Dzieje Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1919–1939)

autorzy:

Anna Supruniuk, Józef Szudy

redaktorzy: Józef Szudy

152,00 zł Najniższa cena z 30 dni: 152,00 zł

Wysyłamy w przeciągu 14 dni roboczych

szt

Nr wydania:pierwsze ISBN (Tom 1):978-83-231-4477-9 ISBN (Tom 2):978-83-231-4478-6

OPIS

Tom 1: Dzieje Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1919-1939), ss. 608.

W książce zespół dziewięciu autorów, historyków nauki, przedstawia dzieje Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Uniwersytetu Stefana Batorego (USB). Uniwersytet w Wilnie – wskrzeszony dekretem Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego po 87 latach od chwili jego zamknięcia przez cara Mikołaja I po powstaniu listopadowym – oficjalnie został otwarty 11 października 1919 roku i stał się istotnym ośrodkiem życia intelektualnego na Północno-Wschodnich Kresach II Rzeczypospolitej. W dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych kontynuował tradycje z czasów, gdy w XVIII wieku Marcin Poczobut prowadził pionierskie obserwacje Merkurego, zaś w pierwszych latach zaborów Jędrzej Śniadecki stworzył podstawy polskiej terminologii chemicznej. Korzenie aż pięciu Wydziałów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, to znaczy: 1) Wydziału Matematyki i Informatyki, 2)Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej, 3) Chemii, 4) Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych oraz 5) Nauk o Ziemi, tkwią w Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym USB. W ramach tego Wydziału od 1922 roku istniało Studium Rolnicze, które później przekształciło się w Wydział Rolniczy USB, do którego nawiązuje Instytut Medycyny Weterynaryjnej, od niedawna istniejący w strukturze UMK. Prezentowana książka zawiera pięć rozdziałów, z których pierwszy przedstawia okoliczności powstania Wydziału, jego strukturę i kadrę, następne cztery są zaś poświęcone historii i działalności katedr matematycznych, katedry astronomii i meteorologii oraz katedr fizycznych i chemicznych USB.

Tom 2: Dzieje Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1919-1939), ss. 498.

W tomie drugim książki znajdują się cztery rozdziały przedstawiające historię zakładów podejmujących badania i dydaktykę w zakresie nauk o Ziemi, botaniki, zoologii oraz anatomii porównawczej i biologii ogólnej. W poszczególnych rozdziałach obu tomów zostały przedstawione losy pracowników Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego zarówno w okresie 1919–1939, jak i w latach drugiej wojny światowej, a także w latach powojennych. Każdy z rozdziałów został dopełniony aneksami zawierającymi źródła, bibliografię i krótkie biogramy.

SPIS TREŚCI

Tom 1: Dzieje Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1919-1939), ss. 608.

Przedmowa Rektora UMK / 9
Wstęp / 13
Wykaz skrótów / 17
Anna Supruniuk i Józef Szudy
Powstanie i rozwój Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego USB w Wilnie….. 21
Roman Duda
Matematyka na USB w Wilnie / 183
Andrzej Strobel
Astronomia i meteorologia na USB w Wilnie / 271
Józef Szudy
Fizyka na USB w Wilnie / 345
Halina Lichocka
Chemia na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie / 501

Tom 2: Dzieje Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1919-1939), ss. 498.

Wykaz skrótów / 9
Zbigniew Wojcik
Nauki o Ziemi (geologia, geografia i dyscypliny pokrewne) na USB w Wilnie/ 13
Alicja Zemanek i Piotr Kohler
Botanika na USB w Wilnie / 121
Joanna Bylicka
Zoologia na USB w Wilnie / 291
Anna Supruniuk i Jozef Szudy
Anatomia porównawcza i biologia ogólna na USB w Wilnie / 385
Część A: Zakład Anatomii Porównawczej USB / 385
Część B: Zakład Biologii Ogólnej na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym USB / 402
Ilustracje / 423
Indeks osób / 469

Recenzje

Autorzy

Anna Supruniuk

Historyk, mediewista, archiwista, bibliograf; dr hab., dyrektor Archiwum UMK. Absolwentka historii, specjalizacja archiwalna na Wydziale Humanistycznym UMK w Toruniu. Uczennica znakomitego mediewisty prof. dr. hab. Janusza Bieniaka. Przedmiotem jej zainteresowań badawczych są elity władzy w Polsce średniowiecznej, rody rycerskie, genealogia i heraldyka; historia emigracji polskiej w XX w. oraz historia kultury i nauki, w tym dzieje USB w Wilnie i UMK w Toruniu.

Książki autora:

- Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Informator o zasobie archiwalnym
- Dzieje Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1919–1939)
- Archiwa uczelniane w XXI wieku wobec komputeryzacji, informatyzacji i elektronicznego zarządzania dokumentacją. Wprowadzenie do problematyki
- Tajemnicze początki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika (Wilno i Lwów w Toruniu)
- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w fotografiach 1945-2010
- Uniwersytet z łaski Bożej. Lata 1945-1946 w historii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w prasie i radio

Józef Szudy

Członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, pracuje na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu od 1962 roku, obecnie jako profesor emerytowany. W latach 1984–2002 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Fizyki, a w latach 2002–2008 był dziekanem Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK. Jego specjalnością jest fizyka atomowo-molekularna, w tym optyka i spektroskopia, oraz historia nauki. Oprócz wielu prac z fizyki napisał szereg artykułów i książek z historii nauki, w tym (wspólnie z Andrzejem Bielskim) obszerną biografię Aleksandra Jabłońskiego, twórcy toruńskiej szkoły luminescencji.

Książki autora:

- Dzieje Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1919–1939)
- Aleksander Jabłoński (1898-1980). Fizyk, muzyk, żołnierz
- Dzieje Studium Rolniczego i Wydziału Rolniczego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1923–1939)
- Spotkanie Sekcji Fizyki Atomowej, Molekularnej i Optyki (FAMO) Komitetu Fizyki Polskiej Akademii Nauk z okazji Stulecia Urodzin
- Fizyka polska u progu Trzeciego Tysiąclecia