Open Source w bibliotekach w świetle badań publicznych uczelni akademickich w Polsce

Wolne i otwarte oprogramowanie (ang. Open Source Software - OSS) stanowi jeden z ważnych segmentów obecnego rynku technologii komputerowych. Programy o otwartym kodzie źródłowym znajdują zastosowanie zarówno w biznesie, sektorze publicznym, jak i sferze prywatnej, a także w biliotekarstwie. Zarówno w wydawnictwach zwartych, artykułach publikowanych w czasopismach fachowych, jak i sieci Internet, OSS traktuje się wyłącznie fragmentarycznie. Intencją autora książki jest [...] dokładne określenie aktualnego stanu przedsięwzięć OSS oraz planów dotyczących rozwoju tego oprogramowania na potrzeby bibliotek. Pozwoliło to na nadanie książce również "poradnikowego" charakteru.

Z recenzji prof. dr hab. Wiesława Babika

Wprowadzenie  / 9
Motywy podjęcia tematu, cele badawcze i przyjęta metodologia badań własnych  /  10
Stan badań  / 13
Struktura pracy  / 17

Rozdział 1
Oprogramowanie Open Source – definicje, geneza
1.1. Terminy związane z Otwartym Oprogramowaniem  / 19
1.2. Początki Ruchu Open Source  / 27
1.3. Definicje Free Software oraz Open Source  / 33
1.4. Różnice pomiędzy Free Software a Open Source  / 38
1.5. Zalety i wady Oprogramowania o Otwartym Kodzie Źródłowym  / 40
1.6. Zastosowania Open Source  / 46
1.7. Źródła informacji o Open Source  / 49

Rozdział 2
Systemy dedykowane podstawowym procesom bibliotecznym
2.1. Zautomatyzowane Systemy Biblioteczne  / 55
2.1.1. Evergreen  / 56
2.1.2. Koha  / 60
2.1.3. NewGenLib  / 65
2.1.4. Pozostałe zautomatyzowane systemy biblioteczne  / 67
2.1.5. Wnioski  / 70
2.2. O programowanie do zarządzania zasobami cyfrowymi  / 71
2.2.1. DSpace  / 74
2.2.2. Eprints  / 76
2.2.3.FedoraCommons  /  78
2.2.4. Greenstone  /  81
2.2.5. Pozostałe aplikacje zapewniające udostępnianie i zarządzanie zasobami cyfrowymi  / 84
2.2.6. Wnioski  / 93
2.3. Narzędzia wspierające proces wyszukiwania  / 95
2.3.1. Narzędzia indeksujące  / 96
2.3.2. System OPAC  / 98
2.3.3. Interfejsy systemów informacyjno-wyszukiwawczych  / 100
2.3.4. Wnioski  / 103
2.4. Zarządzanie bibliografią i cytowaniami  / 104
2.4.1. Bibliograficzne bazy danych  / 106
2.4.2. O programowanie do zarządzania bibliografią i cytowaniami  / 108
2.4.3. Wnioski  / 112

Rozdział 3
Systemy dedykowane procesom pomocniczym bibliotek
3.1. Systemy operacyjne  / 115
3.1.1. Wybrane usługi uruchamiane na serwerach o architekturze Linux  / 117
3.1.2. Debian  / 120
3.1.3. Fedora  / 122
3.1.4. Linux Mint  / 124
3.1.5. OpenSUSE  / 125
3.1.6. Ubuntu  / 127
3.1.7. Pozostałe systemy operacyjne Open Source  / 129
3.1.8. Wnioski  / 132
3.2. Bazy danych  / 133
3.2.1. MySQL  / 134
3.2.2. PostgreSQL  / 135
3.2.3. SQLite  / 136
3.2.4. Wnioski  / 136
3.3. Języki programowania  / 137
3.3.1. Perl  / 139
3.3.2. PHP  / 141
3.3.3. Python  / 142
3.3.4. Ruby  / 144
3.3.5. Narzędzia programistyczne  / 146
3.3.6. Wnioski  / 147
3.4. Systemy Zarządzania Treścią  / 148
3.4.1. Drupal  / 150
3.4.2. Joomla!  / 156
3.4.3. MediaWiki  / 159
3.4.4. Moodle  / 161
3.4.5. WordPress  / 164
3.4.6. Pozostałe projekty CMS  / 168
3.4.7. Wnioski  / 170
3.5. Wybrane aplikacje użytkowe  / 171
3.5.1. Pakiety biurowe, edycja i wyświetlanie dokumentów tekstowych  / 172
3.5.2. Aplikacje wspierające pracę z plikami graficznymi  / 176
3.5.3. Aplikacje wspierające pracę z plikami muzycznymi  / 178
3.5.4. Aplikacje wspierające pracę z plikami wideo  / 179
3.5.5. Przeglądarki internetowe  / 180
3.5.6. Programy pocztowe  / 181
3.5.7. Komunikatory internetowe  / 182
3.5.8. Transfer plików i obsługa zdalnych połączeń  / 183
3.5.9. Wirtualizacja systemów operacyjnych i zasobów sprzętowych  / 185
3.5.10. O programowanie usługowe  / 187
3.5.11. Wnioski  / 190

Rozdział 4
Oprogramowanie Open Source w bibliotekach publicznych uczelni akademickich w Polsce – wyniki autorskich badań ankietowych
4.1. Metodologia badań  / 193
4.1.1. Tezy badawcze  / 193
4.1.2. Przyjęte rozwiązania badawcze  / 194
4.1.3. Przedmiot i narzędzie badawcze  / 196
4.1.4. Cele badania  / 196
4.1.5. Badana populacja  / 197
4.2. Przebieg badania  / 198
4.3. Poziom wykorzystania OS w polskich bibliotekach akademickich  / 202
4.4. Przyczyny wyboru rozwiązań typu Open Source  / 206
4.5. Projekty Open Source wykorzystywane w ankietowanych bibliotekach  / 213
4.6. Proces wdrażania Oprogramowania o Otwartym Kodzie Źródłowym  / 236
4.7. Plany instalacji oprogramowania OS w bibliotekach akademickich  /  242
4.8. Wpływ Open Source na bibliotekę  / 244
4.9. Biblioteki a środowisko OS  / 249

Podsumowanie  / 253
Bibliografia  / 263
Spis rysunków  / 283
Spis tabel  / 285
Spis wykresów   / 287
Załącznik nr 1: Lista bibliotek publicznych uczelni akademickich w Polsce - uczestnicy ankiety  / 289
Załącznik nr 2: Formularz ankiety skierowanej do bibliotek publicznych uczelni akademickich w Polsce  /  293

Mariusz Jarocki