(Ur. 1973), profesor nadzwyczajny w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Zajmuje się w historią filozofii nowożytnej, filozofią religii i historią filozofii polskiej. Opublikował między innymi: Koncepcja egzystencji Sørena Kierkegaarda w kontekście filozofii niemieckiej (2004), Filozofia religii Immanuela Kanta (2008), Opus postumum Immanuela Kanta (2016). Autor przekładów na język polski między innymi rozpraw Kanta, Fichtego, Jaspersa, Schillera. Redaguje kwartalnik „Studia z Historii Filozofii” oraz serię wydawniczą poświęconą polskiej recepcji filozofii Kanta. Wydał archiwalne rękopisy pism Józefa Kalasantego Szaniawskiego, Franciszka Wigury, Anioła Dowgirda, Józefa Bychowca, Jana Święcickiego (Listy z Królewca, Toruń 2014). E-mail: kups@umk.pl
Recepcja filozofii Immanuela Kanta w filozofii polskiej w początkach XIX wieku. Część 1: Józef Władysław Bychowiec, Anna z Zamoyskich Sapieżyna, Jan Śniadecki, Franciszek Wigura
„Stanowisko Kopernika w astronomii jest transcendentalne, bo Kopernik pierwszy dowiódł, że się mylimy, gdy nasz własny ruch Słońcu przypisujemy. Również Kant pierwszy stanął najwyżej na stanowisku transcendentalnem w metafizyce i dowiódł najoczywiściej, że się mylimy gdy nasze wsłane o rzeczach zmysłowe i umysłowe wyobrażenia rzeczom przypisujemy, jakoby ich właściwe i nieoddzielne przymioty. Oto jest istotna treść nauki. […] Łaskawa atoli opatrzność w tymże wieku osiemnastym zesłała geniusz Kanta, który uratował moralność i religijność, osadzająć je w twierdzy, że tak powiem, pociskom spekulatywności i rozumowania niedostępnej; a wraz podniósł całą ludzkość do stopnia, na którym nigdy przed nim nie była. Obowiązkiem jest obdarzonych duchem prawdziwie filozoficznym, czyli miłością prawdy i cnoty, na wzór Westalek, pilnować nieugaszenia tegoż ognia świętego rozpłomienionego cudownie z boskiej iskierki, w każdej istności rozumnej słabo tlejącej”.
Z rękopisu Franciszka Wigury pt. Uwagi nad niektórymi myślami…
Wprowadzenie /9
JÓZEF WŁADYSŁAW BYCHOWIEC
Wstęp /13
List do J. Römera z 21 VII 1819 /23
Kant /29
Walka Rozumu z Wolą przed Sądem Zdrowego i doyrzałego rozsądku.Alegoria satyryczna, gdzie się porównywa Istota nasza rządnym domem,gdzie więc władze duszy są osobowane /41
List o wojnie i przeznaczeniu żołnierza przez Józefa Bychowca, świadka oczyma przeszłej kampanii francuskiej 1809 przeciw Austriakom.Z Ems, 28 kwietnia 1809 /47
Immanuel Kant, Wyobrażenie do historii powszechnej we względzie kosmopolitycznym (przeł. J. W. Bychowiec) /55
Immanuel Kant, Idea powszechnej historii w aspekcie kosmopolitycznym (przeł. M. Żelazny) /55
ANNA Z ZAMOYSKICH SAPIEŻYNA
Wstęp /97
Kanta o historii powszechnej /101
JAN ŚNIADECKI
Wstęp /109
O metafizyce /151
O filozofii/ 167
Początek i znaczenie nazwiska filozofii /167
Filozofia uważana w naukach i uważana w człowieku /168
Obelgi rzucone na tak dostojne nazwisko /169
Nauka Kanta nie jest i nie powinna nazywać się filozofi / 170
Cztery główne wady i występki w nauce Kanta /171
Obelgi powierzchownych statystów na filozofi ę: prawdziwe przyczyny rewolucji francuskiej /174
Do nieszczęść Francji i Europy nie wpływała filozofia /176
Niesłuszne obelgi teologów rzucone na filozofi ę /177
Nieuważni teologowie wiele zaszkodzili religii, a prawdziwi filozofowie wiele jej pomogli /179
Jak filozofia jest dobremu teologowi potrzebna i jak dwie te nauki łączyć się powinny i wspierać wzajemnie dla dobra ludzi /183
Przydatek do pisma o filozofii /185
I. Powód pisania; sposób myślenia autora w psychologii; wyłożenie dawnych mniemań, z których Kant wyciągnął i złożył swoją naukę /185
Władze i działania umysłowe: tłumaczenie stosunku /188
Zdanie Anglików o filozofii i filozofach niemieckich /194
II. Wywrócenie fundamentalnych zasad nauki Kanta /195
III. Odpowiedź na zarzuty i wątpliwości „Pamiętnika Lwowskiego” /201
IV. Ogólne uwagi o nauce umysłu ludzkiego i skupiony widok nauki Kanta /221
Kraina ogólnych widoków samym wielkim talentom właściwa , dla umysłów pospolitych bardzo niebezpieczna /221
Co zachodzi w każdej nauce? I co zrobił Kant? /224
