Opublikowany rękopis księgi ławniczej Starego Miasta Torunia obejmuje lata 1456-1479 i jest trzecim - nie licząc edycji toruńskich ksiąg nowomiejskich i przedmiejskich - w kolejności chronologicznej woluminem z tej serii wydanym drukiem. Na publikację czeka jeszcze co najmniej jedna XV-wieczna księga toruńskiej ławy staromiejskiej.
ŁAWY I ICH SĄDY
Sądownictwo Torunia było już w przeszłości przedmiotem różnych badań, dlatego w tym miejscu zostaną przedstawione tylko najważniejsze związane z nim kwestie, które mogą przyczynić się do lepszego zrozumienia i wykorzystania publikowanej księgi. Już najstarsze przywileje dla Torunia gwarantowały mieszkańcom tego ośrodka prawo do corocznego wyboru sędziego oraz znały instytucję ławników. Do kompetencji sędziego i ławy należeć miały zarówno sprawy drobne, określane jako powszednie, jak i przestępstwa ciężkie (zabójstwa, przelewy krwi itp.). Przy rozstrzyganiu tych spraw sądy miały się kierować postanowieniami prawa magdeburskiego, a instancją odwoławczą od ich wyroków miała być rada miasta Chełmna. Ławników początkowo wybierała cała gmina miejska. Od końca XIII w. prawo mianowania sędziego i obsadzania opróżnionych miejsc w ławie stało się zapewne wyłączną domeną rady. Rozwiązanie takie było niezgodne z postanowieniami prawa magdeburskiego.