Wybrane zagadnienia proekologiczne w chemii. Podręcznik laboratoryjny dla studentów chemii i ochrony środowiska

Niniejszy podręcznik stanowi istotne uzupełnienie treści programowych w ramach spójnego bloku zajęć dydaktycznych, obejmujących dwa wykłady monograficzne pn. ,,Nowoczesne technologie" i ,,Techniki ochrony środowiska" oraz laboratorium specjalistyczne prowadzone w Pracowni Chemicznych Procesów Proekologicznych na Wydziale Chemii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Problematyce tej poświęcono kolejne rozdziały podręcznika, kładąc szczególny nacisk na takie zagadnienia, jak powszechnie obowiązujące i stosowane procedury analizy i oceny jakości wody, ścieków, gleby i odpadów przemysłowych, prezentując jednocześnie wybrane przykłady rozwiązań proekologicznych w przemyśle chemicznym.

W podręczniku umieszczono również Aneks omawiający kilka technik pomiarowych (rentgenowska spektrometria fluorescencyjna, potencjometria, analiza termiczna) zastosowanych w poszczególnych zadaniach. Zamierzeniem Autorów jest zwrócenie uwagi na możliwość szerszego stosowania tych technik w analizie surowców i produktów z różnych procesów proekologicznych.

Z Przedmowy

Przedmowa
1. UZDATNIANIE WODY PITNEJ
1.1. Wstęp
1.2. Wskaźniki jakości wód
1.3. Metody stosowane w uzdatnianiu wody pitnej
1.3.1. Wymagania stawiane wodzie pitnej
1.3.2. Procesy i operacje jednostkowe w uzdatnianiu wody pitnej
1.4. Literatura
Zadanie 1.1. Wskaźniki jakości wód powierzchniowych i głębinowych
Zadanie 1.2. Wskaźniki eutrofizacji wód
Zadanie 1.3. Usuwanie zanieczyszczeń z wody powierzchniowej w procesie koagulacji
Zadanie 1.4. Usuwanie żelaza i manganu z wód głębinowych na złożach aktywowanych
2. GOSPODARKA WODNO-ŚCIEKOWA
2.1. Uzdatnianie wody na potrzeby przemysłu
2.1.1. Wstęp
2.1.2. Wymagania stawiane wodzie przeznaczonej dla przemysłu
2.1.2.1. Wymagania dotyczące wody chłodniczej
2.1.2.2. Wymagania dotyczące wody kotłowej
2.1.3. Procesy i operacje jednostkowe w uzdatnianiu wody chłodniczej
2.1.4. Procesy i operacje jednostkowe w uzdatnianiu wody kotłowej
2.1.4.1. Jonitowe zmiękczanie wody
2.2. Oczyszczanie ścieków bytowo-gospodarczych i przemysłowych
2.2.1. Wstęp
2.2.2. Fizykochemiczna charakterystyka ścieków
2.2.3. Podstawowe metody oczyszczania ścieków
2.3. Literatura
Zadanie 2.1. Chemiczne uzdatnianie wody
Zadanie 2.2. Jonitowa demineralizacja wody. Regeneracja jonitów
Zadanie 2.3. Usuwanie substancji biogennych z osadu nadmiernego w oczyszczalniach komunalnych
Zadanie 2.4. Uzdatnianie ścieków tłuszczowo-białkowych z przemysłu mięsnego
3. USUWANIE METALI CIĘŻKICH Z ZANIECZYSZCZONYCH GLEB
3.1. Wstęp
3.2. Gleba
3.2.1. Skład chemiczny gleby
3.2.2. Sorpcyjny kompleks glebowy
3.2.3. Właściwości fizyko-chemiczne gleby
3.2.4. Wpływ pH na właściwości sorpcyjne gleby
3.2.5. Wpływ potencjału oksydacyjno-redukcyjnego na właściwości sorpcyjne gleby
3.2.6. Wpływ zawartości substancji organicznej na właściwości sorpcyjne gleb
3.2.7. Wpływ tworzenia się kompleksów na właściwości sorpcyjne gleb
3.3. Zachowanie się metali ciężkich w glebie
3.4. Remediacja gleb
3.4.1. Remediacja - definicje i podstawowe zadania procesu
3.4.2. Podział i charakterystyka metod remediacji gleb
3.4.3. Chemiczna remediacja gleb - blokowanie metali ciężkich w glebie
3.4.4. Biologiczne metody remediacji gleb - krok w przyszłość
3.4.5. Biodegradacja związków organicznych w glebie
3.5. Literatura
Zadanie 3.1. Wyznaczanie kwasowości gleb. Analiza zawartości makro- i mikroelementów w glebie
Zadanie 3.2. Wpływ preparatów remediujacych na migrację zanieczyszczeń metalicznych w glebach
4. GOSPODARKA ODPADAMI
4.1. Wstęp
4.2. Podstawowe definicje
4.3. Podział odpadów
4.4. Sposoby postępowania z odpadami
4.5. Zasady gospodarki odpadami przemysłowymi
4.6. Literatura
Zadanie 4.1. Utylizacja odpadów stałych ze spalarni odpadów medycznych
Zadanie 4.2. Utylizacja odpadowego chloru metoda rozkładu katalitycznego
Zadanie 4.3. Utylizacja produktów odpadowych przemysłu sodowego w procesie wytwarzania fosforanów paszowych
Zadanie 4.4. Utylizacja odpadowego ługu z regeneracji amoniaku w przemyśle sodowym
ANEKS - WYBRANE TECHNIKI POMIAROWE
Zadanie A1. Pomiar pH. Roztwory buforowe. Charakterystyka elektrody szklanej
Zadanie A2. Potencjometryczne oznaczanie jonów metodą, krzywej wzorcowej i dodatku wzorca
Zadanie A3. Oznaczanie śladowych ilości metali ciężkich w roztworach wodnych metodą XRF
Zadanie A4. Analiza termiczna

Roman Buczkowski