Studia nad ceramiką czarnopokostowaną z wykopalisk w Nikonion. Dystrybucja naczyń czarnopokostowanych w ośrodkach greckich północno-zachodniego wybrzeża Morza Czarnego

Nikonion, usytuowane w północno-zachodniej części Morza Czarnego, znajdowało się w pobliżu Olbii, największego ośrodka greckiego w regionie, oraz Tyras, kolonii założonej w tym samym lub nieco późniejszym czasie co Nikonion. Miasto to ulegało takim samym wpływom i przemianom jak pozostałe ośrodki w tej strefie, jednak decydujące znaczenie dla jego rozwoju miała wyjątkowa lokalizacja.       

Opracowanie dotyczy analizy typologicznej i chronologicznej zespołu ceramiki czarnopokostowanej odkrytej podczas badań wykopaliskowych na stanowisku w Nikonion. Badany zespół składa się z grupy naczyń pochodzących z attyckich warsztatów garncarskich oraz znacznie mniej licznego zespołu naczyń, które zostały wyprodukowane poza Atenami. Znaleziska ceramiki czarnopokostowanej datowane są od schyłku VI w. p.n.e. do II w. p.n.e. i prezentują różnorodny repertuar form, zarówno pokrytych czarnym pokostem, jak i zdobionych ornamentem wyciskanym za pomocą stempli. Przeprowadzona analiza ukazuje rozwój i natężenie dystrybucji naczyń stołowych importowanych z Aten i innych ośrodków greckich w Nikonion w okresie klasycznym i hellenistycznym.

WYKAZ SKRÓTÓW / 7
WSTĘP / 9

Rozdział I. NIKONION – CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA / 13
1. Położenie stanowiska / 13
2. Historia badań / 14
3. Kolonizacja grecka na północno-zachodnim wybrzeżu Morza Czarnego / 18
4. Charakterystyka sytuacji społeczno-ekonomicznej mieszkańców Nikonion / 37

Rozdział II. DYSTRYBUCJA NACZYŃ CZARNOPOKOSTOWANYCH W NIKONION / 42
1. Ceramika stołowa jako przedmiot wymiany handlowej w basenie Morza Czarnego / 42
2. Znaleziska ceramiki czarnopokostowanej na stanowiskach północno-zachodniego wybrzeża Morza Czarnego / 54
3. Import attyckiej ceramiki czarnopokostowanej w Nikonion / 74
4. Ceramika czarnopokostowana spoza Aten znaleziona w Nikonion / 89

Rozdział III. ZNALEZISKA CERAMIKI CZARNOPOKOSTOWANEJ W NIKONION / 94
1. Ceramika czarnopokostowana z okresu archaicznego i klasycznego / 94
2. Ceramika czarnopokostowana z okresu hellenistycznego / 181

Rozdział IV. ZNALEZISKA CERAMIKI CZARNOPOKOSTOWANEJ W NIKONION – TABELA / 220
1. Czarnopokostowana ceramika ateńska – okres archaiczny i klasyczny / 220
2. Czarnopokostowana ceramika ateńska – okres hellenistyczny / 240
3. Ceramika czarnopokostowana – inne ośrodki produkcyjne / 251

ZAKOŃCZENIE / 259
BIBLIOGRAFIA / 261
TABLICE / 283

Inga Głuszek