W ostatniej dekadzie XX w. i na początku XXI w. nastąpił niepodważalny w skali świata wzrost znaczenia turystyki w życiu społecznym i gospodarczym. Dynamicznie rosnąca liczba podróży turystycznych, coraz częściej ukierunko­wanych do bardzo odległych, dotychczas często nieodwiedzanych regionów, od­zwierciedla przemiany, jakie dotykają obecnie najważniejszych wartości życia człowieka, tj. jego poziomu, jakości, stylu i sensu (por. Przecławski 1988, Liszewski 1995a, Bosiacki 1993, Żabińska 1994). Eksperci i badacze tego feno­menu twierdzą, że turystyka swą wyjątkową pozycję zawdzięcza głównie trzem, znamiennym cechom. Po pierwsze -jest to zjawisko niezwykle dynamiczne, po drugie - coraz częściej zaczyna odgrywać pierwszoplanową rolę w życiu społe­czeństw i po trzecie (wydaje się, że ten argument przytaczany jest najczęściej) - na tak znaczącą rangę turystyki wpływaj ą wymierne skutki ekonomiczne, które za sobą pociąga.
Z naukowego punktu widzenia turystyka jest zjawiskiem niezwykle interesu­jącym, ale także - ze względu na swoją specyfikę (wielowymiarowość) - trudnym do kompleksowego rozpoznania. Należy pamiętać, że rozwój tego zjawiska jest efektem niezwykle złożonych przemian społeczno-gospodarczych współczesne­go świata, ale jednocześnie sama turystyka stanowi element tego procesu (Liszewski 2002).
Rozwój szeroko rozumianej rekreacji i turystyki jest uzależniony od wielu róż­norodnych, często nakładających się czynników. Do grupy determinant kształtu­jących aktywność turystyczną (upowszechnianie się turystyki) najczęściej zalicza. się: zwiększające się zasoby czasu wolnego, podnoszenie poziomu ekonomicz­nego społeczeństw (wzrost poziomu dochodów realnych, wzrost poziomu życia), wzrost poziomu wykształcenia i związane z tym przemiany w sferze kultury (roz­budzenie potrzeb poznawczych, zainteresowanie nowymi obszarami i sposobami spędzania czasu wolnego) oraz rozwój środków transportu, zwiększający mobil­ność społeczeństw i dostępność komunikacyjną różnych regionów.