SKIP_TO
aktualności aktualności

Trwają prace nad wydaniem dzieła Washingtona Irvinga

Wikipedia

W tym roku zostanie opublikowane pierwsze polskie wydanie "Księgi szkiców pana Geoffreya Crayona" autorstwa zapomnianego pisarza romantycznego.
Prof. Mirosław Strzyżewski i dr Agnieszka Markuszewska z Pracowni Edytorstwa Naukowego i Praktycznego UMK we współpracy z Ludwikiem Jasińskim finalizują prace nad pierwszym polskim wydaniem Księgi szkiców pana Geoffreya Crayona.
Autorem dzieła jest amerykański pisarz, Washington Irving (1783–1859) Amerykanin z urodzenia, a Europejczyk z wyboru. Jak mówią edytorzy wydania: "Na tle innych krajów europejskich, gdzie Irving doczekał się licznych tłumaczeń, obszernych omówień w artykułach i monografiach, nasza wiedza o nim prezentuje się nader skromnie. Ów stan rzeczy może dziwić, zwłaszcza gdy uświadomimy sobie, jak popularny był to autor w pierwszej połowie XIX stulecia i jak wielu polskich twórców mogło czerpać inspirację z lektury jego dzieł. Księga szkiców – najsłynniejszy zbiór utworów prozatorskich amerykańskiego pisarza wydany pod pseudonimem Geoffrey Crayon – po raz pierwszy ukazała się w formie broszurowej w Nowym Jorku, Bostonie, Baltimore i Filadelfii jako tzw. druk równoległy. Publikacja została podzielona na siedem zeszytów obejmujących dwadzieścia dziewięć opowiadań, esejów i szkiców, które drukowano od 23 czerwca 1819 roku do 13 września 1820 roku" (s. 6).
Opracowanie polskiego wydania Księgi szkiców nie było prostym zadaniem. Wynikało to z faktu, że Irving miał w zwyczaju opatrywać swoje dzieła obszernymi przypisami autorskimi i nie tylko. W narracji posługiwał się cytatami, którym brakowało oznaczenia. Autorzy musieli przygotować komentarze do wszelkich aluzji literackich. Pomocą okazała się edycja pod redakcją Haskella Springera. Motta i cytaty, na które czytelnicy natrafią podczas lektury podano w tłumaczeniu Ludwika Jasińskiego. Irving posługiwał się niezwykle specyficznym językiem, używał wielu archaizmów oraz dawnego, szkockiego słownictwa. Ujednolicono układ graficzny dialogów, zastąpiono cudzysłowy oznaczające wypowiedzi bohaterów pauzą dialogową, zgodnie ze współczesnym zapisem. 
Irving reprezentuje romantyczny idealizm połączony z romantycznym stoicyzmem. To cudowne połączenie jak w lirykach lozańskich Mickiewicza. Co ciekawe, wpływ amerykańskiego autora można dostrzec u Krasińskiego, dokładniej w tekstach: Siedziałem blisko fortepianu…, O śmierci, Łoże śmierci oraz w Pogrzebie katolickim. Irving przywoził ze swoich podróży liczne rysunki, w Polsce kojarzymy tę praktykę z twórczości Józefa Ignacego Kraszewskiego i Juliusza Słowackiego. Oryginalny tytuł zbioru brzmi: The Sketch-Book of Geoffrey Crayon, Gent. W polskiej wersji dzieło zwykle nazywano Szkicownikiem. Nasi autorzy nie zdecydowali się jednak na taki tytuł, ponieważ za bardzo kojarzy się z albumem. Z drugiej strony, Księga szkiców lepiej uwydatnia literackość tego wspaniałego zbioru. 
Warto wiedzieć, że Irving kochał podróżować i zwiedzać. Uwielbiał legendy, tajemnice oraz wszelkie historie mieszkańców Wielkiej Brytanii. Stworzył filozofię podróży, która później stała się dobrem wszystkich romantyków. Podróż, którą opisywał była przepełniona inspiracjami literackimi oraz przygodami autora. W Księdze szkiców znajdziemy też wiele nawiązań do duchów i upiorów, ponieważ strefa ludowych wierzeń to kolejny krąg Irvinowskiego wtajemniczenia w świat. W twórczości Irvinga nie napotkamy modnego wówczas gotycyzmu, lecz „szkiełko i oko”. Wszystkie zdarzenie w jego utworach mają swoje wytłumaczenie i porządek. W końcu nawet jeździec z Sennej Kotliny odnajduje swoją głowę...

Przydatne linki

W związku ze zmianą serwisów WWW Wydawnictwa Naukowego UMK mogą wystąpić utrudnienia w działaniu sklepu internetowego. Za wszelkie niedogodności przepraszamy.