Powód Kanta do reformy filozofii; jego sposoby nietrafne i niewłaściwe /225
Nauki Kanta, na które podzielił fi lozofi ę, nie są naukami /228
Hipoteza Kanta, udawana za pewność i do szkół nieuważnie wprowadzona, była przyczyną tych kłótni i nieszczęść, jakie w Niemczech spłynęły na nauki /231
Rozum praktyczny Kanta i z niego wyciągniona zasada moralności, tak źle widziany i wyłożony, jak jego rozum czysty /234
FRANCISZEK WIGURA
Wstęp / 239
Uwagi nad niektórymi myślami w dziełku pod napisem: Pisma Jana Śniadeckiego o filozofii Kanta, wydanym w Krakowie 1821, napisane przez /247
Indeks nazwisk / 261
Tomasz Kupś
- Filozofia religii Immanuela Kanta
- Studia z Historii Filozofii, nr 1/2010
- Studia z Historii Filozofii, nr 2/2011
- Studia z Historii Filozofii, nr 3/2012
- Studia z Historii Filozofii, nr 1(4)/2013
- Studia z Historii Filozofii, nr 2(4)/2013
- Studia z Historii Filozofii, nr 3(4)/2013
- Studia z Historii Filozofii, nr 4(4)/2013
- Recepcja filozofii Immanuela Kanta w filozofii polskiej w początkach XIX wieku. Część 1: Józef Władysław Bychowiec, Anna z Zamoyskich Sapieżyna, Jan Śniadecki, Franciszek Wigura
- Studia z Historii Filozofii, nr 1(5)/2014
- Studia z Historii Filozofii, nr 2(5)/2014
- Studia z Historii Filozofii, nr 3(5)/2014
- Studia z Historii Filozofii, nr 4(5)/2014
- Studia z Historii Filozofii, nr 1(6)/2015
- Recepcja filozofii Immanuela Kanta w filozofii polskiej w początkach XIX wieku. Część 2: Józef Maria Hoene Wroński "Filozofia krytyczna odkryta przez Kanta, oparta na ostatecznej zasadzie poznania"
- Studia z Historii Filozofii, nr 2(6)/2015
- Immanuel Kant und die kopernikanische Wende in der Philosophie
- Studia z Historii Filozofii, nr 3(6)/2015
- Studia z Historii Filozofii, nr 4(6)/2015
- Studia z Historii Filozofii, nr 1(7)/2016
- Recepcja filozofii Immanuela Kanta w filozofii polskiej w początkach XIX wieku. Część 3: Polemiki z Janem Śniadeckim
- "Opus postumum" Immanuela Kanta
- Studia z Historii Filozofii, nr 1(8)/2017
- Studia z Historii Filozofii, nr 2(7)/2016
- Studia z Historii Filozofii, nr 3(7)/2016
- Studia z Historii Filozofii, nr 4(7)/2016
- Konkurs na Katedrę Filozofii w Uniwersytecie Wileńskim w 1820 roku. Recepcja filozofii Immanuela Kanta w filozofii polskiej w początkach XIX wieku. Część 4
- Józefa Władysława Bychowca przekład „Sporu fakultetów” Immanuela Kanta. Recepcja filozofii Immanuela Kanta w filozofii polskiej w początkach XIX wieku. Część 5
- Studia z Historii Filozofii, nr 3(8)/2017
- Studia z Historii Filozofii, nr 4(8)/2017
- Studia z Historii Filozofii, nr 2(8)/2017
- Studia z Historii Filozofii, nr 1(9)/2018
- Studia z Historii Filozofii, nr 2(9)/2018
- Studia z Historii Filozofii, nr 3(9)/2018
- Studia z Historii Filozofii, nr 4(9)/2018
- Studia z Historii Filozofii, nr 1(10)/2019: The Philosophy of the 17th Century – Sources and Continuations
- Studia z Historii Filozofii, nr 2(10)/2019
- Studia z Historii Filozofii, nr 3(10)/2019: Methodological Problems in the History of Philosophy
- Studia z Historii Filozofii, nr 4(10)/2019
- Studia z Historii Filozofii, nr 1(11)/2020
- Studia z Historii Filozofii, nr 2(11)/2020: The Philosophy of Immanuel Kant And Its Receptions
- Studia z Historii Filozofii, nr 1(12)/2021
- Studia z Historii Filozofii, nr 3(11)/2020: The Heritage of Jerzy Łoś’s Philosophical Logic
- Studia z Historii Filozofii, nr 2(12)/2021
- Studia z Historii Filozofii, nr 4(12)/2021
- Studia z Historii Filozofii, nr 1(13)/2022
- Studia z Historii Filozofii, nr 2(13)/2022
- Studia z Historii Filozofii, nr 3(13)/2022: Evil. Reality or Imagination? Vol. 1
- Studia z Historii Filozofii, nr 4(13)/2022: Evil. Reality or Imagination? Vol. 2
- Studia z Historii Filozofii, nr 1(14)/2023
- Johann Heinrich Abicht – filozof wileński. Działalność naukowa i dydaktyczna (1804–1816). Badania i źródła
Inne z tej kategorii
Architektura informacji. Teoria i praktyka
Za kulisami. Toruńskie spotkania wokół dramatu. Edycja trzecia
Selected Writings from Vilnius Peroid (1804-1816)
Johann H. Abicht
