Książka, którą oddaję w ręce czytelnika, jest próbą uważnej lektury polskich dramatów romantycznych, w szczególnym jednak ukierunkowaniu: w perspektywie określonej przez dramaturgię Słowackiego oraz w optyce Mickiewiczowskich "Dziadów".
Są dwa główne ośrodki problemowe moich analiz: Los i Opatrzność jako kategorie wyznaczające bieguny świata poetyckiego dramatów Słowackiego, zwłaszcza zaś przestrzeń egzystencji jego bohaterów, zamkniętych w tragicznej pułapce losu, ale i to zamknięcie przekraczających - poszukujących kontaktu z transcendencją; drugi krąg problemowy prezentowanych studiów określony jest przez kategorię misteryjności (zwłaszcza tej stworzonej przez "Dziady") oraz pojęcie polskiego teatru misteryjnego.
Oba wątki w książce przenikają się i łączą, tak jak przenikają się i łączą w polskim dramacie romantycznym i w jego dwudziestowiecznej, zwłaszcza teatralnej recepcji, wskazując dwa punkty odniesienia lektury dramatów romantycznych: świat tragedii antycznej oraz misteryjność tak pogańską, jak i świata chrystianizmu.