Ze wstępu
Sobór Watykański II w Konstytucji dogmatycznej o Kościele Lumen gentium,eksponując prawdę o świętości Kościoła, przypomniał, że wszyscywierzący bez wyjątku są powołani do uświęcania się. Urząd nauczycielskiw procesie poszukiwań sprawdzonych modeli doskonalenia wskazał nanieprzemijającą wartość tych wzorców, które wypracowane zostały przezautorów wczesnochrześcijańskich. Jan Paweł II w swym nauczaniuzaakcentował, że to właśnie oni położyli fundamenty teoretycznei praktyczne wszelkiego wykładu Kościoła, tworząc swego rodzaju bazędoktrynalną, na której winno opierać się całe jego przepowiadanie.Ojciec Święty w Liście apostolskim Patres Ecclesiae, wydanymz okazji 1600-lecia śmierci Bazylego Wielkiego, pisze: "Tak więc bylioni i pozostaną na zawsze Ojcami, sami bowiem są jakby stałąkonstrukcją Kościoła i poprzez wszystkie wieki pełnią dla Kościoławierną służbę. Stąd też każde następne głoszenie Ewangelii i nauczanie,jeśli chce być autentyczne, musi być uzgodnione z ich nauczaniem, każdycharyzmat i każdy urząd musi czerpać z żywego źródła ich ojcostwa -każdy nowy kamień dołożony do świętej budowli, która stale rośniei poszerza się, musi mieścić się w ramach podwalin położonych przeznich i z podwalinami tymi być zespolony".
Powyższe wskazaniawpłynęły znacząco na wybór kierunku badań stanowiących podstawę dlaniniejszej publikacji, mających na celu przybliżenie modeludoskonałości i świętości, który prezentuje w swych pismach jedenz Wielkich Doktorów Kościoła Wschodniego, jakim jest Grzegorzz Nazjanzu, zwany Teologiem. Brak odpowiedniego zainteresowania jegomyślą w pracach dotyczących wzorców życia i uświęcania się człowiekadostrzegał już wybitny znawca myśli Kapadocczyka - J. M. Szymusiak,który upatrywał w nim jednego z najoryginalniejszych mistrzów ascezychrześcijańskiej. Postulował w związku z tym, by badacze antykuchrześcijańskiego zgłębili i uwypuklili jego nieoceniony wkład w tejdziedzinie.