Kategoria: Nauki humanistyczne / Archeologia

Strożyska wieś z okresu późnego średniowiecza w Dolinie Nidy

autorzy: Konrad Lewek, Anna Mazur, Krzysztof Mazur

60,00 zł Najniższa cena z 30 dni: 60,00 zł

Wysyłamy w przeciągu 5 dni roboczych

szt

Rok wydania:2024 Nr wydania:Wydanie pierwsze Liczba stron:370 ISBN:978-83-231-5211-8 eISBN:978-83-231-5212-5 Format:228 x 158 DOI:10.12775/978-83-231-5212-5

OPIS Drogi Czytelniku, trzymasz w rękach pracę będącą szczegółowym opracowaniem zabytków archeologicznych pochodzących z średniowiecznej wsi Strożyska. Znajdziesz tutaj dokładne informacje o odnalezionych pozostałościach domostw, jam oraz miejsc związanych z produkcją (warsztatów). Uwzględniono również średniowieczne wytwory materialne, takie jak elementy stroju, narzędzi, przedmiotów codziennego użytku i – najpowszechniejsze – wyroby ceramiczne.

Sporo uwagi poświęcono tematyce produkcji naczyń, których odnaleziono kilka tysięcy fragmentów. Wszystkie z nich zostały opisane, a znaczna część opracowana graficznie. Na podstawie ich analizy udało się pozyskać garść informacji o średniowiecznej wiejskiej wytwórczości garncarskiej. Jest to o tyle istotne, że tematyka ta nie była do tej pory poruszana w kontekście województwa świętokrzyskiego.

Wykopaliska w Strożyskach, prowadzone w tak zwanym trybie ratowniczym, pokazują, jak wiele cennych świadectw o minionych czasach wciąż znajduje się pod ziemią i jak ich metodyczne badanie pozwala na poznanie naszej przeszłości.

SPIS TREŚCI Spis treści

1. Wstęp / 7

2. Stanowisko 23 w Strożyskach / 11

2.1. Położenie stanowiska 23 w Strożyskach / 11

2.2. Historia badań / 14

2.3. Historia Strożysk / 15

2.4. Metodyka i zakres przeprowadzonych badań / 16

3. Stan badań / 20

3.1. Stan badań nad osadami z okresu późnego średniowiecza na terenie historycznych województw krakowskiego i sandomierskiego / 21

3.2. Zarys sytuacji osadniczej w mezoregionach Niecki Soleckiej i południowo-wschodniej części Doliny Nidy w późnym średniowieczu / 22

