Leon Jeśmanowicz (1914-1989) we wspomnieniach współpracowników i przyjaciół

Od wielu lat pragnęłam zebrać i opracować wspomnienia od osób znających profesora Leona Jeśmanowicza. Wykładał On historię matematyki dla mojego rocznika na kierunku matematyki na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Następnie Profesora miałam okazję poznać bliżej, już jako mojego „szefa", po roku 1969, gdy rozpoczęłam pracę w Bibliotece Instytutu Matematyki UMK. Profesor był „człowiekiem o umysłowości renesansowej" - jak Go określił prof. Sławomir Kalembka we wstępie do książki z karykaturami Profesora.
Zdecydowana myśl o opracowaniu wspomnień zaczęła się bardziej krystalizować, gdy przeszłam na emeryturę. Współpracowników i przyjaciół Leona Jeśmanowicza prosiłam, aby ukazywali we wspomnieniach „ścieżki serca" Profesora, jak to określił On w zamieszczonym dalej wierszu. Dzięki nim, a także poprzez zacytowanie rozproszonych, paru wcześniejszych wypowiedzi o Nim, Czytelnik może zobaczyć Profesora - Człowieka.
Ze względów oczywistych opracowanie to nie zawiera wspomnień wszystkich osób bliskich Jego sercu, i tych, które miały możliwość Go znać. Jednak wspomnienia tu zamieszczone niech zobrazują przede wszystkim postawę Profesora względem drugiego człowieka. Postawę tę miałam okazję obserwować przez lata pracy w bibliotece matematycznej. W bibliotece bowiem Profesor w czasie przerw między wykładami często prowadził rozmowy ze wszystkimi tam obecnymi. Współpracowałam z Profesorem też jako sekretarz w Toruńskim Oddziale Polskiego Towarzystwa Matematycznego, którego był przez długie lata prezesem. Ta współpraca obejmowała również Olimpiadę Matematyczną, łącznie ze współorganizowaniem XIV Międzynarodowej Olimpiady Matematycznej w Toruniu w 1972 r. Wszystkie te okoliczności stały się bodźcem, aby zaprezentować Profesora nie tylko jako naukowca, ale także jako człowieka wielokierunkowego działania, a przede wszystkim przeogromnej życzliwości wobec innych.

Moje osobiste wspomnienia nie tworzą odrębnej całości, lecz wplatają się jako komentarz w różnych miejscach, stanowiąc jednocześnie nawiązanie do tematów podjętych przez Autorów. Ich obszerniejsze fragmenty zatytułowałam: Między wierszami. W układzie wspomnień wyodrębnione są dwie zasadnicze części. W części drugiej znajdują się wspomnienia bardziej rozbudowane i wnikliwsze, przedstawiające Profesora z rozmaitych punktów widzenia, ukazując Jego wyrazistą i bogatą osobowość. Część trzecia prezentuje wspomnienia krótsze, o różnorodnych wątkach tematycznych. 

Leon Jeśmanowicz - wywiad udzielony profesorom Sławomirowi Kalembce i Romanowi Ingardenowi 30 listopada 1977 roku [nagranie dźwiękowe]

http://kpbc.umk.pl/publication/33000  

Recenzja w "Głosie Uczelni" 1/2010

Recenzja w"Forum Akademickim" 2/2010 
Recenzja w "Niedzieli" 4/2010

Wprowadzenie / 9
Podziękowania / 11

Część I. Echa rodzinne / 13

Część II. Wspomnienia współpracowników i przyjaciół / 31
Sławomir Kalembka (Wstęp, który też jest wspomnieniem) /32
Zbigniew Bobiński, Brunon Kamiński / 38
Lech Dubikajtis / 46
Lech Górniewicz /60
O. Jacek Dembek / 62
Tadeusz Józefiak / 66
Zbigniew Leszczyński / 70
Cecylia Łubieńska-Iwaniszewska / 76
Jerzy Wieczorek / 82
Andrzej Bączyński / 86
Bogumiła Klemp-Dyczek / 90

Część III. Migawki wspomnień, rozmów i spotkań z prof. Leonem Jeśmanowiczem / 103
Henryka Duczkowska-Moraczewska (Spuścizna Profesora Leona Jeśmanowicza przechowywana w Archiwum UMK) / 104
Roman Stanisław Ingarden / 108
Danuta Jabłońska-Frąckowiak / 110
Dariusz Miklaszewski / 112
Stanisław Kasjan / 118
Brunon Kamiński / 120
Aleksandra Skarbińska / 126
Maria Sobocińska / 130
Między wierszami / 133
Dwa głosy ze Szczecina i Warszawy (Kazimierz Skurzyński i Kazimierz Cegiełka) / 136
Jacek Ruciński (Elektro-magnetyczna burza włosów) / 142
W Ich domu (Henryk Pawłowski) / 148
Między wierszami / 151
Ulica (Piotr Konstanty) / 154
Posłowie (Leon Jeśmanowicz, Helessima!) / 155

Część IV. Dedykacje i poetyckie uwagi Leona Jeśmanowicza w książkach i o książkach / 157
Między wierszami / 179

Bibliografia / 182
Indeks nazwisk / 184

Helena Maniakowska