Płaczący Ezop. Życie i twórczość Wsiewołoda Garszyna

„Niby wszystko w porządku: dziś wręcz bardzo dobrze. Ale przeklęte wspomnienie przeżytych chorób wciąż mnie dręczy […]. Podobnie jak Ezop, który schodząc z góry, płakał, że znowu będzie musiał na nią się wspinać, tak i ja, mimo radosnego i spokojnego nastroju, widzę przed sobą jeszcze niejedno strome wzniesienie”.

Wsiewołod Garszyn

WSTĘP / 9

ROZDZIAŁ I. BIOGRAFIA TWORCZA / 29
DZIECIŃSTWO – W CIENIU RODZINNEJ TRAUMY / 29
GIMNAZJUM I STUDIA / 42
CIĘŻAR „NARODNICKICH UDRĘK” / 47
„MOIM PRZEZNACZENIEM JEST LITERATURA” / 55
W DNI DYKTATURY SERCA / 66
MEDICAMENTA HEROICA / 78

ROZDZIAŁ II. WOJENNA ODYSEJA NA BAŁKANY / 95
OCHOTNIK NA WOJNIE, CZYLI WERYFIKACJA IDEAŁU / 111

ROZDZIAŁ III. „CZERWONY KWIAT” – DWIE DIAGNOZY / 133
DIAGNOZA PATOGRAFICZNA / 133
WALCZĄC Z ARYMANEM – W KRĘGU ARCHETYPOW / 146
SYMBOLIKA FLORYSTYCZNA I BARWNA / 162
HAMLET CZY DON KICHOT? / 169
CHORY PSYCHICZNIE GARSZYNA NA TLE ROSYJSKIEJ TRADYCJI LITERACKIEJ / 171

ROZDZIAŁ IV. PIERIEDWIŻNIK W LITERATURZE / 179
LITERATURA I MALARSTWO – „SZTUKI SIOSTRZANE” / 179
GARSZYN I PIERIEDWIŻNICY – SZTUKA I ŻYCIE / 183
MALARZE – UTYLITARYZM CZY IDEALIZM? / 191
„CZYTAJĄC” OBRAZY / 194
BOJARZYNA MOROZOWA: MĘCZENNICA? FANATYCZKA? WYRODNA MATKA? / 205

ROZDZIAŁ V. BAJKI / 223
MIEJSCE BAJEK W DOROBKU TWORCZYM GARSZYNA / 223
FIOŁEK – PROBA DIALOGU Z HISTORIĄ / 225
ATTALEA PRINCEPS / 230
Spory ideowe / 230
„Wolność albo śmierć” – imperatyw rewolucjonistki / 237
„Wolność albo śmierć” – imperatyw romantyczki / 244
TO, C(ZEG)O (NIE) BYŁO? / 250
GARSZYN – ANDERSEN / 256
ŻABA-PODROŻNICZKA – BAJKOWY TRIKSTER / 258

ROZDZIAŁ VI. W STRONĘ TOŁSTOJA / 267
SPOTKANIE / 267
GARSZYN – CZERTKOW / 275
MIĘDZY DOSTOJEWSKIM A TOŁSTOJEM, CZYLI JAK ZBAWIĆ KOBIETĘ UPADŁĄ / 280
UŚWIĘCENIE KRWI? / 293
NA POGRANICZU („BOG Z NIM, Z CAŁYM TYM REALIZMEM...”) / 299
„MOIM IDEAŁEM JEST AGGEUSZ” / 304
SYGNAŁ – OSTATECZNA ODPOWIEDŹ / 314

ROZDZIAŁ VII. GARSZYN NIEZNANY / 317
WIERSZE W PROZIE I POEZJA / 318
SPOR O RELIGIJNOŚĆ GARSZYNA / 325
DRAMAT GŁOSY / 347
POWIEŚĆ HISTORYCZNA O PIOTRZE I / 349
GARSZYN I CZAJKOWSKI – NIESPEŁNIONY DIALOG / 355
MISTYFIKACJA / 357
„TEKST PETERSBURSKI” W TWORCZOŚCI GARSZYNA / 358

ROZDZIAŁ VIII. GARSZYNOWSKI BOHATER W UTWORACH CZECHOWA / 373

UWAGI KOŃCOWE / 391
BIBLIOGRAFIA / 401
РЕЗЮМЕ / 429
SUMMARY / 433

Bożena Żejmo