Adiunkt w Pracowni Badań nad Pamięcią Zbiorową w Postkomunistycznej Europie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu; visiting scholar w Stevanovich Institute on the Formation of Knowledge w University of Chicago (2016–2018); przewodniczący Polskiego Stowarzyszenia Komparatystyki Literackiej (od 2013 roku). Stypendysta kilku programów Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla wybitnych młodych naukowców (2012–2015), finalista Nagrody Naukowej „Polityki” w kategorii nauki humanistyczne (2014). Autor m.in. książki Europa w dyskursie polskim, czeskim i chorwackim. Rekonfiguracje krytyczne (2011).
Socjalistyczny postkolonializm. Rekonsolidacja pamięci
Książka dr. Adama Koli jest przedsięwzięciem ambitnym i […] bardzo polskiemu czytelnikowi potrzebnym. […] Wypełnia tym samym istotną lukę w naszych dotychczasowych studiach postkolonialnych – pomijanie spojrzenia z Polski i Europy Środkowo-Wschodniej, czyli „Drugiego Świata”, na tzw. Trzeci Świat. […] Zasługą Autora jest to, że z odmętów zapomnienia wydobywa wątki naszej nauki, kultury i dyskursu publicznego, które dzięki retrospekcji, umożliwionej obecną, postkolonialną konfiguracją humanistyki i globalnymi stosunkami wiedzy-władzy, uświadamiają nam złożoność relacji, w jakie wchodziły w swoim czasie, i wchodzą dzisiaj, teksty i obrazy sprzed 60, 50 czy 40 lat z zewnętrzną rzeczywistością i otaczającymi je dyskursami.
Dr hab. Dariusz Skórczewski, prof. KUL
CZĘŚĆ I. PAMIĘĆ
Rozdział 1. Czytanie pamięci jako zapominanie. Wstęp
Widmo postkolonializmu…
…nad Europą Środkową i Wschodnią
Postkolonializm Drugiego Świata
Poza Europę
Polityczność czytania
Współ/myślenie historii uniwersalnej
Pamięć wielokierunkowa
Rozdział 2. Re/konsolidacja pamięci – studium historyczno-teoretyczne
Pamięć i zapomnienie – uwagi wstępne
Zapominanie – rozważania teoretyczne
Re/konsolidacja – rozważania teoretyczne
Zapominanie i rekonsolidacja – perspektywa kulturowa i społeczna
Ramowanie rekonsolidacji pamięci – post/socjalistyczna Polska
CZĘŚĆ II. HISTORIA
Rozdział 1. Wojna i pokój – historia postkolonializmu socjalistycznego
Radość zwycięstwa?
Oksymoron
Marksizm-leninizm – wyzwolenie
Imperializm, kolonializm, proletariat
Obrońcy pokoju, 1948
Obrońcy pokoju i poezja
Rozdział 2. Postkolonializm – perspektywa socjalistyczna
Wstęp problemowy, historia oficjalna, choć nieco fantastyczna
Puste pole
Zaległości i „nauka walizkowa”
Perspektywa socjalistyczna
Problemy definicyjne
Założyciele
Terminy i konceptualizacje
Rozprawa z kolonializmem, 1950
Neokolonializm bez zasłony
Postkolonializm, 1967
Chrystus postkolonialny
„Murzynność”
Kolonia bez metropolii
Postkolonializm i socjalizm na półperyferiach – rekonsolidacja pamięci
Rozdział 3. Ratunek, czyli w stronę lokalnej szkoły historii światowej. Interludium teoretyczne
Historiografia – powinowactwo z wyboru
Zręby koncepcji Mariana Małowista
Komparatystyka historyczna
Odwrócenie porządku wiedzy
Skalowanie historii
Historia światowa, kolonializm i Europa Wschodnia
Pluralizm metodologiczny i interdyscyplinarność
Historia zaangażowana
Lokalne korzenie – transdyscyplinarne kłusownictwo
CZĘŚĆ III. LITERATURA, SZTUKA, NAUKA
Rozdział 1. Między niewyrażalnością doświadczenia a literaturyzacją wojny
Eufemizm i niewyrażalne
Opisać „Holocausty”
Żołnierz wolności
„Europy nie da się obronić” – w pół drogi do postkolonializmu
Wietnam wyzwolony
Wojna i dekolonizacja
Rozdział 2. Ilustracje wojenne i egzotyczne
Zbiorowa wyobraźnia
Ilustracje zorientalizowane
Po Apokalipsie
Wojna, kobieta, dziecko
Ikona popkultury (niespełniony sen)
Internacjonalizm socjalistyczny i nowoczesność (zwrotnie w kierunku II wojny światowej)
Ikona na półperyferiach – wojna i stan wojenny
Rozdział 3. Literaturyzacja wojny i rewolucji – proza fikcjonalna
W stronę fikcji
Indochiny leżą w sercu Europy
Szu-hai
Egzotyczność i odwilż
Rozdział 4. Postkolonialna historia autoreferencyjna
Opór i oportunizm
Kunta Kinte i Solidarność, czyli historia zmarnowanej szansy
Postkolonializm i walki narodowowyzwoleńcze – teoretycznie na koniec
Bibliografia
Wykaz tabel
Wykaz wykresów
Socialist Postcolonialism. Memory Reconsolidation (Summary)
Indeks osobowy
Adam F. Kola
- Filologia to ludzie. Wydział filologiczny UMK 1999–2019
- Socjalistyczny postkolonializm. Rekonsolidacja pamięci
- Europa w dyskursie polskim, czeskim i chorwackim. Rekonfiguracje krytyczne
- Litteraria Copernicana 2(16)/2015: Pożytki z porównania