Goodbye Mr. Postmodernism. Teorie społeczne myślicieli późnej lewicy

W latach 80. i 90. ubiegłego stulecia pojęcie postmodernizmu budziło skrajne emocje. Po jednej stronie lokowali się kpiarze i skrajni sceptycy, którzy uznali pisarstwo postmodernistyczne za humbug i wytwór intelektualnej mody. Po drugiej stronie znajdowali się ci, którzy w postmodernizm uwierzyli aż za bardzo, widząc w nim festiwal wszelkich różnic, a zarazem nadejście długo wyczekiwanego królestwa wolności. Czym był jednak w swej istocie ów straszny bądź ekscytujący postmodernizm? I czy nie nadszedł już czas, by spojrzeć na tę sprawę odrobinę chłodniejszym okiem? W Polsce wydaje się to tym bardziej wskazane, że tematykę postmodernizmu i ponowoczesności rozwijali w swych pracach głównie anglosascy marksiści, których twórczość  została w naszym kraju po 1989 roku niesłusznie, choć ze zrozumiałych względów zaniedbana.

Bohaterowie Goodbye Mr. Postmodernism to Perry Anderson, David Harvey, Fredric Jameson, Terry Eagleton oraz Slavoj Žižek, których autor umieszcza pod wspólnym szyldem „późnej lewicy". Książka stanowi zarazem encyklopedyczne wprowadzenie do ich teorii, jak i próbę uchwycenia nowego klimatu lewicowej myśli, która manierze wiecznej emancypacji oraz upodobaniu do kolorowych marginesów (wspólnym postmodernizmowi i "nowej", zrodzonej pod koniec lat sześćdziesiątych lewicy) coraz częściej przeciwstawia skłonność do odpowiedzialnej etycznie refleksji.

Wstęp / 7
Dwie ortodoksje / 7
Nazwać system / 11
Późna lewica / 17
 
Rozdział 1. Perry Anderson: kronika pewnej śmierci / 31
Przeciw pseudoempirykom / 31
Na zachód od Berlina / 37
Bezlitosne laboratorium historii / 42
Przedmurze ponowoczesności / 46
Zastałe uniwersum / 56
Nurt wielkiej rzeki / 59
 
Rozdział 2. David Harvey: od kryzysu do ponowoczesności / 67
Materializm historyczno-geograficzny / 67
Trzy filary kryzysu / 73
Akumulujcie! / 75
M/v / 79
Człowiek/ 85
Czas / 91
Przestrzeń / 102
Elastyczny reżim / 116
Czasowo-przestrzenna kompresja / 120
Rozbita całość / 128
Stąd do wieczności / 138
 
Rozdział 3. Fredric Jameson: kapitał jest sexy / 147
Nasza polityczna nieświadomość / 147
Trzy poziomy analizy i trzy fazy kapitalizmu/ 151
Początek oblężenia / 153
The time is out of joint / 155
Tchórzu! / 159
Urzeczowienie / 166
Lustra postmodernizmu / 180
Zasada nadziei / 192
Socjalizm dla bogatych / 201
Podróż do wnętrza strachu / 211
Moment prawdy / 227
Mapy odnalezione w przyszłości / 236
 
Rozdział 4. Terry eagleton: socjalizm i odkupienie / 241
Skrzyżowanie światów / 241
Cóż po teorii? / 245
Wola kontra ciało / 259
Święci i psy / 262
Nowe szaty cesarza / 274
Kultura i kultura / 276
Iluzje postmodernizmu/ 279
Etyka socjalizmu / 283
Miłość polityczna / 301
 
Rozdział 5. Slavoj Žižek: sola fide! / 315
Socjalizm na kozetce / 315
Gdy boga nie ma / 319
Ideologia ponowoczesna / 324
Marksa Freudem / 336
Lacanowska krytyka Marksa / 350
Korekta chrześcijaństwa / 364
Chrześcijaństwo kontra judaizm / 370
Chrześcijaństwo kontra buddyzm / 382
Rewolucyjny czyn miłości / 393
Niewidzialność i powtórzenie / 403
 
Zakończenie: utopia niemożliwa / 417
Bibliografia / 427
Summary. Goodbye Mr. Postmodernism. The late left, its thinkers and social theories / 437
Indeks osobowy / 443

Bartosz Kuźniarz