Per aspera ad astra. Listy Leona Cienkowskiego (1822–1887)
Książka autorstwa naukowców z Charkowa jest pierwszym w Polsce całościowym opracowaniem poświęconym życiu i działalności naukowej Leona Cienkowskiego (1822–1887), jednego z najwybitniejszych biologów XIX wieku.
Leon Cienkowski – mikrobiolog, botanik, podróżnik, „ojciec polskiej biologii”, „ukraiński Pasteur”, odkrywca szczepionki przeciw wąglikowi w Europie Wschodniej i utalentowany dydaktyk – zajmuje zaszczytne miejsce w gronie polskich naukowców, którzy działali w okresie zaborów, przynosząc sławę swej nieistniejącej ojczyźnie. Jego życie to droga per aspera ad astra – droga przez trudy i cierpienia do uznania, które zyskał m.in. dzięki genialnemu odkryciu w Charkowskim Instytucie Weterynaryjnym.
Stworzenie wielowątkowej biografii Leona Cienkowskiego umożliwiła autorom analiza listów, które uczony pisał do swojego warszawskiego przyjaciela Jerzego Aleksandrowicza. Publikacja zawiera opracowanie wszystkich 50 listów – jest więc pierwszą próbą ich pełnego udostępnienia dla świata nauki, co stanowi o jej wyjątkowości. Na podstawie tej korespondencji autorzy stworzyli portret Leona Cienkowskiego w oderwaniu od jego badań, pokazali „człowieczeństwo naukowca”, opisali geniusza i wyobrazili sobie „światy”, które uczony tworzył wokół siebie. Ukazali go jako ojca i męża, przyjaciela, człowieka kochającego życie mimo wielu przeciwności losu.
Wywiady z prof. Lubow Żwanko:
https://repozytorium.umk.pl/bitstream/handle/item/6772/Lepiej%20poznac%20sasiadow.pdf?sequence=1
https://www.polskieradio.pl/399/7979/Artykul/3089621,per-aspera-ad-astra-wydano-ksiazke-o-leonie-cienkowskim-zapomnianym-geniuszu-naukifbclid=IwAR3NwyBonv_UwDQSTwkCaxEmazjU4uKsD5faTvyCu4J3qulsCHpqMAJ8P5Q
Do Czytelnika / 11
Słowo wstępne / 15
Wprowadzenie / 17
Leon Cienkowski: szkic do życiorysu naukowca / 41
Leon Cienkowski: codzienność człowieka nauki / 95
Leon Cienkowski: odkrycia i prace naukowe / 125
Jerzy Aleksandrowicz: krótka nota biograficzna / 145
Leon Cienkowski: listy z lat 1846–1887 / 151
Mikroorganizmy otwarte przez Leona Cienkowskiego / 277
Bibliografia / 287
Wykaz ilustracji / 291
Noty o autorach / 295
Artur Kijas
[...] Można powiedzieć, że bez względu na wojnę, którą Władimir Putin wypowiedział Ukrainie, uczeni charkowscy podjęli uwieńczony sukcesem trud przygotowania tej książki. Jej łaciński tytuł, adekwatny do życia Cienkowskiego, wpisuje się dobrze w czasy nam współczesne. Żeby powstała prezentowana książka, autorzy pokonać musieli niejedną przeszkodę. [...] Fragment recenzji: Listy mikrobiologa, "Forum Akademickie" 2023, nr 2: https://miesiecznik.forumakademickie.pl/czasopisma/fa-2-2023/listy-mikrobiologa%e2%80%a9/.
Lubow Żwanko
Profesor zwyczajny doktor habilitowany nauk historycznych, kierownik Centrum Muzealnego, profesor Katedry UNESCO i Ochrony Socjalnej Państwowego Uniwersytetu Biotechnologicznego w Charkowie. Zainteresowania naukowe: uchodźstwo I wojny światowej, społeczne aspekty Ukraińskiej Rewolucji 1917–1921, procesy migracyjne XX–XXI wieku, historia Polonii Charkowa i Polaków na terenach Ukrainy Wschodniej, historia dyplomacji polskiej, historia medycyny weterynaryjnej. Uczestniczka szeregu międzynarodowych projektów naukowych (Wielka Brytania, Niemcy, Polska). Autorka wielu monografii, m.in. Placówki dyplomatyczne Rzeczypospolitej Polskiej w Charkowie: historia i współczesność (Charków 2020); Wybitni Polacy i Charków: słownik biograficzny (1805–1918) (Charków 2019, 2018); Europe on the Move: The Great War and its Refugees (Manchester 2019, 2017, co-ed. Peter Gatrell); Uchodźstwo polskie w Rosji w latach I wojny światowej (Lublin 2016, współautor), badań o wybitnych polskich lekarzach weterynarii XIX–XX wieku, prac opublikowanych na Ukrainie, w Polsce i USA.
Dmytro Kibkało
Profesor zwyczajny doktor habilitowany nauk weterynaryjnych, profesor Katedry Chorób Wewnętrznych i Diagnostyki Klinicznej Zwierząt Państwowego Uniwersytetu Biotechnologicznego w Charkowie. Ekspert Narodowej Agencji Zapewnienia Jakości Edukacji Ukrainy, członek komisji eksperckiej ds. oceny prac uczestniczących w konkursie o Nagrodę Gabinetu Ministrów Ukrainy na rzecz rozwoju i wdrażania innowacyjnych technologii. Zainteresowania naukowe: choroby wewnętrzne zwierząt, biochemia kliniczna weterynaryjna, historia weterynarii. Uczestnik szeregu biznesprojektów na Ukrainie i projektów międzynarodowych (Polska, Królestwo Niderlandów). Autor i współautor prac naukowych z zakresu diagnostyki i profilaktyki chorób wewnętrznych zwierząt różnych gatunków, w tym podręczników Weterynaryjna biochemia kliniczna i Metody laboratoryjnej diagnostyki klinicznej chorób zwierząt, badań o wybitnych polskich lekarzach weterynarii XIX–XX wieku, prac opublikowanych na Ukrainie, w Polsce i USA. Pomysłodawca odsłonięcia tablicy upamiętniającej polskich lekarzy weterynarii, założycieli Charkowskiej Szkoły Weterynaryjnej, oraz szeregu jubileuszowych wydarzeń ku czci ich pamięci.
Powiązane

Historia pod znakiem rocznic. Rocznice historyczne w XIX i XX wieku. Różne perspektywy badawcze
Magdalena Niedzielska, Ilona Zaleska
„Jaśnie Oświeconej Pani najniższym sługą”. Listy generalnego plenipotenta Stanisława Karwowskiego do kasztelanowej krakowskiej Izabeli Branickiej z lat 1771–1788
Krzysztof Syta
Przesiedlenia a pamięć. Studium (nie)pamięci społecznej na przykładzie ukraińskiej Galicji i polskich "ziem odzyskanych"
Anna Wylegała
Nie tylko Petlura. Kwestia ukraińska w polskiej polityce zagranicznej w latach 1918-1923
Jan PisulińskiInne z tej kategorii

„Sarmatyzm”. Historia pojęcia
Maciej Nawrocki
I Forum Edukacji Historycznej: Nowe wyzwania

Władza, kościół i handel. Ekonomiczne stymulatory funkcjonowania wczesnych form państwowych w dobie formowania się gospodarki europejskiej. Studium porównawcze
Piotr Pranke