Analityka wydychanego powietrza z zastosowaniem sprzężonych technik chromatograficznych z przeznaczeniem do badań przesiewowych chorób płuc

W książce przedstawiono wyniki badań dotyczących analiz wydychanego powietrza. Prezentowane wyniki mają na celu próbę znalezienia lotuych związków organicznych znajdujących się w wydychanym powietrzu, a charakterystycznych dla schorzeń płuc. Autor wykorzystał w badaniach chromatografię gazową sprzężoną ze spektrometrią mas (GC/MS). W opracowaniu przedstawiono także światowe osiągnięcia w tej dziedzinie, dotyczące m.in. spektrometrii mas (PTR-MS, SIFT-MS), oraz przygotowania próbek. Omówione zostały również potencjalne lotue markery opisywane w literaturze naukowej. Na uwagę zasługuje kilkaset odnośników do literatury źródłowej.

Wykaz najważniejszych skrótów i oznaczeń / 7
Wprowadzenie / 9
1. Budowa i fizjologia układu oddechowego / 13
2. Skład wydychanego powietrza / 17
2.1. Biosynteza acetonu / 19
2.2. Biosynteza izopren / 20
2.3. Węglowodory i stres oksydacyjny / 22
2.4. Alkohole i aldehydy / 24
2.5. Związki siarki / 24
2.6. Inne składniki wydychanego powietrza / 24
3. Pobieranie próbek wydychanego powietrza / 27
4. Metody stosowane w analizie wydychanego powietrza / 31
4.1. Naczynia do pobierania i transportu / 31
4.2. Metody wydzielania i wzbogacania analitów z próbek wydychanego powietrza / 32
4.3. Techniki wykorzystujące złoża sorbentów /32
4.4. Mikroekstrakcja do fazy stacjonarnej (SPME) /34
4.5. Derywatyzacja z zastosowaniem SPME /34
4.6. Techniki analityczne /35
4.7. Pełna wielowymiarowa chromatografia gazowa (GC×GC) /36
4.8. Spektrometria mas z jonizacją przez przeniesienie protonu (PTR MS) /36
4.9. Spektrometria mas z jonizacją w strumieniu wybranych jonow (SIFT MS) /38
4.10. Spektroskopia laserowa i układy sensorowe /39
5. Cel pracy /41
6. Metodyki pomiarów /45
6.1. Przygotowanie wzorców do kalibracji /45
6.2. Analizy powietrza wydychanego /46
6.3. Badanie tkanek /47
7. Walidacja /49
8. Badanie składu powietrza wydychanego u osób zdrowych /57
8.1. Badanie składu powietrza wydychanego pochodzącego od osób palących i niepalących /63
9. Skład powietrza wydychanego przez chorych z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc /67
10. Identyfikacja lotnych związków organicznych obecnych w wydychanym powietrzu pobieranym od pacjentów z nowotworami płuc /77
10.1. Substancje, które zakwalifikowano jako egzogenne /91
10.2. Lotne związki organiczne specyficzne dla pacjentów z nowotworem płuc /93
11. Emisja lotnych związków organicznych z tkanek nowotworowych /95
11.1. Powietrze wydychane /95
11.2. Badanie emisji LZO z tkanek w układzie HS SPME /98
12. Badania substancji lotnych wydzielanych przez komórki nowotworowe /103
Podsumowanie /107
Literatura /109
Abstract /135

Tomasz Ligor