Justyna Tuszyńska

Dlaczego literaturoznawcy c(z)ytują kryminały? Schemat opowieści kryminalnej jako narzędzie teoretycznoliterackie

Wysyłamy w ciągu 5 dni roboczych
Przekierowanie do ibuk.pl
ISBN:
978-83-231-4588-2
Rok wydania:
2021
Liczba stron:
320
Nr wydania:
pierwsze
Typ okładki:
miękka
Format:
158 x 228 mm
Seria:
Teorie – Porównania – Dyskursy
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
eISBN:
978-83-231-4643-8
DOI:
https://doi.org/10.12775/978-83-231-4643-8

38,00 zł

miękka

Justyna Tuszyńska

Dlaczego literaturoznawcy c(z)ytują kryminały? Schemat opowieści kryminalnej jako narzędzie teoretycznoliterackie

Kategoria produktu:

Istnieje rozpowszechnione przekonanie, że teoria literatury skupia się wyłącznie na arcydziełach, literaturoznawcy sięgają po kryminał niechętnie, a literatura popularna została odkryta przez badaczy niedawno. Choć jest w tym stwierdzeniu ziarno prawdy, to uważny ogląd dyskursu teoretycznoliterackiego ujawnia, że idea traktowania schematu kryminalnego jako przestrzeni do dyskusji o teorii gatunku, teorii literatury, teorii interpretacji lub szerzej – teorii poznania – jest obecna od początków jego istnienia. Autorka przygląda się tekstom takich badaczy, jak m.in. Wiktor Szkłowski, Roland Barthes czy Umberto Eco i pokazuje, w jaki sposób kryminał stał się w ich pracach użytecznym narzędziem objaśniania literatury, prezentowania problemów teoretycznych oraz dekonstruowania schematów myślowych. Rozważaniom tym towarzyszyło czytanie i cytowanie utworów kryminalnych, od nowel Edgara Allana Poego po utwory autorów zupełnie z kryminałem niekojarzonych: Stanisława Lema czy Alaina Robbe-Grilleta, od klasycznych brytyjskich powieści detektywistycznych po nordic noir.

Wprowadzenie. Teoria literatury, interpretacji, poznania i początki kryminału / 9

Rozdział 1. Słownik najważniejszych pojęć / 25
1.1. Kryminał / 26
1.2. Dyskurs teoretycznoliteracki / 56
1.3. Narzędzie teoretycznoliterackie / 70

Rozdział 2. Kryminał i początki współczesnej teorii literatury / 75
2.1. Jak jest zrobiony kryminał? Schemat fabularny według Wiktora Szkłowskiego / 76
2.2. Kryminał jako gra z czytelnikiem. Koncepcja Rogera Caillois / 88

Rozdział 3. Kryminał i strukturalny model literatury / 97
3.1. Opowiadanie (kryminalne) – matryca literatury według Rolanda Barthesa / 101
3.2. Słowiański strukturalizm / 133

Rozdział 4. Kryminał i teoria interpretacji / 139
4.1. Umberta Eco kryminalna teoria literatury / 139
4.2. Zbrodnia w bibliotece. Śledztwo w sprawie interpretacji / 144
4.3. Kryminał i nadinterpretacja / 163

Rozdział 5. Kryminał i teoria powieści / 175
5.1. Alain Robbe-Grillet. Nowa powieść czy nowa powieść kryminalna? / 178
5.2. Gdyby Marcel Proust napisał kryminał. Odmiany czasu Michela Butora / 218
5.3. Nowa powieść w dialogu z Rolandem Barthes’em / 228

Rozdział 6. Kryminał i teoria poznania (naukowego) / 231
6.1. Lemowska teoria kryminału / 232
6.2. Lemowskie użycie schematu kryminalnego / 246
6.3. Kryminały jako krytyka strukturalizmu / 280

Podsumowanie / 291
Podziękowania / 299
Bibliografia / 301
Indeks / 315

  • Laboratorium myślenia

    [...] Wydaje się, że doświadczenie lektury tego studium może być najbardziej fascynujące nie dla teoretyków literatury, którym ta problematyka jest od lat dobrze znana, ani też dla czytelników, którzy czytają kryminały de naturaliter, wyłącznie „naiwnie”, lecz dla tych miłośników gatunku, którzy nie będąc znawcami tematu, szukają jednak w lekturze wrażeń i przemyśleń wykraczających poza te najprostsze. Dla nich lektura studium Tuszyńskiej może być najbardziej interesująca, pełna niespodzianek i zaskoczeń. Fragment omówienia: https://trybuna.info/kultura/laboratorium-myslenia/.

Napisz recenzję

Napisz własną recenzję

Captcha

Newsletter

Jeśli są Państwo zainteresowani otrzymywaniem aktualnych informacji z Wydawnictwa Naukowego UMK, prosimy o zapisanie się do listy odbiorców naszego newslettera.

Dodano do koszyka:

Lorem ipsum