Rozwój koncepcji Boga w kulturze arabskiej przed islamem

Ze wstępu

Stanowisko specjalistów w dziedzinie badań arabistyczno-islamistycznych wobec genezy powstania tekstu koranicznego i religijnej myśli muzułmańskiej jest podzielone na dwa nurty. Pierwszy z nich nie przyjmuje innej genezy Koranu niż objawienie boskie. Dlatego skupił swoje działania badawcze na tym, co ukształtowało się po objawieniu, czyli na całej pozostałej nauce islamu - dogmatach, filarach, ewentualnie historii, a szczególnie na dziejach samego Proroka oraz na językoznawstwie, teologii, filozofii i wielu innych dziedzinach. Zwolennicy drugiego nurtu, z kolei, za genezę islamu uważają wszystkie inne kultury starożytnego wschodu: zarówno te wyrosłe z religii judaistycznej i chrześcijańskiej, jak i kulturę Mezopotamii i w najmniejszym stopniu Egiptu. Nie udało mi się jednak znaleźć u islamistów drugiej grupy choćby jednego postulatu, który wskazywałby na arabską rodzimą kulturę jako jedną z genez tekstu koranicznego lub myśli islamu. Jedynie islamiści polscy, m.in. Janusz Danecki, wskazywali na muzułmańską koncepcję Boga stanowiącą rozwój i kontynuację lokalnego i wschodniego monoteizmu.
W mojej pracy staram się wyłonić elementy przedmuzułmańskiej kultury arabskiej, które przeniknęły do myśli islamu, szczególnie do tekstu koranicznego. Ponieważ okazało się, że jest ich wiele, ograniczyłem zakres mojej pracy do zagadnienia koncepcji Boga w dawnej poezji arabskiej, pokazując jak rozwój tej koncepcji wpływał na myśl samego Proroka i tekst Koranu(...)

Wprowadzenie - Przegląd koncepcji Boga w otoczeniu Arabii przed islamem (Bóg *Mezopotamia *Egipt *Judaizm, chrześcijaństwo, judeochrześcijaństwo)

Rozwój koncepcji Boga od politeizmu do henoteizmu

Politeizm (Religie pierwotne *Animizm *Totemizm *Manizm - kult przodków *Kult ciał astralnych *Demonizm *Przegląd najważniejszych bóstw arabskich *Relacja między człowiekiem a Bogiem w politeizmie staroarabskim)
Henoteizm (Henoteizm na Półwyspie Arabskim)

Hanifizm

Myśl hanifizmu (Interpretacja koraniczna *Nurt arabski *Działalność misjonarska *Forma frakcyjna *Święta Księga *Rytuały *Dogmaty *Najważniejsze postacie hanifizmu)
Literatura hanifizmu (Poezja hanifizmu *Część dogmatyczna *Etyka hanifizmu)
Umayya Ibn Abi as Salt - poeta i niedoszły prorok hanifizmu (Umayya i Muhammad *Ummaya poetą)

Hanifizm w procesie centralizacji życia gospodarczo-społeczno-politycznego i narodziny proroka

Państwa Arabii Południowej

Shakir Kitab