Potencjał innowacyjny jako czynnik rozwoju regionalnego w państwach Grupy Wyszehradzkiej

Celem badań przedstawionych w książce jest wszechstronna ocena poziomu potencjału innowacyjnego regionów państw Grupy Wyszehradzkiej wraz z określeniem związków między poziomem potencjału innowacyjnego regionów a poziomem rozwoju regionalnego w latach 2008–2017. Wyniki badań wskazują na duży stopień zróżnicowania potencjału innowacyjnego regionów państw Grupy Wyszehradzkiej. Dowodzą również, że jest on istotnym czynnikiem pozytywnie wpływającym na ich rozwój gospodarczy. Polityka regionalna powinna zatem zadbać o wypracowanie i zastosowanie należytych instrumentów, które zwiększyłyby poziom potencjału innowacyjnego oraz jego wykorzystanie.

The aim of the research presented in this book is to comprehensively evaluate the innovative potential of particular regions of the Visegrád Group countries and to define the relations between the level of regions’ innovative potential and the level of regional development in years 2008–2017. The results of the research  indicate a high degree of differentiation in innovative potential of regions among Visegrád Group countries. They also prove that it is a relevant factor which positively impacts their economic development. Regional politics should therefore ensure working out and implementing appropriate instruments which would increase the level of innovative potential as well as its exploitation.

Wstęp / 7

1. Wprowadzenie do teorii innowacyjności regionu / 15
1.1. Pojęcie innowacyjności i potencjału innowacyjnego regionu / 15
1.1.1. Innowacyjność regionu / 15
1.1.2. Potencjał innowacyjny regionu / 20
1.2. Pojęcie i podział regionalnych systemów innowacji / 22
1.2.1. Znaczenie modelu helisy i modelu otwartego procesu innowacyjnego dla budowania innowacyjności / 30
1.3. Mierniki innowacyjności i potencjału innowacyjnego / 36
1.3.1. Mierniki innowacyjności i potencjału innowacyjnego – poziom krajowy / 36
1.3.2. Mierniki innowacyjności i potencjału innowacyjnego – poziom regionalny / 43
1.4. Metody oceny innowacyjności i potencjału innowacyjnego regionu / 60

2. Strategie innowacji w państwach i regionach Grupy Wyszehradzkiej / 67
2.1. Koncepcje regionalnych strategii innowacji i strategii inteligentnych specjalizacji / 67
2.1.1. Historia strategii innowacji w UE / 67
2.1.2. Regionalne strategie innowacji i ich ocena / 71
2.1.3. Strategie inteligentnych specjalizacji i ich ocena / 81
2.2. Krajowe strategie innowacji / 85
2.3. Regionalne strategie innowacji regionów stołecznych / 98

3. Założenia i koncepcja badań empirycznych oraz wstępna analiza danych / 105
3.1. Zakres badań empirycznych / 105
3.1.1. Zakres czasowy / 105
3.1.2. Zakres przestrzenny / 107
3.2. Metodyka badań / 115
3.2.1. Pomiar potencjału innowacyjnego / 115
3.2.2. Potencjał innowacyjny jako czynnik rozwoju regionalnego (modele β-konwergencji absolutnej i warunkowej) / 128

4. Potencjał innowacyjny regionów państw Grupy Wyszehradzkiej i jego zmiany / 137
4.1. Ocena potencjału innowacyjnego regionów w świetle analizy ilościowej / 137
4.2. Ocena potencjału innowacyjnego wybranych regionów – case studies / 157
4.2.1. Regiony stołeczne / 164
4.2.2. Regiony peryferyjne / 178

5. Konwergencja potencjału innowacyjnego i konwergencja gospodarcza regionów państw Grupy Wyszehradzkiej / 191
5.1. Pojęcie konwergencji w teorii wzrostu gospodarczego / 191
5.2. Konwergencja regionów państw Grupy Wyszehradzkiej / 195
5.2.1. Potencjał innowacyjny – TMPI, β-konwergencja absolutna / 195
5.2.2. PKB per capita, β-konwergencja absolutna i warunkowa (TMPI) / 199
5.2.3. Wyniki badania β-konwergencji klubowej / 216

Zakończenie / 225
Literatura / 231
Spis rysunków / 257
Spis wykresów / 258
Spis tabel / 258
Spis załączników / 262
Aneks / 265
Streszczenie / 291
Abstract / 293

Tomasz Grodzicki