Polskie dziedzictwo pedagogiczne. Rozważania o ideach i instytucjach

Autorzy zamieszczonych w tym tomie tekstów zaproponowali różne sposoby odczytania terminu, jakim jest dziedzictwo pedagogiczne. Odnieśli się do minionej myśli pedagogicznej i jej przedstawicieli (teoretyków i praktyków), propagowanych przez nich koncepcji oraz do dziedzictwa instytucji. Wspólnym mianownikiem zebranych artykułów, jest próba ocalenia od zapomnienia idei edukacyjnych oraz instytucji jako miejsc podtrzymywania tradycji i ochrony dziedzictwa kulturowego. Należy zauważyć, że autorzy zebranych rozważań podkreślali zwłaszcza rolę dziedzictwa pedagogicznego w oddziaływaniu na młode pokolenie Polaków oraz starania czynione dla jego ochrony. Zasygnalizowane w niniejszej publikacji problemy są świadectwem tego, jak ważna jest świadomość konieczności dbania o dziedzictwo kulturowe, w tym pedagogiczne. Odwoływanie się do przeszłości, tradycji i kultury minionych pokoleń ma bowiem istotne znaczenie bez względu na okoliczności polityczne, społeczne itp. Zwłaszcza w trudnych dla narodu momentach dziejowych dorobek przodków oraz pamięć o ich pracy i wysiłku był inspiracją do walki o odzyskanie tożsamości i niepodległości. Współcześnie pamięć o tym, co ważne w dziejach narodu, oznacza troskę i zaangażowanie w przyszłość.

Przedmowa / 7

Jan Ryś

Rola tradycji w wychowaniu żołnierskim XVI–XVII wieku / 13

Maria Opiela

Edukacja dla podtrzymania tradycji i ochrony dziedzictwa

kulturowego w pismach Edmunda Bojanowskiego / 29

Agnieszka Skrzypek

Pamięć o dziedzictwie pierwszych pokoleń służebniczek źródłem

kształtowania tożsamości Zgromadzenia Służebniczek Dębickich / 47

Agnieszka Wałęga

Dziedzictwo polskiej teorii i praktyki pedagogicznej

na kartach „Szkoły” / 59

Wiesław Jamrożek

Dziedzictwo kulturowe Polaków kresowych – współczesne

konteksty edukacyjne (wprowadzenie do problemu) / 77

Witold Chmielewski

Kwestia podtrzymania tradycji i dziedzictwa kulturowego

w założeniach edukacyjnych uchodźstwa w czasie

drugiej wojny światowej / 95

6 Spis treści

Kazimiera Jaworska

Piastowie Śląscy w pamięci uczniów i nauczycieli

pierwszego powojennego Liceum Ogólnokształcącego w Legnicy

(1945-1960) / 111

Maria Radziszewska

Szkolne izby pamięci narodowej na Warmii i Mazurach.

Ciągłość i zmiana / 125

Aneta Bołdyrew

Pamięć o dziejach „małej ojczyzny”. Edukacyjne i wychowawcze

walory historii regionalnej i lokalnej / 141

Paweł Śpica

Pamięć rodzinna a kształtowanie własnej tożsamości –

doświadczenie autobiograficzne / 157

Joanna Falkowska