13.06.2024
Promocja nowego tłumaczenia kroniki Galla Anonima
Początek tekstu Kroniki polskiej autorstwa Galla Anonima w najstarszym zachowanym rękopisie, tzw. Rękopisie Zamoyskich z XIV wieku
Wikipedia
Wydział Nauk Historycznych, Biblioteka Uniwersytecka oraz Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika zapraszają na spotkanie poświęcone książce pt. "Kronika i czyny książąt i władców polskich".
Wydarzenie odbędzie się 18 czerwca 2024 r. o godz. 11.30 w sali audytoryjnej Biblioteki Uniwersyteckiej. W dyskusji o publikowanym po raz pierwszy tłumaczeniu autorstwa prof. Tadeusza Grudzińskiego (1924-2015) słynnego dzieła wezmą udział: prof. Stanisław Roszak, dziekan Wydziału Nauk Historycznych UMK, prof. Piotr Oliński z Katedry Historii Średniowiecza i Nauk Pomocniczych Historii WNH, ambasador Przemysław Grudziński, polski historyk i dyplomata. dr Krzysztof Nierzwicki, dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej.
Jak czytamy w artykule wstępnym nt. prof. Tadeusza Grudzińskiego autorstwa prof. Stefana Kwiatkowskiego: "Postać Galla Anonima i jego dzieło fascynowały Profesora. Stały się one ulubionym tematem jego wykładów, szczególnie z zakresu dziejów średniowiecznego dziejopisarstwa, na których miał możliwość szczegółowego objaśniania okoliczności, w jakich przyszło działać kronikarzowi. Ubolewał, że stan źródeł pozostawia tę postać w cieniu. Za to zgodnie z optymizmem hermeneutycznym z połowy XX w. był przekonany, że możliwe jest „wydobycie i poznanie całej psychicznej sylwetki pisarza”, jak to sformułował także we Wstępie do swego przekładu. W tym celu
od najwcześniejszych badań nad Gallem zwracał uwagę na potrzebę możliwie pełnego odtworzenia całokształtu poglądów kronikarza w całej filozoficznej i ideowej rozciągłości. Podstawą myśli kronikarza był „programowo transcendentny sposób wyjaśniania i wydarzeń, i uczynków ludzkich”. [...]
Grudziński przypisywał kronice i jej autorowi ideę silnej władzy książęcej oraz umacniania władzy centralnej, przy jednoczesnym niechętnym, a nawet wrogim stosunku elit magnackich do rodu panującego. Kronikarz ostrzegał przed destabilizacją, która w połowie XI w. miała się przyczynić do społecznego wybuchu. Pozostaje do wyjaśnienia kwestia źródeł programu ideologii państwowej w kronice. Grudziński już w latach pięćdziesiątych XX w. sądził, że najwięcej Gall czerpał z tradycji dynastycznej. Poznanie jej szczegółów miało pochodzić od przedstawicieli kół, które do końca zachowały wdzięczną pamięć o rządach i dokonaniach Bolesława Śmiałego, a za Krzywoustego odzyskały wpływy i władzę. Później jednak zmodyfikował to podejście. Uznał, że to stan euforii, jaki zapanował na dworze po odparciu najazdu cesarskiego w 1109 r., przyczynił się do mocniejszego podkreślenia suwerenności i idei „starodawnej wolności Polaków”.
Informacje o promowanej książce są dostępne pod adresem: https://wydawnictwo.umk.pl/produkt/kronika-i-czyny-ksiazat-i-wladcow-polskich.
Jak czytamy w artykule wstępnym nt. prof. Tadeusza Grudzińskiego autorstwa prof. Stefana Kwiatkowskiego: "Postać Galla Anonima i jego dzieło fascynowały Profesora. Stały się one ulubionym tematem jego wykładów, szczególnie z zakresu dziejów średniowiecznego dziejopisarstwa, na których miał możliwość szczegółowego objaśniania okoliczności, w jakich przyszło działać kronikarzowi. Ubolewał, że stan źródeł pozostawia tę postać w cieniu. Za to zgodnie z optymizmem hermeneutycznym z połowy XX w. był przekonany, że możliwe jest „wydobycie i poznanie całej psychicznej sylwetki pisarza”, jak to sformułował także we Wstępie do swego przekładu. W tym celu
od najwcześniejszych badań nad Gallem zwracał uwagę na potrzebę możliwie pełnego odtworzenia całokształtu poglądów kronikarza w całej filozoficznej i ideowej rozciągłości. Podstawą myśli kronikarza był „programowo transcendentny sposób wyjaśniania i wydarzeń, i uczynków ludzkich”. [...]
Grudziński przypisywał kronice i jej autorowi ideę silnej władzy książęcej oraz umacniania władzy centralnej, przy jednoczesnym niechętnym, a nawet wrogim stosunku elit magnackich do rodu panującego. Kronikarz ostrzegał przed destabilizacją, która w połowie XI w. miała się przyczynić do społecznego wybuchu. Pozostaje do wyjaśnienia kwestia źródeł programu ideologii państwowej w kronice. Grudziński już w latach pięćdziesiątych XX w. sądził, że najwięcej Gall czerpał z tradycji dynastycznej. Poznanie jej szczegółów miało pochodzić od przedstawicieli kół, które do końca zachowały wdzięczną pamięć o rządach i dokonaniach Bolesława Śmiałego, a za Krzywoustego odzyskały wpływy i władzę. Później jednak zmodyfikował to podejście. Uznał, że to stan euforii, jaki zapanował na dworze po odparciu najazdu cesarskiego w 1109 r., przyczynił się do mocniejszego podkreślenia suwerenności i idei „starodawnej wolności Polaków”.
Informacje o promowanej książce są dostępne pod adresem: https://wydawnictwo.umk.pl/produkt/kronika-i-czyny-ksiazat-i-wladcow-polskich.
