Sławomir Sojak

Z abakusem przez wieki

Wysyłamy w ciągu 5 dni roboczych
Przekierowanie do ibuk.pl
ISBN:
978-83-231-4652-0
Rok wydania:
2021
Liczba stron:
222
Nr wydania:
pierwsze
Typ okładki:
miękka
Format:
158 x 228 mm
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
eISBN:
978-83-231-4653-7
DOI:
https://doi.org/10.12775/978-83-231-4653-7

39,00 zł

miękka

Sławomir Sojak

Z abakusem przez wieki

Kategoria produktu:

Historia rachunkowości rozpoczyna się na długo przed tym, zanim człowiek opanował umiejętność abstrakcyjnego myślenia oraz przed powstaniem pisma i jest ściśle powiązana z umiejętnością liczenia (pomiaru). Człowiek od zarania dziejów musiał poradzić sobie z liczeniem, ewidencjonowaniem w celu zapamiętania i potwierdzenia czegoś, najczęściej posiadania rzeczy, dzisiaj powiedzielibyśmy – posiadania majątku (aktywów). Sposoby te zmieniały się w różnym tempie, jedne były zastępowane innymi, niektóre przetrwały do dziś. Podstawowym celem publikacji jest prześledzenie rozwoju sposobów liczenia na abakusie traktowanym jako narzędzie pomocnicze, ułatwiające prowadzenie działalności gospodarczej, a to z kolei z czasem spowodowało powstanie rachunkowości dokumentującej tę działalność. Stąd wynikają relacje między abakusem a rachunkowością na różnych etapach jej rozwoju. Rachunkowość zawsze wymagała i będzie wymagać procesu liczenia, przy czym bywał on w historii widoczny i nietrwały (liczono na palcach, na piasku, w popiele, wykorzystując kamyki, na liczydłach), widoczny i trwały (karby, zapis działań z wykorzystaniem cyfr arabskich), niewidoczny i nietrwały (kalkulator elektroniczny).

Wstęp / 7

Rozdział 1. Dłonie, kamyki i karby – pierwsze abakusy człowieka / 13
1.1. Handel milczący naszych przodków / 13
1.2. 35 000–20 000 lat przed Chr.: karby i dłonie / 14
1.3. 9000–3000 lat przed Chr.: kamyki / 26

Rozdział 2. Abakusy ludów Bliskiego Wschodu i basenu Morza Śródziemnego / 29
2.1. 3000–2300 lat przed Chr.: pierwszy abakus sumeryjski / 29
2.2. Abakus na rozprawie sądowej / 33
2.3. V wiek przed Chr.: abakusy żetonowe / 35
2.3.1. Dodawanie na greckim abakusie z Salaminy / 37
2.3.2. Mnożenie na rzymskim abakusie / 42
2.4. Abakus z wazonu Dariusza I Wielkiego / 50
2.5. III–I wiek przed Chr.: abakus pyłowy i woskowy / 56
2.5.1. Abakus i śmierć Archimedesa / 57
2.5.2. Mnożenie na abakusie pyłowym / 60
2.6. Przełom epok: rzymskie abakusy kieszonkowe / 67
2.7. Przełom tysiącleci: cyfry arabskie, abakus i papież Sylwester II / 70

Rozdział 3. Szachownica jako abakus w średniowiecznej Anglii / 82
3.1. Abakus jako Urząd Skarbu / 82
3.2. Rozliczenia podatkowe na (i) w Szachownicy / 84

Rozdział 4. Abakusy Państwa Środka i Japonii / 87
4.1. II wiek przed Chr.: chińskie szachownice liczbowe / 87
4.2. XIII wiek: chińskie liczydło suan pan / 96
4.3. XIX–XX wiek: japoński soroban / 98

Rozdział 5. XVII wiek: rosyjskie sczoty (счеты) / 105
5.1. Sosznoe pismo – źródło rosyjskich sczotów / 106
5.2. Sczot z kostkami / 107
5.3. Stare rosyjskie sczoty / 108

Rozdział 6. XII–XVI wiek: inkaskie quipu i yupana / 113
6.1. Quipu – abakus czy pismo na sznurkach? / 114
6.2. Yupana – abakus czy gra planszowa? / 119
6.3. Quipu inkaskie i kratownica z Treviso? / 124

Rozdział 7. Abakus w dawnych podręcznikach / 128
7.1. 1202 rok – Liber abaci Leonardo Fibonacciego / 128
7.2. Abakus w podręcznikach arytmetyki kupieckiej we Włoszech / 134
7.3. Abakus w podręcznikach arytmetyki kupieckiej w Niemczech / 138
7.3.1. Boecjusz kontra Pitagoras / 138
7.3.2. 1518 rok – Rachunek na liniach Adama Riesego / 140
7.4. Abakus w podręcznikach arytmetyki kupieckiej w Polsce / 153
7.4.1. 1538 rok – Algorithmus Tomasza Kłosa / 153
7.4.2. Bernard Wojewódka, Józef Naroński, Jan z Łańcuta i Benedykt Herbest / 156
7.4.3. Bernard Syruć i „abakus” dla analfabetów / 158
7.5. Abakus w podręcznikach arytmetyki kupieckiej w innych krajach Europy / 162

Rozdział 8. Cztery działania matematyczne na abakusie liniowym według ksiąg polskich autorów / 163
8.1. Dodawanie / 164
8.2. Odejmowanie / 165
8.3. Mnożenie / 167
8.4. Dzielenie / 169
8.5. Liczmany i podskarbiówki / 170

Rozdział 9. Maszyny liczące / 175
9.1. 1642 rok – sumator Blaise’a Pascala / 175
9.2. Lata 1811–1817 – arytmometr Abrahama Jakuba Sterna / 180
9.3. 1946 rok – ENIAC / 182

Zakończenie / 185
Bibliografia / 189
Netografia / 199
Spis ilustracji / 205
Spis tabel / 209
Spis znaczków / 211
Abstract / 213
Indeks osobowy / 217

Brak recenzji

Na razie nie ma recenzji dla książki. Możesz napisać własną!!!

Napisz recenzję

Napisz własną recenzję

Captcha

Newsletter

Jeśli są Państwo zainteresowani otrzymywaniem aktualnych informacji z Wydawnictwa Naukowego UMK, prosimy o zapisanie się do listy odbiorców naszego newslettera.

Dodano do koszyka:

Lorem ipsum