Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i materiały, t. 2

Prezentowany tom - drugi w ramach serii zapoczątkowanej w 2009 roku - obejmuje teksty przygotowane przez kilkunastu prahistoryków i archeologów oraz współpracujących z nimi przyrodników. Wiodącym tematem jego części pierwszej (Studia) pozostaje problem interpretacji ludzkich szczątków odnajdowanych w bagnach oraz w miejscach zamieszkania społeczności I tysiąclecia p.n.e. Zagadnienie to jest przybliżane Czytelnikowi z perspektywy dociekań archeologicznych, kulturoznawczych i tafonomicznych (Anna Rembisz, Jacek Gackowski, Andrzej P. Kowalski, Tomasz Kozłowski). W części studialnej poświęcono również wiele miejsca interpretacji kulturowo-fonicznych funkcji nordyjskich lur (Rafał Kołacki) oraz znaczeniowego miejsca wilka i psa w świecie wartości ludów pradziejowych. To ostatnie studium zostało poszerzone o aspekty językoznawcze i mitologiczne (Dorota A. Dominiak). Druga część tomu (Materiały) obejmuje opracowania nowych odkryć archeologicznych, związanych z aktywnością społeczności kultur łużyckiej i pomorskiej młodszych okresów epoki brązu i początku epoki żelaza (Anna Rembisz, Tomasz Klisz, Artur Kurpiewski, Małgorzata Kurzyńska). W prezentowanej pozycji znajdują się również opracowania przyrodnicze z zakresu antropologii fizycznej (Tomasz Kozłowski), paleobotaniki (Aldona Mueller-Bieniek, Irena Gluza) i gleboznawstwa (Renata Bednarek, Maciej Markiewicz i Maria Kędziorska).

Od Redakcji (Jacek Gackowski) / 7
Anna Rembisz
Znaleziska zwłok ludzkich z młodszej epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w bagnach północnej strefy Europy Środkowej i Zachodniej / 9
Finds of dead human bodies from late Bronze Age and early Iron Age in bogs of northern zone of Central and Western Europe / 40
Jacek Gackowski
Niespalone szczątki ludzkie z osiedli „chełmińskiej" grupy kultury łużyckiej i w jej sąsiedztwie. Przegląd odkryć i dotychczasowe interpretacje / 49
Unburnt human remnants from settlements in "Chełmno" group of Lusatian culture and its vicinity. The review of excavations and present interpretations / 73
Andrzej P. Kowalski
Cerber z Kałdusa? Próba interpretacji śladów ogryzania zwłok przez psy/wilki w obrzędowości kultury łużyckiej / 79
Cerberus from Kałdus? Interpretation attempt of traces of gnawing dead bodies by dogs/wolves in ritual ceremonies of Lusatian culture / 89
Tomasz Kozłowski
Analiza antropologiczna i tafonomiczna fragmentów kości ludzkich odkrytych na stanowisku 3 w Kałdusie (woj. kujawsko-pomorskie). Świadectwo praktyk ćwiartowania zwłok ludzkich? / 91
Anthropological and taphonomic analyses of human bones' fragments excavated in site 3 in Kałdus (Kujawsko-Pomorskie province). The evidence of human body chopping practices? / 102
Dorota A. Dominiak
Wilk i pies w środkowoeuropejskich znaleziskach archeologicznych od młodszej epoki kamienia do początków epoki żelaza. Interpretacja znaczeń kulturowych w świetle językoznawstwa i mitologii / 117
A wolf and a dog in Central European archaeological finds from the younger Stone Age till the beginning of Iron Age. Interpretation of culture meanings in the light of linguistics and mythology / 169
Rafał Kołacki
Kulturowe i foniczne funkcje lur w kręgu środowisk nordyjskich /173
Cultural and phonic functions of lurs in the circle of Nordic centres / 196
Anna Rembisz
Miecz brązowy z kolekcji Albina Makowskiego w zbiorach Muzeum Historyczno-Etnograficznego w Chojnicach / 203
A bronze sword from Albin Makowski's collection from Historic-Ethnographical Museum in Chojnice / 208
Tomasz Klisz, Artur Kurpiewski
Nieznane cmentarzysko ludności kultury łużyckiej w Siemkowicach, woj. łódzkie / 213
Unknown cemeteries of Lusatian culture population in Siemkowice, Łódź province / 221
Małgorzata Kurzyńska
Nowe źródła do poznania kultury łużyckiej z regionu Świecia nad Osą, woj. kujawsko-pomorskie (stanowiska 1 i 83) / 227
New sources concerning information on Lusatian culture from Świecie on Osa region, Kujawsko-Pomorskie province (sites 1 and 83) / 235
Anna Rembisz
Grób skrzynkowy ludności kultury pomorskiej w Dębowej Łące, woj. kujawsko-pomorskie (stanowisko 49) / 243
Cist grave of Pomerania culture population in Dębowa Łąka, Kujawsko-Pomorskie province (site 49) / 259
Tomasz Kozłowski
Przepalony materiał kostny z grobu skrzynkowego ludności kultury pomorskiej w Dębowej Łące, woj. kujawsko-pomorskie (stanowisko 49) / 269
The burnt bone material from the cist grave of Pomerania culture population in Dębowa Łąka, Kujawsko-Pomorskie province (site 49) / 276
Małgorzata Kurzyńska
Grób skrzynkowy ludności kultury pomorskiej w Nowych Marzach, woj. kujawsko-pomorskie (stanowisko 4) / 277
Cist grave of Pomerania culture population in Nowe Marzy, Kujawsko-Pomorske province (site 4) / 284
Tomasz Kozłowski
Przepalony materiał kostny z grobu skrzynkowego ludności kultury pomorskiej w Nowych Marzach, woj. kujawsko-pomorskie (stanowisko 4) / 293
The burnt bone material from the cist grave of Pomerania culture population in Nowe Marzy, Kujawsko-Pomorskie province (site 4) / 297
Aldona Mueller-Bieniek, Irena Gluza
Odciski roślinne na naczyniach ceramicznych i polepie z osady ludności kultury łużyckiej w Rudzie, woj. kujawsko-pomorskie (stanowisko 3-6) / 299
Plant imprints on ceramic vessels and daub from settlement of Lusatian culture population in Ruda, Kujawsko-Pomorskie province (site 3-6) / 307
Agnieszka M. Noryśkiewicz
Wpływ osadnictwa z epoki kamienia, epoki brązu oraz wczesnej epoki żelaza na historię lasów okolic jeziora Mełno (w północnej części Pojezierza Chełmińskiego) / 317
The influence of settlement from the Stone, Bronze and early Iron Ages on forest history in the area of Mełno Lake (northern part of Chełmno Lake Land) / 340
Renata Bednarek, Maciej Markiewicz, Maria Kędziorska
Ślady zagospodarowania przestrzennego osady obronnej ludności kultury łużyckiej w Boguszewie, gm. Gruta (stanowisko 1) na podstawie analizy zawartości fosforu / 351
Traces of spatial arrangement of the defensive settlement of Lusatian culture population in Boguszewo, Gruta commune (site 1) on the base of phosphorus contents' analysis / 357

Jacek Gackowski