SKIP_TO
świat nauki świat nauki

NAUKI HUMANISTYCZNE

NAUKI HUMANISTYCZNE

Jaki był wkład Polaków w rozwój Charkowa?

Marcin Lutomierski

Relacja z badań i wykładu prof. Lubow Żwanko
29.02.2024 r. w Towarzystwie Naukowym Płockim Wydawnictwo Naukowe UMK zorganizowało wykład otwarty prof. Lubow Żwanko pt. Wkład Polaków w rozwój nauki i edukacji Charkowa na przełomie XIX i XX wieku połączony z promocją książki: Lubow Żwanko, Dmytro Kibkało, Per aspera ad astra. Listy Leona Cienkowskiego (1822–1887). Jak stwierdziła prelegentka: historia Polonii Charkowa jest niezwykle interesującą kartą w historii miasta oraz wymownym przykładem tolerancji międzyetnicznej we współżyciu miejscowej ludności ukraińskiej z przybyszami z innych krajów. „Polonia” – to wyjątkowa społeczność Polaków, obejmująca kilka kontynentów. Naród ten w ciągu stuleci był zmuszany do opuszczenia swojej ojczyzny i szukania schronienia w obcym kraju. Niewątpliwie historia Polonii Charkowa XIX w., z pewnością będąca ważną częścią historii Polski i Ukrainy, jest częścią historii Polaków rozproszonych po świecie. 
Z Charkowem na określonym etapie życia połączyli los wybitni Polacy, m.in.: jeden z twórców odrodzonego państwa polskiego Józef Piłsudski, malarze Henryk Siemiradzki i Jan Stanisławski, graficzka Zofia Stankiewiczowa, poeta Leopold Staff i poetka Bronisława Ostrowska, dyktator styczniowego powstania Romuald Traugutt, generałowie broni Wojska Polskiego, walczący o niepodległość Ojczyzny Leon Berbecki, Józef Dowbor-Muśnicki, założyciel weterynarii polskiej Edward Ostrowski. W Charkowie w rodzinie gen. Dowbor-Muśnickiego urodziła się córka Janina (w małżeństwie Lewandowska) – jedyna kobieta wśród polskich wojskowych, zamordowana podczas zbrodni katyńskiej. 
Inną część Polonii tworzyli Polacy, którzy swoją niestrudzoną pracą czynili świat zwykłych charkowian wygodniejszym, bezpieczniejszym i piękniejszym. Wśród tych ostatnich – architekt Bolesław Michałowski, lekarz Władysław Frankowski, fotograf Alfred Fedecki. Ślady ich życia, umieszczane na stronach licznych monografii lub tylko w skromnych nekrologach na łamach lokalnych gazet, są wspólnym dziedzictwem historycznym i kulturowym dwóch narodów.

Przydatne linki