Miejsca czytelnicze na Facebooku. Perspektywa użytkowników

Badania opisywane w niniejszej książce odróżnia od tych omówionych w literaturze ustawienie w centrum użytkownika, a nie instytucji. Dokonując oceny stopnia użyteczności „książkowych” stron na Facebooku, sprawdzono stopień zaspokojenia potrzeb informacyjnych oraz to, czy dana strona została zorganizowana przez właściciela tak, by użytkownik mógł z niej korzystać w sposób efektywny i zadowalający. Łącząc ze sobą różne metody badań (traingulacja), starano się zdobyć takie dane, które umożliwią spojrzenie na potrzeby użytkownika z różnych perspektyw.

Publikacja Miejsca czytelnicze na Facebooku zawiera szeroki przegląd metod prowadzenia badań w obszarze Internetu, zwracając uwagę na wieloaspektowy charakter Internetu jako narzędzia badawczego, źródła informacji oraz obiektu analizy. Skupia się także na metodach badania doświadczeń użytkownika (UX) oraz oceny użyteczności, wprowadzając czytelnika w obszar istotny dla tworzenia efektywnych interakcji w środowisku online. Przedstawiono w niej pięciokrokowy proces badawczy, który obejmuje: badania ankietowe; analizę netnograficzną; opracowanie obszarów i kryteriów oceny użyteczności (z podziałem na analizę treści i zaangażowania oraz przygotowanie strony); ocenę użyteczności stron oraz porównanie z wykorzystaniem metody jakościowo-heurystycznej wyników analizy stron czytelniczych i stron bibliotek oraz badania netnograficznego.

Wstęp / 11
Czytelnictwo w Polsce w dobie cyfrowej / 11
Cele badawcze, podstawowe założenia i zastosowana metodologia / 16
Badania użytkowników Facebooka na świecie i w Polsce. Przegląd piśmiennictwa / 24
Konstrukcja książki / 30

1. Charakterystyka serwisu Facebook / 33
1.1. Powstanie i rozwój serwisu / 33
1.2. Opis działania produktów Facebooka / 37
1.3. Media społeczne czy społecznościowe – problemy z nazewnictwem / 40

2. Metodologia badań internetowych / 47
2.1. Metody prowadzenia badań w Internecie / 47
2.1.1. Internet jako narzędzie do badań / 48
2.1.2. Internet jako zbiór danych do badań / 64
2.1.3. Internet jako przedmiot badań / 67
2.2. Metody badań UX a analiza użyteczności / 69
2.2.1. Metody badań UX / 69
2.2.2. Badania użyteczności / 77
2.3. Metodologia badań własnych / 81
2.3.1. Etapy prowadzonych badań / 82
2.3.1.1. Etap pierwszy. Ankieta / 82
2.3.1.2. Etap drugi. Netnografia / 107
2.3.1.3. Etap trzeci. Opracowanie obszarów i kryteriów oceny użyteczności / 109
2.3.1.4. Etap czwarty. Ocena użyteczności stron / 120
2.3.1.5. Etap piąty. Porównanie wyników analizy stron czytelniczych i stron bibliotek oraz badania netnograficznego / 125

3. Badanie polskiej społeczności czytelniczej na Facebooku / 127
3.1. Wyniki badań ankietowych / 127
3.2. Wyniki badań netnograficznych / 136
3.3. Podsumowanie / 143

4. Użyteczność polskich książkowych stron i grup na Facebooku / 147
4.1. Badanie i ocena użyteczności wybranych polskich stron czytelniczych na Facebooku / 147
4.1.1. Analiza treści i zaangażowania / 149
4.1.1.1. Rodzaje postów / 149
4.1.1.2. Reakcje na publikacje (ocena poziomu popularności) / 159
4.1.1.3. Recenzje/oceny strony / 174
4.1.1.4. Zaangażowanie w społeczność / 174
4.1.2. Przygotowanie poszczególnych stron dla użytkowników / 178
4.1.2.1. Nazwa strony / 178
4.1.2.2. Nazwa użytkownika / 180
4.1.2.3. Opis / 181
4.1.2.4. Informacje / 187
4.1.2.5. Dodatki / 187
4.1.2.6. Identyfikacja / 188
4.2. Badanie i ocena użyteczności wybranych polskich stron bibliotek na Facebooku / 191
4.2.1. Analiza treści i zaangażowania / 193
4.2.1.1. Rodzaje postów / 193
4.2.1.2. Reakcje na publikacje (ocena poziomu popularności) / 210
4.2.1.3. Recenzje/oceny strony / 228
4.2.1.4. Zaangażowanie w społeczność / 230
4.2.2. Przygotowanie poszczególnych stron dla użytkowników / 232
4.2.2.1. Nazwa strony / 232
4.2.2.2. Nazwa użytkownika / 232
4.2.2.3. Opis / 233
4.2.2.4. Informacje / 242
4.2.2.5. Dodatki / 242
4.2.2.6. Identyfikacja / 243
4.3. Porównanie wyników badań / 244

Zakończenie / 247
Bibliografia / 259
Spis ilustracji / 277
Spis wykresów / 278
Spis tabel / 279
Załącznik 1: Kwestionariusz ankiety / 281
Załącznik 2: Informacje dotyczące grup / stan na: 22.08.2018 / 286

Weronika Kortas