4. Charakterystyka materiałów archeologicznych / 30

4.1. Wstępna charakterystyka materiałów średniowiecznych / 30

4.2. Stan zachowania materiałów / 31

4.3. Obiekty nieruchome / 33

4.3.1. Podstawy podziału formalnofunkcjonalnego obiektów / 33

4.3.2. Omówienie poszczególnych kategorii formalnofunkcjonalnych obiektów / 37

4.3.2.1. Jamy zasobowe / 37

4.3.2.2. Obiekty prostokątne / 43

4.3.2.3. Koleiny/pozostałość drogi / 50

4.3.2.4. Obiekt z piwnicą murowaną / 53

4.3.2.5. Dołki posłupowe / 56

4.3.2.6. Obiekt o lejkowatym profilu / 56

4.3.2.7. Jamy śmietniskowe / 57

4.3.2.8. Obiekty o nieokreślonej funkcji / 59

4.3.2.9. Płytkie niecki / 59

4.4. Materiały ruchome / 60

4.4.1. Zabytki ceramiczne / 60

4.4.1.1. Charakterystyka materiałów ceramicznych / 60

4.4.1.2. Typologia / 62

4.4.1.3. Garnki / 62

4.4.1.4. Pokrywki / 72

4.4.1.5. Dzbanki / 77

4.4.1.6. Misy / 79

4.4.1.7. Misy/talerze / 79

4.4.1.8. Naczynie na nóżkach / 80

4.4.1.9. Ucha / 80

4.4.1.10. Dna / 82

4.4.1.11. Odciski na dnach naczyń / 83

4.4.1.12. I grupa technologiczna / 86

4.4.1.13. II grupa technologiczna / 104

4.4.1.14. III grupa technologiczna / 106

4.4.1.15. IV grupa technologiczna / 111

4.4.1.16. V grupa technologiczna / 113

4.4.1.17. Interpretacja wyników analizy ceramiki naczyniowej / 116

4.4.2. Przedmioty metalowe / 122

4.4.2.1. Przedmioty żelazne / 122

4.4.2.1.1. Gwoździe / 122

4.4.2.1.2. Noże / 123

4.4.2.1.3. Sierp / 126

4.4.2.2. Przedmioty z metali kolorowych / 126

4.4.2.2.1. Aplikacja / 126

4.4.3. Zabytki szklane / 129

4.4.4. Forma odlewnicza / 130

5. Interpretacja wyników badań archeologicznych na stanowisku 23 w Strożyskach / 134

5.1. Datowanie śladów osadnictwa / 135

5.2. Późnośredniowieczna faza osadnicza / 140

6. Zakończenie / 147

Bibliografia / 149

KLUCZ DO TABELI TECHNOLOGICZNEJ CERAMIKI / 165

Inwentarz obiektów / 273

Tablice / 279

Recenzje

Autorzy

Konrad Lewek

Konrad Lewek (ur. w 1990 r.) – doktorant na specjalizacji archeologia w szkole doktorskiej Academia Artium Humaniorum na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie przygotowuje rozprawę doktorską dotyczącą początków państwa Piastów. Studiował archeologię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Uczestniczył w licznych ekspedycjach archeologicznych w Europie, Azji i Ameryce, obecnie jest członkiem Centrum Archeologii Podwodnej przy UMK w Toruniu. Opublikował wiele artykułów naukowych dotyczących kultury materialnej okresu średniowiecznego.

Książki autora:

- Strożyska wieś z okresu późnego średniowiecza w Dolinie Nidy

Anna Mazur

Anna Mazur (ur. w 1958 r.) – archeolog, ukończyła studia magisterskie w zakresie archeologii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie w 1985 r. Kierowała badaniami wykopaliskowymi na licznych stanowiskach od okresu neolitu po XX w. na terenie Szwajcarii i Polski, w tym na wielu cmentarzyskach. Zajmuje się okresem rzymskim oraz obrządkiem pogrzebowym: z czasów od epoki brązu, wpływów rzymskich, wczesnego średniowiecza do okresu nowożytnego. Publikowała artykuły m.in. na temat zapinek prowincjonalno-rzymskich, a także materiały z cmentarzyska wczesnośredniowiecznego w Wawrzeńczycach, gm. Igołomia-Wawrzeńczyce. Należy do Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich (SNAP), Oddział Górnośląski; Grupy roboczej do badań epoki żelaza (okresu celtyckiego) na terenie Szwajcarii (GESAF) oraz Grupy roboczej do badań okresu rzymskiego w Szwajcarii (ARS). Aktualnie od 2011 r. prowadzi firmę AVCISSA Badania archeologiczne z siedzibą w Krakowie.

Książki autora:

- Strożyska wieś z okresu późnego średniowiecza w Dolinie Nidy

Krzysztof Mazur

Krzysztof Mazur (ur. w 1958 r.) – archeolog, ukończył studia magisterskie w zakresie archeologii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie w 1988 r. Kierował badaniami wykopaliskowymi na licznych stanowiskach od okresu mezolitu po XX w. na terenie Szwajcarii i Polski. Interesuje się okresem celtyckim oraz obrządkiem pogrzebowym: z czasów od epoki brązu, poprzez okres celtycki, wpływów rzymskich, wczesne średniowiecze do okresu nowożytnego. Publikował m.in materiały z cmentarzyska wczesnośredniowiecznego w Wawrzeńczycach, gm. Igołomia-Wawrzeńczyce. Członek założyciel Stowarzyszenia Archeologów Terenowych STATER, członek Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich (SNAP), Oddział Górnośląski; Grupy roboczej do badań epoki żelaza (okresu celtyckiego) na terenie Szwajcarii (GESAF) oraz Grupy roboczej do badań okresu rzymskiego w Szwajcarii (ARS). Aktualnie od 2005 r. prowadzi firmę AVCISSA Prace archeologiczne w Krakowie.

Książki autora:

- Strożyska wieś z okresu późnego średniowiecza w Dolinie Nidy