Smart city w przestrzeni informacyjnej

Pierwsza publikacja na polskim rynku wydawniczym poświęcona ocenie potencjału rozwiązań należących do koncepcji smart city w kontekście sektora informacyjnego. Podjęto w niej próbę konceptualizacji idei inteligentnych miast na tle rozważań na temat społeczeństwa informacyjnego oraz istoty partycypacji społecznej, a także zaprezentowano kompleksowy przegląd piśmiennictwa odnoszącego się do koncepcji smart city i obejmującego dorobek różnych dyscyplin naukowych.

Dla potrzeb egzemplifikacji przywołanych teorii dokonano przeglądu najbardziej reprezentatywnych projektów smart wdrażanych w wielu obszarach funkcjonowania miasta, realizowanych w zagranicznych i polskich ośrodkach miejskich. Aby odpowiedzieć na pytanie o stopień obecności rozwiązań smart w polityce miejskiej, dokonano badania budżetów partycypacyjnych 10 polskich miast (tzw. europolis) z lat 2012–2018.

Wstęp / 11

Część 1. Nowoczesne technologie i partycypacja społeczna jako determinanty rozwoju inteligentnych miast

1. Społeczeństwo obywatelskie jako płaszczyzna aktywności i współpracy / 27
1.1. Rola informacji i aktywności obywatelskiej a procesy kształtowania nowego rodzaju społeczeństw / 27
1.1.1. Społeczeństwo informacyjne / 28
1.1.2. Społeczeństwo obywatelskie / 32
1.2. Filary społeczeństwa obywatelskiego / 38
1.2.1. Kapitał społeczny i zaufanie / 39
1.2.2. Otwarty samorząd / 43
1.2.3. Organizacje pozarządowe / 47
1.3. Rola i znaczenie partycypacji społecznej / 50
1.3.1. Definicja partycypacji społecznej / 50
1.3.2. Partycypacja społeczna w koncepcjach zarządzania publicznego / 56
1.3.3. Sposoby angażowania obywateli / 58
1.4. Pozytywne i negatywne aspekty społeczeństwa obywatelskiego / 64

2. Smart city jako przedmiot badań interdyscyplinarnych / 69
2.1. Model poszukiwania literatury przedmiotu / 69
2.2. Obecność problematyki smart city na łamach literatury przedmiotu / 71
2.2.1. Piśmiennictwo zagraniczne / 72
2.2.2. Piśmiennictwo polskie / 86
2.2.3. Raporty / 100
2.2.4. Wnioski płynące z ilościowej analizy piśmiennictwa / 102
2.3. Aspekty smart city poruszane na łamach literatury przedmiotu / 105
2.3.1. Obszary zainteresowań badaczy z zagranicy / 106
2.3.2. Obszary zainteresowań polskich badaczy / 110
2.3.3. Obszary zainteresowań twórców raportów / 112
2.3.4. Wnioski płynące z analizy treściowej piśmiennictwa / 114
2.4. Definicja smart city w świetle literatury przedmiotu / 115

3. Smart city – próba konceptualizacji / 121
3.1. Podstawy prawne / 121
3.1.1. Wybrane programy i inicjatywy europejskie dotyczące inteligentnych miast / 121
3.1.2. Wybrane polskie programy i inicjatywy dotyczące inteligentnych miast / 144
3.2. Koncepcja smart city jako miasta innowacyjnego i jej składowe / 157
3.3. Przykłady wdrożeń rozwiązań smart w wybranych ośrodkach miejskich (z wyłączeniem sektora informacyjnego) / 162
3.3.1. Realizacja koncepcji smart city na świecie w obszarach spoza sektora informacyjnego / 163
3.3.2. Realizacja koncepcji smart city w Polsce w obszarach spoza sektora informacyjnego / 171
3.4. Korzyści i zagrożenia związane z wdrażaniem koncepcji smart city / 180

Część 2. Rozwiązania smart w sektorze informacyjnym

1. Koncepcja smart city jako obszar zainteresowania bibliologii i informatologii / 187
1.1. Model poszukiwania literatury na temat smart city z zakresu bibliologii i informatologii / 187
1.2. Obecność problematyki smart city na łamach publikacji z zakresu bibliologii i informatologii / 189
1.2.1. Piśmiennictwo zagraniczne / 190
1.2.2. Piśmiennictwo polskie / 196
1.2.3. Wnioski płynące z ilościowej analizy zagranicznego i polskiego piśmiennictwa / 198
1.3. Aspekty smart city poruszane na łamach zagranicznej i polskiej literatury z zakresu bibliologii i informatologii / 202
1.3.1. Obszary badawcze / 202
1.3.2. Wnioski płynące z analizy treściowej zagranicznego i polskiego piśmiennictwa / 207
1.4. Koncepcja inteligentnego miasta w perspektywie bibliologicznej / 209

2. Obszary wdrożeń rozwiązań smart w sektorze informacyjnym / 215
2.1. Definicja sektora informacyjnego / 215
2.2. Przykłady wdrożeń rozwiązań smart w wybranych ośrodkach miejskich / 219
2.2.1. Realizacja koncepcji smart city na świecie w obszarach z sektora informacyjnego / 220
2.2.2. Realizacja koncepcji smart city w Polsce w obszarach z sektora informacyjnego / 234
2.3. Zagraniczne vs polskie wdrożenia koncepcji smart city w sektorze informacyjnym / 252

3. Projekty z sektora informacyjnego i rozwiązania smart w polskich budżetach obywatelskich w latach 2012–2018 / 259
3.1. Mechanizm budżetu obywatelskiego w Polsce / 259
3.2. Potrzeby mieszkańców miast aspirujących do bycia smart a projekty zgłaszane do budżetów obywatelskich / 265
3.3. Obecność rozwiązań smart w polskich budżetach partycypacyjnych w świetle badań własnych / 269
3.3.1. Polskie miasta pretendujące do miana smart city / 269
3.3.2. Metodyka badań własnych / 273
3.3.3. Rezultaty badań / 277
3.3.3.1. Liczba projektów z sektora informacyjnego / 277
3.3.3.2. Rozwiązania smart zgłaszane do budżetów obywatelskich vs projekty rekomendowane do realizacji / 280
3.3.3.3. Kategorie projektów z sektora informacyjnego uwzględniających rozwiązania smart / 282
3.3.3.4. Popularność projektów smart wśród mieszkańców poszczególnych miast / 286
3.3.3.5. Koszty realizacji projektów smart vs wartość środków finansowych zaplanowanych w budżetach partycypacyjnych / 290
3.3.3.6. Podsumowanie / 292

Zakończenie / 297
Bibliografia / 303
Spis rysunków / 335
Spis tabel / 337
Spis wykresów / 339
Streszczenie i słowa kluczowe / 341
Summary and keywords / 343
Indeks osobowy / 345
Indeks rzeczowy / 349

Przemysław Krysiński