Grafika wileńska okresu międzywojennego wykładowców i absolwentów Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu

Grafika wileńska okresu międzywojennego wykładowców i absolwentów Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu / Graphic art from interwar Vilnius produced by members of the teaching staff and graduates of the Faculty of Fine Arts at Stefan Batory University in Vilnius from the collection held by the University Library in Toruń

Początki gromadzenia grafiki w toruńskiej Bibliotece Uniwersyteckiej UMK sięgają lat 1945/1946, to jest czasu tworzenia Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i Biblioteki. Były to przede wszystkim ryciny pochodzące z tzw. zbiorów zabezpieczonych, z darów osób prywatnych, prace znajdujące się w spuściznach po znanych osobach nauki i kultury, głównie związanych z UMK, oraz częściowo z zakupów od artystów. Do fachowego uporządkowania i opracowania tego dość przypadkowego zespołu prac graficznych przystąpiono jednak dopiero w 1951 r., czyli z chwilą utworzenia Gabinetu Sztuki, przemianowanego następnie na Oddział Zbiorów Graficznych. Nie zapomniano przy tym o tradycji Wydziału Sztuk Pięknych UMK sięgającej Wilna okresu międzywojennego. Podjęcie tego zadania i wytyczenie takiego właśnie profilu kolekcjonerskiego w dziedzinie grafiki jest zgodne z ogólną specjalizacją Biblioteki, która oprócz druków pomorzoznawczych (pomeranica, toruniana) szczególną uwagę kładzie na gromadzenie także materiałów dotyczących krajów bałtyckich, szczególnie Litwy (lituanica i vilnensia).      

Specjalizacja w tym kierunku, to jest skierowana na Wilno, wydawała się ważna jeszcze z jednego powodu. Jak wiadomo, zdecydowaną większość kadry profesorskiej i dydaktycznej Wydziału Sztuk Pięknych UMK stanowili dawni pracownicy Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. To oni mieli decydujący wpływ na jego powstanie oraz na kształt struktury organizacyjnej. Z wybitniejszych postaci wileńskich, które współdziałały przy formowaniu Wydziału, należy wymienić m.in.: Bronisława Jamontta, Tymona Niesiołowskiego, Stanisława Horno-Popławskiego, Stefana Narębskiego, Jerzego Remera, Jerzego Hoppena i Edwarda Kuczyńskiego.

Słowo wstępne | Preface / 5

Wstęp | Introduction / 10

Kolekcja grafiki wileńskiej okresu międzywojennego w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu / 11

Graphic art from interwar Vilnius from the collection held by the University Library in Toruń / 25

Wykaz skrótów | Abbreviations / 41

Grafika wileńska okresu międzywojennego | Graphic art. from interwar Vilnius / 146

Spis ilustracji | List of illustrations / 399

Skróty cytowanej literatury | Bibliographic abbreviations / 407

Indeks osób | Index / 411

Jan Kotłowski