Na współczesne rynki pracy wpływa w coraz większym stopniu proces |Jobalizacji, rozumiany jako tworzenie jednolitej gospodarki światowej po­przez likwidację barier dzielących poszczególne rynki. W rozważaniach doty­czących kierunków i siły tego oddziaływania dominują - zwłaszcza z punktu widzenia pracobiorców - wizje pesymistyczne. Co więcej, nowe technologie informacyjno-komunikacyjne wpływają na formy organizacyjne produkcji, rozwój produktów, usług, istotę pracy oraz wywołują przemiany w stosunkach pracy. To z kolei prowadzi do przeobrażeń instytucjonalnych na rynku pracy, jak również zmiany charakteru bezrobocia. Współczesny wymiar i struktura bezrobocia różnią się zasadniczo od tego, jak wyglądało to przed czterdziestu łaty. O ile wcześniej bezrobocie było skutkiem kolejnych kryzysów gospodar­czych i cechowało się przejściowością, to obecnie ma ono trwały i strukturalny charakter.
Wraz z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej wobec naszego rynku pracy stanęły nowe wyzwania, związane ze wzrostem produktywności i zdol­ności gospodarki do tworzenia nowych miejsc pracy. Jednocześnie nasz rynek pracy stał się częścią ponadnarodowego systemu związanego ze swobodnym przepływem pracowników. W rezultacie integracji wzrosły rozmiary emigracji Polaków do krajów Unii, co spowodowało już w niektórych branżach trudno­ści z obsadzeniem wolnych miejsc pracy. Rosną także koszty pracy w przedsię­biorstwach i zmieniają się warunki konkurencji. Regulacje dotyczące rynków pracy pozostają jednak nadal w gestii państw członkowskich. Niezależnie od stopnia interwencji państwa na rynku pracy, ustala ono poprzez system praw­ny normy określające zakres i charakter praw pracowniczych, pole działania związków zawodowych i konfederacji pracodawców oraz rolę agend rządo­wych w rokowaniach zbiorowych. Państwo wyznacza główne zasady indywi­dualnych i zbiorowych stosunków pracy poprzez ustawodawstwo pracy, pre­cyzujące prawa i obowiązki związków zawodowych i pracodawców.