OPIS
„Z wewnętrznego rozdarcia pomiędzy tym co powszechne i indywidualne, konieczne i zmienne rodzi się komunikacja, której celem jest pojednanie pozwalające wydobyć to, co przedpojęciowe. […] Tyle że proces komunikacji wymaga środków pośredniczących, wymaga mediacji […] Gdzie zatem miejsce na bezpośredniość i obietnicę prawdy o bycie? Nadzieje te pokładamy w presemiotyce, której ślady tropimy od początków kształtowania się ludzkiej kultury. […] Bo o cóż innego chodzi uczestnikom komunikacji, jak o osiągnięcie poczucia skomunikowania a ono zostaje powołane do istnienia w przestrzeni między mną, tobą i światem tworząc jedno. Presemiotyka stanowi zatem cenne dopełnienie w rozumieniu tego, czym jest komunikacja oraz tego, jak jest ona możliwa, niezależnie od ostatecznie niejasnego statusu ontologicznego bezpośredniości. Bo zaczynamy rozumieć, że kiedy chcemy w pełni odsłonić istotę komunikacji musimy ujmować ją całościowo, jak mowę dopełnia cisza, znaczenie obrazu towarzyszące mu passpartout, tak konieczne dla komunikacji zmediowanie musi być uzupełniane o co najmniej wyobrażone poczucie jedności w bezpośredniości”. (Fragment recenzji)
SPIS TREŚCI
Wstęp / 11
Medialność i filozofia mediów / 12
Od podmiotu metafizycznego do dialogicznego / 17
Tajemnica i paradoks komunikacji, horror vacui / 21
Farmakon / 24
Zwrot ku ontologii i badania genealogiczne / 27
Część I. Bezpośredniość, medialność i komunikacja / 33
1. Kant i komunikacja po presemiotyce / 35
Prawda, obiektywność i komunikacja w nowoczesnym świecie / 35
Bezpośredniość w szponach dialektyki negatywnego / 41
Kant, utracony mit presemiotyki i sztuka interpretacji / 44
Rozplenianie znaczeń i komunikacja / 49
Podsumowanie / 52
2. Granice i źródła komunikacji i medialności / 54
U źródeł komunikacji: wieczność filozoficzna i to, co poszczególne i ostateczne / 54
Horror vacui i dialektyka negatywna medialności / 59
Granice komunikacji – dyskretny urok doświadczenia metafizycznego / 62
Mediowanie jako performans / 65
Głos / 69
3. Medialność i ludzie wiedzy / 73
Pismo i żywa mowa / 73
Komunikacja monologiczna i język jako symetryczne odbicie rzeczy / 76
Nieszczęśliwy nowoczesny podmiot i paradoks komunikacyjny / 82
Spór o dialogiczny charakter doświadczenia absolutnego / 84
4. Presemiotyka w przekazach religijnych i mistycznych / 89
Kosmogonia biblijna i communitas / 89
Mistyka o pierwotnej jedności słowa, myśli i rzeczy / 94
5. Polityka i bezpośredniość – media i fałszowanie prawdy / 101
Dualistyczna filozofia i podważenie wiarygodności mediów / 101
Diogenes i Platon – prawda jako konstrukt społeczny / 104
Komunikacja i transcendentalne kołowrotki / 107
Monte Christo, telegraf i istota medialności / 113
6. Presemiotyka rediviva – współczesna wyobraźnia filozoficzno-literacka / 124
Rajska pełnia w nowoczesnych realiach /124
Nasłuchiwanie zewu bycia zamiast komunikowania / 128
Poza byciem – źródło komunikacji jako materia ani podobna, ani niepodobna / 131
Republika rzeczy / 135
Mit jako obietnica rajskiej pełni / 136
Jouissance i neomistyka / 138
Miłosne współistnienie / 142
Część II. Światło jako medium / 147
7. Od światłości do światła – naukowe i polityczne dyskursy o presemiotyce / 150
Przełom nominalistyczny – pojęcia jako znaki rzeczy / 150
Światło rozumu i urok bezpośredniości – kartki porozrzucane po świecie / 154
Światło w laboratorium optycznym / 161
Pułapki i paradoksy presemiotyki: rewolucja, liberalizm i kapitalizm / 166
Medialność – między nauką i polityką / 171
Zgroza oświecenia / 174
Media społecznościowe jako interfejs / 177
8. Światło w obrazie i obrazy w rozproszonym świetle / 181
Wizualny dyskurs o medialności / 181
Fotorealiści / 187
Debord: film, wszechobecny spektakl i to, co poza nim / 191
Ingarden: film i powrót do źródeł sensu / 197
Świat rozbity na kawałki – środowisko fotografii i kamery filmowej / 201
Film, fotografia i prawda obrazu – podsumowanie / 205
Część III. Totalizacja medialności w cywilizacjach powieści i mediów cyfrowych / 211
9. Media w kulturowym imaginarium zarazy / 213
Dekameron i tajemnica opowiadania / 213
Demony, aniołowie i prorocy – media w opowiadaniu / 219
Presemiotyka, komunikacja i nieśmiertelność / 223
10. Metafizyka opowiadania / 228
Dekameron – opowieści zakazane / 228
Klasyczna antropologia medialna: rozum i niemożność opowiadania / 230
Opowiadanie o świecie, który już się wydarzył / 234
11. Ontologia opowiadania / 242
Narodziny podmiotu narracyjnego / 242
Powieść po metafizyce / 245
Powtarzalność niepowtarzalności tego samego / 247
Od opowiadania do wieczności w kulturze / 250
Rozkosz mówienia razem i osobno / 256
12. Pismo i ciało / 260
Filozoficzny dyskurs o ciele / 260
Ciało mediatyczne / 261
Pułapka medialności / 265
Iteracja znaków i wieczność, opowiadanie i stan rajskiej błogości / 268
13. Totalna medialność w cywilizacji powieści / 275
Mediosfera / 275
Powieść i pełnia sensu w uniwersum słów / 277
Beckett i nostalgia za źródłem sensu / 282
Wojna i nicość, narracja i zbawienie świata / 285
14. Restytucja bezpośredniości i totalna medialność cyfrowa / 291
Cyfryzacja, interfejs i face to face / 291
Demon filozofii, dialektyka negatywna i komputer / 295
Perwersyjna presemiotyka i jazgot technologicznej noosfery / 300
Koniec jednostki w cyfrowym świecie? / 308
Zakończenie / 315
Bibliografia / 323
Indeks osobowy / 339
Nauki humanistyczne
Nauki humanistyczne
Filozofia
Filozofia
