Sławomir Sojak

Z abakusem przez wieki

Wysyłamy w ciągu 5 dni roboczych
ISBN:
978-83-231-4652-0
Publication year:
2021
Pages number:
222
Nr wydania:
pierwsze
Typ okładki:
miękka
Format:
158 x 228 mm
Publisher:
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
eISBN:
978-83-231-4653-7
DOI:
https://doi.org/10.12775/978-83-231-4653-7

39,00 zł

miękka

Sławomir Sojak

Z abakusem przez wieki

Kategoria produktu:

Historia rachunkowości rozpoczyna się na długo przed tym, zanim człowiek opanował umiejętność abstrakcyjnego myślenia oraz przed powstaniem pisma i jest ściśle powiązana z umiejętnością liczenia (pomiaru). Człowiek od zarania dziejów musiał poradzić sobie z liczeniem, ewidencjonowaniem w celu zapamiętania i potwierdzenia czegoś, najczęściej posiadania rzeczy, dzisiaj powiedzielibyśmy – posiadania majątku (aktywów). Sposoby te zmieniały się w różnym tempie, jedne były zastępowane innymi, niektóre przetrwały do dziś. Podstawowym celem publikacji jest prześledzenie rozwoju sposobów liczenia na abakusie traktowanym jako narzędzie pomocnicze, ułatwiające prowadzenie działalności gospodarczej, a to z kolei z czasem spowodowało powstanie rachunkowości dokumentującej tę działalność. Stąd wynikają relacje między abakusem a rachunkowością na różnych etapach jej rozwoju. Rachunkowość zawsze wymagała i będzie wymagać procesu liczenia, przy czym bywał on w historii widoczny i nietrwały (liczono na palcach, na piasku, w popiele, wykorzystując kamyki, na liczydłach), widoczny i trwały (karby, zapis działań z wykorzystaniem cyfr arabskich), niewidoczny i nietrwały (kalkulator elektroniczny).

Wstęp / 7

Rozdział 1. Dłonie, kamyki i karby – pierwsze abakusy człowieka / 13
1.1. Handel milczący naszych przodków / 13
1.2. 35 000–20 000 lat przed Chr.: karby i dłonie / 14
1.3. 9000–3000 lat przed Chr.: kamyki / 26

Rozdział 2. Abakusy ludów Bliskiego Wschodu i basenu Morza Śródziemnego / 29
2.1. 3000–2300 lat przed Chr.: pierwszy abakus sumeryjski / 29
2.2. Abakus na rozprawie sądowej / 33
2.3. V wiek przed Chr.: abakusy żetonowe / 35
2.3.1. Dodawanie na greckim abakusie z Salaminy / 37
2.3.2. Mnożenie na rzymskim abakusie / 42
2.4. Abakus z wazonu Dariusza I Wielkiego / 50
2.5. III–I wiek przed Chr.: abakus pyłowy i woskowy / 56
2.5.1. Abakus i śmierć Archimedesa / 57
2.5.2. Mnożenie na abakusie pyłowym / 60
2.6. Przełom epok: rzymskie abakusy kieszonkowe / 67
2.7. Przełom tysiącleci: cyfry arabskie, abakus i papież Sylwester II / 70

Rozdział 3. Szachownica jako abakus w średniowiecznej Anglii / 82
3.1. Abakus jako Urząd Skarbu / 82
3.2. Rozliczenia podatkowe na (i) w Szachownicy / 84

Rozdział 4. Abakusy Państwa Środka i Japonii / 87
4.1. II wiek przed Chr.: chińskie szachownice liczbowe / 87
4.2. XIII wiek: chińskie liczydło suan pan / 96
4.3. XIX–XX wiek: japoński soroban / 98

Rozdział 5. XVII wiek: rosyjskie sczoty (счеты) / 105
5.1. Sosznoe pismo – źródło rosyjskich sczotów / 106
5.2. Sczot z kostkami / 107
5.3. Stare rosyjskie sczoty / 108

Rozdział 6. XII–XVI wiek: inkaskie quipu i yupana / 113
6.1. Quipu – abakus czy pismo na sznurkach? / 114
6.2. Yupana – abakus czy gra planszowa? / 119
6.3. Quipu inkaskie i kratownica z Treviso? / 124

Rozdział 7. Abakus w dawnych podręcznikach / 128
7.1. 1202 rok – Liber abaci Leonardo Fibonacciego / 128
7.2. Abakus w podręcznikach arytmetyki kupieckiej we Włoszech / 134
7.3. Abakus w podręcznikach arytmetyki kupieckiej w Niemczech / 138
7.3.1. Boecjusz kontra Pitagoras / 138
7.3.2. 1518 rok – Rachunek na liniach Adama Riesego / 140
7.4. Abakus w podręcznikach arytmetyki kupieckiej w Polsce / 153
7.4.1. 1538 rok – Algorithmus Tomasza Kłosa / 153
7.4.2. Bernard Wojewódka, Józef Naroński, Jan z Łańcuta i Benedykt Herbest / 156
7.4.3. Bernard Syruć i „abakus” dla analfabetów / 158
7.5. Abakus w podręcznikach arytmetyki kupieckiej w innych krajach Europy / 162

Rozdział 8. Cztery działania matematyczne na abakusie liniowym według ksiąg polskich autorów / 163
8.1. Dodawanie / 164
8.2. Odejmowanie / 165
8.3. Mnożenie / 167
8.4. Dzielenie / 169
8.5. Liczmany i podskarbiówki / 170

Rozdział 9. Maszyny liczące / 175
9.1. 1642 rok – sumator Blaise’a Pascala / 175
9.2. Lata 1811–1817 – arytmometr Abrahama Jakuba Sterna / 180
9.3. 1946 rok – ENIAC / 182

Zakończenie / 185
Bibliografia / 189
Netografia / 199
Spis ilustracji / 205
Spis tabel / 209
Spis znaczków / 211
Abstract / 213
Indeks osobowy / 217

No reviews

At the moment there is no reviews for this book. You can write your own!!!

Write review

Write your own review

Captcha

Newsletter

If you are interested in receiving news from Wydawnictwo Naukowe UMK, please subscribe to our newsletter.

Dodano do koszyka:

Lorem ipsum