Książka jest autorskim wyborem artykułów prasowych i zapisów audycji radiowych dotyczących organizacji, powstawania i funkcjonowania Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w latach 1945-1946. Spośród ponad 800 tekstów, jakie ukazały się w prasie pomorskiej opublikowano blisko 300 dokumentów, uzupełniając je o przypisy, komentarze i bezcenny, szczegółowy indeks osobowy. Oprócz dłuższych tekstów, w zbiorze znaleźć można także kilkuzdaniowe notatki czy wręcz ogłoszenia. Informacje o tym, że intendentura zakupi "większą ilość krzeseł" czy, że Uniwersytet poszukuje płyty z nagraniem "Gaudeamus" mówią wiele o atmosferze związanej z organizacją UMK. Wybór tekstów dokonany został w taki sposób, że obejmują one wszystkie wątki związane z organizowaniem i funkcjonowaniem UMK, ale także, co równie ważne, pokazują atmosferę w mieście, w którym nagle znalazło się kilkaset osób z Kresów i uczelnia, która zmieniła jego oblicze.

Wybór tekstów poprzedzony został wspomnieniem prof. Andrzeja Tomczaka – pełną wersją wykładu, który Profesor wygłosił podczas Święta Uniwersytetu w 2015 r. Tekst ten, mimo że nie dotyczy organizacji i samych początków UMK (Andrzej Tomczak przyjechał do Torunia w 1946 r.), doskonale oddaje atmosferę Uniwersytetu w pierwszych latach jego istnienia, zwłaszcza zaś wiele mówi o codziennych problemach w jego funkcjonowaniu, stąd też jest cennym uzupełnieniem opublikowanych w pracy źródeł. Wstęp przygotowany przez Autorów, przynosi najważniejsze fakty z pierwszego roku działalności UMK. Pozwala on czytelnikowi łatwiej zrozumieć kontekst opublikowanych materiałów prasowych.