Problem uniwersalizacji etosu mieszczańskiego

Niniejsza książka nosi niejasny w pierwszym oglądzie tytuł Problem uniwersalizacji etosu mieszczańskiego. Dlaczego "etos", a nie swojsko brzmiąca "etyka"? Dlaczego właśnie "mieszczański", a nie inny, choćby "rycerski", "polski", "współczesny"? Czym ma być ta "uniwersalizacja"? Dlaczego zaraz ma być "problematyczna"? Krótko: o co w tym wszystkim chodzi? Zacznijmy od początku...

Wprowadzenie

I. POSZUKIWANIA KLASYCZNEGO MODELU MORALNOŚCI MIESZCZAŃSKIEJ - MARIA OSSOWSKA
ROZDZIAŁ 1. ETYKA A NAUKA O MORALNOŚCI:
Wstępnedystynkcje pojęciowe * Poszukiwanie znaczenia pojęcia "moralny" *Kłopoty z etymologią * Geneza i typologie nauk o moralności * Trzyetyki Arystotelesa * Socjologia, czyli pomysł na "etografię" *Metaetyka albo etyka krytyczna * Maria Ossowska: źródła i inspiracje *Tradycja badań nad moralnością * Nauka o moralności. Struktura wedługMarii Ossowskiej
ROZDZIAŁ 2. CO TO JEST "MORALNOŚĆ MIESZCZAŃSKA"?:Przeciw moralności ujmowanej in abstracto * Poszukiwanie fenomenu"mieszczańskości"
ROZDZIAŁ 3. REKONSTRUKCJA ETOSU MIESZCZAŃSKIEGO ZAMARIĄ OSSOWSKĄ: Benjamin Franklin - bourgeois klasyczny * Daniel Defoei robinsonada * Wzór kupca * Robinson: kupiec doskonały * Kupiec agentleman * Resentyment. Mieszczanin od strony psychologicznej * MaxWeber o "duchu kapitalizmu"
II. DIAGNOZA WSPÓŁCZESNEJ KULTURY MORALNEJ - ALASDAIR MACINTYRE
ROZDZIAŁ 4. ALASDAIR MACINTYRE: ŹRÓDŁA I INSPIRACJE: Wątek biograficzny * Powinowactwo intelektualne
ROZDZIAŁ5. PRÓBA REKONSTRUKCJI "NIESKOŃCZENIE DŁUGIEJ HISTORII ETYKI": Przedpowrotem do przeszłości: diagnoza współczesności * Niepokojąca sugestia* Istota współczesnych sporów moralnych * Przystanek końcowywspółczesności: emotywizm * Powrót do przeszłości czyli poszukiwanieźródeł katastrofy * Rozpad tradycyjnego schematu moralnego *Oświeceniowe projekty uzasadnienia moralności powszechnej * FryderykNietzsche demaskuje Oświecenie * Ciąg dalszy historii: "Whose Justice?Which Rationality? * Co to jest tradycja? * Rekonstrukcja trzechWielkich Tradycji * Jaka metodologia? "Three rival versions of morałenquiry" * Trzy paradygmaty * Podsumowanie teorii MacIntyre'a 211
III. OD OSSOWSKIEJ DO MACINTYRE'A. OD MACINTYRE'A DO OSSOWSKIEJ - PRÓBY SYNTEZY
ROZDZIAŁ6. CZY MIESZCZAŃSKA MORALNOŚĆ SIĘ UPOWSZECHNIA?: Od Ossowskiej doMaclntyre'a czy od Maclntyre'a do Ossowskiej? * Ekspansja cnótmieszczańskich? Uniwersalizacja explicite * "Mieszczański" nie znaczy"uniwersalny" * Złożona ?współczesność * Spartanie i Sybaryci *"Uniwersalny" nie znaczy "mieszczański" * W głąb etosu. Uniwersalizacjaimplicite * Zarys hipotezy: "mieszczanin jest emotywistą" * Etyka cnót* Problem rozumu instrumentalnego * Racjonalność uniwersalna *Podsumowanie: emotywista zamiast mieszczanina?
PODSUMOWANIE: Projekt "etograficzny". Od Ossowskiej do Maclntyre'a * W głąb etosu. Od Maclntyre'a do Ossowskiej
BIBLIOGRAFIA:Uwagi wstępne * Literatura podstawowa * Maria Ossowska * AlasdairMacintyre * Pozostałe konteksty * Literatura uzupełniająca * Inne media* Nośniki elektroniczne * Adresy internetowe * Produkcje filmowe
SUMMARY. THE ISSUE OF UNIVERSALIZATION OF THE MIDDLE-CLASS ETHOS

Marcin T. Zdrenka