu i opatrzeniu go wielu objaśnieniami, zwłaszcza terminów fachowych, które już dawno wyszły z codziennego użytku. W tym przypadku Ryszardowi Mączyńskiemu okazało się pomocne jego wykształcenie nie tylko jako historyka sztuki, lecz także świadomość językowa filologa oraz wieloletnie doświadczenie w przygotowywaniu do druku źródeł pisanych z XVII−XIX wieku”.

Z recenzji prof. Jana Wiktora Sienkiewicza

Wstęp / 7

Stołeczni mosiężnicy / 11

Wyroby powszednie / 19

Wyroby wyjątkowe / 27

Założenie korporacji / 35

Księga statutu / 42

Przepisane ustawy / 50

Skarby lady / 58

Cechowa codzienność / 63

Zakończenie / 72

Aneks: Statut cechu mosiężników miasta Starej Warszawy z 1789 roku / 74

Bibliografia / 103

Ilustracje / 111

Spis ilustracji / 146

Summary / 151

Zusammenfassung / 157

Indeks osób / 164

Ryszard Mączyński