Kategoria: Sztuka / Historia sztuki

Ubiór mieszczan i szlachty z XVI-XVIII wieku z kościoła p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu

autorzy:

Małgorzata Grupa

29,00 zł Najniższa cena z 30 dni: 29,00 zł

Rok wydania:2005 Nr wydania:pierwsze Liczba stron:240 ISBN:83-231-1896-5

OPIS

Spojrzenie na zagadnienia mody XVI-XVIII wieku poprzez relikty szat grobowych jest nowatorskie nie tylko w materiałach polskich, ale także zagranicznych. Dotychczas wszelkie opracowania kostiumologiczne opierały się na zbiorach muzealnych. Materiały archeologiczne pozwoliły na charakterystykę odzieży w nieco innym ujęciu. Rozpoznajemy w nich szaty noszone przez zmarłego za życia, szaty przysposobione jako ubiór grobowy, tzn. ubiór przerobiony z wcześniej noszonej szaty, jak i szaty uszyte tylko i wyłącznie do grobu. Określenie rodzajów szat na podstawie reliktów wydobytych z grobów wymagało bardzo solidnego przygotowania kostiumologicznego i konserwatorskiego. Autorka na podstawie analiz materiałów muzealnych, ikonograficznych (portrety trumienne, obrazy obyczajowe, nagrobki) oraz dostępnych źródeł pisanych zwróciła uwagę na popełniane dotychczas błędy w datowaniu (...). Szczególnie interesujące są rozw
ażania na temat stroju narodowego w okresie baroku i szat wzorowanych na modzie zachodnioeuropejskiej. Na przykładzie kolekcji szat toruńskich Autorka wskazała na bogate kontakty Torunia ze Wschodem i Zachodem.

Spis treści
Od autorki; Ubiór w XVI-XVIII wieku - stan badań i opracowań; Historia badań archeologicznych w kościele WNMP w Toruniu; Kościół WNMP jako nekropola mieszczan i szlachty; Pompa funebris; Historia jedwabiu i tkanin jedwabnych; Charakterystyka reliktów szat; Moda XVI-XVIII wieku a szaty toruńskie; Kogo pochowano w kościele?; Toruń miastem różnych kultur; Katalog; Wykaz skrótów; Słownik; Wykaz ikonografii; Bibliografia (Źródła pisane i drukowane * Literatura); Spis ilustracji; List of illustrations; Abbildungsverzeichnis; Townsmen and noblemen garments from the 16th-18th centuries in the light of archaeological studies conducted in the Holy Virgin Mary Assumption Church in Toruń, Poland. Summary; Die Kleidung des Bürgertums und der Adligen im 16.-18. Jahrhundert auf Grund von archäologischen Forschungen, durchgeführt in der Marienkirche in Thorn, Polen. Zusammenfassung

Recenzje

2024-03-13 10:33:35

Piotr Zariczny

Mode war und ist in den verschiedenen Epochen stets auch ein Signal der gesellschaftlichen Stellung. Nicht zuletzt bei Begräbnissen zeigte sich der Wohlstand der jeweiligen Familie: Man wollte nicht nur dem Verstorbenen besonderen Glanz verleihen, sondern auch die eigene soziale Position nach außen demonstrieren. Der Tote wurde in möglichst teurer Kleidung und mit kostbarem Schmuck bestattet. Die archäologischen Untersuchungen im Innenraum der Thorner Marienkirche haben diverse Elemente der Grabausstattung, z. B. Gewänder aus Seide, ans Tageslicht gebracht. Die Analyse der Kleidungsreste eröffnet einen Blick auf die mit der Seidenproduktion verbundenen textilkundlichen und technologischen Probleme. In der Abhandlung werden 20 Analysen von einzelnen Kleidungsstücken (Her¬ren-, Damen- und Kinderkleidung, einem Gürtel und einem Handschuhpaar) präsentiert. Bei der Analyse werden auch ikonographische und schriftliche Quellen herangezogen, um das Modeverhalten des Thorner Bürgertums in einem breiteren Spektrum darzustellen. Die interessante Studie besteht aus neun Hauptkapiteln, in denen der Forschungsstand, die Geschichte der archäologischen Forschungen in der Marienkirche, die Geschichte des Seidengewerbes, die Charakteristik der Kleidungsreste sowie die Kleidermode im Thorn des 16. bis 18. Jahrhunderts abgehandelt werden. Sie verfugt über einen profunden Katalog mit zahlreichen Abbildungen, ein Literaturverzeichnis und ein Register.

Autorzy

Małgorzata Grupa

Dr hab. nauk historycznych, prof. UMK. Ukończyła studia archeologiczne ze specjalnością konserwacja zabytków archeologicznych na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W Pracowni Konserwacji Instytutu Archeologii UMK prowadzi działalność naukową, konserwatorską i dydaktyczną. Brała udział w licznych badaniach archeologicznych – podwodnych i naziemnych – w Polsce i Europie. W centrum jej zainteresowań nieodmiennie znajduje się kultura materialna średniowiecza i czasów nowożytnych. Specjalizuje się w konserwacji zabytków archeologicznych wykonanych z surowców organicznych: drewna, skóry, poroża oraz tkanin. Zajmowała się konserwacją zabytków wydobytych z dołów śmierci oficerów polskich zamordowanych przez NKWD w Charkowie, Miednoje, Katyniu i Kijowie; zabytków z obozów zagłady Żydów w Bełżcu, Oświęcimiu i Sobiborze; ubiorów grobowych wydobytych z krypt kościołów w Lubiniu, Gdańsku, Toruniu, Gniewie, Piasecznie, Byszewie, Szczuczynie, Końskowoli, Łukowie, Radzyniu Podlaskim, Pszczynie, Konotopie i Lublinie. Za konserwację szat z Lublina otrzymała prestiżową nagrodę Unii Europejskiej – EUROPA NOSTRA 2002, a za konserwację obiektów wydobytych z dołów śmierci z 1940 roku – Srebrny Krzyż Zasługi i medale za aktywną współpracę z polskimi muzeami. Autorka ok. 150 publikacji poświęconych zagadnieniom osadnictwa, kultury materialnej i szeroko pojętej kultury funeralnej. Jej hobby to historia tkanin – od łyka do jedwabiu – oraz zagadnienia techniki i technologii ich wytwarzania.

Książki autora:

- Wełniane tekstylia pospólstwa i plebsu gdańskiego (XIV-XVII w.) i ich konserwacja
- Ubiór mieszczan i szlachty z XVI-XVIII wieku z kościoła p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu
- Czas żupanów, czas czechmanów. Strój polski w źródłach archeologicznych, ikonograficznych i pisanych