Bioetyka personalistyczna wobec wyzwań biomedycyny

W Polsce w ostatnich latach wyrazy bioetyka i bioetyczny stają się bardziej znane, a nawet popularne. Dzieje się tak przede wszystkim dzięki środkom społecznego przekazu, które aktywnie uczestniczą w dyskusji na temat prawnej regulacji kwestii bioetycznych, w szczególności zapłodnienia pozaustrojowego nazywanego w skrócie in vitro. Ta bardzo potrzebna dyskusja jest szansą nie tylko na rozwiązanie konkretnego problemu, jakim jest uchwalenie dobrego prawa, ale także podniesienie poziomu wiedzy i myślenia etycznego społeczeństwa. Łatwiej bowiem wzbudzić podziw dla osiągnięć współczesnych nauk biomedycznych, natomiast trudniej zaprosić do refleksji moralnej nad samymi badaniami i ich praktycznym wykorzystaniem.

Niniejsza publikacja - wskazując na zaledwie kilka przykładów - jest takim właśnie zaproszeniem. Towarzyszy mu przekonanie, iż potrzebna jest zarówno nadzieja, że dzięki odkryciom nauki uda się przyjść z pomocą człowiekowi, jak i świadomość, że można tego dokonać przy pomocy dobrych środków, w sposób odpowiadający godności człowieka. Pytanie o etyczną stronę działań biomedycznych, które bardzo często pozostają na razie na etapie eksperymentu, nie jest bynajmniej chęcią gaszenia nadziei. Niemoralne byłoby jednak nie tylko odbieranie nadziei, ale także roztaczanie nadziei złudnych lub ogłaszanie obietnic nie do spełnienia. To tylko jedna, i nie najważniejsza, uwaga natury etycznej. Do podstawowych problemów należy bowiem stosowanie zasady, że nie wszystko, co jest technicznie możliwe, jest moralnie dopuszczalne. Choć z założeniem tym zgadza się dzisiaj nie tylko wielu etyków, ale także wielu naukowców, to w praktyce pojawiają się istotne rozbieżności w interpretacji tej zasady.

Ks. Zbigniew Wanat
WPROWADZENIE / 7
Bp Józef Wróbel SCJ
ANTROPOLOGIA WE WSPÓŁCZESNEJ REFLEKSJI BIOETYCZNEJ, CZYLI O PODSTAWACH ETYCZNYCH W BIOMEDYCYNIE / 11

Ks. Zbigniew Pilichowski
GODNOŚĆ OSOBY W KONTEKŚCIE POSTĘPU I ZAGROŻEŃ W DZIEDZINIE BIOMEDYCYNY / 31

Ks. Józef Zabielski
POCZĘCIE IN VITRO JAKO DESTRUKCJA OSOBY LUDZKIEJ / 53

Ks. Zbigniew Wanat
IN VITRO ZA PARAWANEM SZCZĘŚCIA, ETYKI I SUMIENIA. SZUKAJĄC POZYTYWNYCH ASPEKTÓW BIEŻĄCEJ DEBATY BIOETYCZNEJ / 69

Ks. Marian Machinek MSF
ETYCZNY KONTEKST KONTROWERSJI WOKÓŁ OBIETNIC TERAPII Z WYKORZYSTANIEM KOMÓREK MACIERZYSTYCH / 101

Ks. Artur Niemira
KOMÓRKI MACIERZYSTE - POJĘCIE I ASPEKTY ETYCZNE ICH ZASTOSOWANIA WEDŁUG INSTRUKCJI DIGNITAS PERSONAE KONGREGACJI NAUKI WIARY / 115

Marek Harat, Marcin Rudaś
PSYCHOCHIRURGIA - OD MONIZA DO NEUROMODULACJI. ROZWÓJ METODY LECZENIA I PROBLEMY ETYCZNE / 125

Ks. Piotr Morciniec
MARTWE CIAŁO W MEDYCYNIE. BIOETYKA WOBEC INGERENCJI EMOCJONALNIE OBCIĄŻONYCH / 139

GŁOS EPISKOPATU POLSKI W BIEŻĄCEJ DEBACIE BIOETYCZNEJ - WYBÓR WYPOWIEDZI / 157

SUMMARY / 181

NOTY O AUTORACH / 185

Zbigniew Wanat

(ur. 1961) ukończył Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie w 1990 roku. Po święceniach kapłańskich przez dwa lata pracował jako wikariusz w parafii Matki Boskiej Zwycięskiej w Toruniu. Studia specjalistyczne uwieńczone doktoratem w zakresie teologii moralnej odbył na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (1992-1997). Od 1997 roku jest wykładowcą teologii moralnej w Wyższym Seminarium Duchownym diecezji toruńskiej. Od 2001 roku pracuje na Wydziale Teologicznym UMK w Toruniu, od 2002 roku jako adiunkt w Zakładzie Teologii Moralnej i Katolickiej Nauki Społecznej.