Trzy jubileusze archeologii akademickiej. 80, 70, 40-

autorzy:

Wojciech Chudziak, Jacek Gackowski, Daniel Makowiecki

redaktorzy: Daniel Makowiecki

420,00 zł Najniższa cena z 30 dni: 420,00 zł

Wysyłamy w przeciągu 10 dni roboczych

szt

Rok wydania:2022 Nr wydania:pierwsze Liczba stron:695 ISBN:978-83-231-4891-3 eISBN:978-83-231-4892-0 DOI: https://doi.org/10.12775/978-83-231-4891-3

OPIS

SPIS TREŚCI

9 OD REDAKCJI

PANEL 1: Historia archeologii akademickiej w Toruniu i jej twórcy

21 SYLWIA GROCHOWINA: Geneza i powstanie Instytutu Bałtyckiego oraz miejsce archeologii w jego funkcjonowaniu (1925–1939)
35 JACEK GACKOWSKI: Archeolodzy Instytutu Bałtyckiego w „toruńskim” okresie jego istnienia
81 JOLANTA MAŁECKA-KUKAWKA: Od Zakładu Prehistorii do Instytutu Archeologii. Zarys przemian organizacyjnych toruńskiej archeologii akademickiej w okresie powojennym
103 WOJCIECH OLSZEWSKI: Toruńska etnologia uniwersytecka 1976–2003. O odrodzeniu w „małżeństwie z rozsądku”
119 JOLANTA MAŁECKA-KUKAWKA: Roman Jakimowicz (1889–1951) i początki akademickiej archeologii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu
133 MAGDALENA WAŁASZEWSKA: Włodzimierz Hołubowicz (1908–1962) – osiągnięcia naukowe, związki z Toruniem i kontrowersje nie tylko archeologiczne
147 ANDRZEJ KOLA: Bonifacy Zielonka (1899–1975) – pierwszy absolwent archeologii (prehistorii) Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
157 ANDRZEJ KOLA: Kazimierz Żurowski (1909–1987) – wspomnienie ucznia
169 ANDRZEJ Z. BOKINIEC , MIROSŁAW J. HOFFMANN: Krystyna Maria Przewoźna-Armon (1928–2013) – archeolog, nauczyciel akademicki, PRAWY CZŁOWIEK
179 WOJCIECH CHUDZIAK, MAŁGORZATA MARKIEWICZ: Jerzy Olczak (1929–2007) – na styku archeologii poznańskiej i toruńskiej
187 ARTUR TRAPSZYC: Jan Grześkowiak (1934–1999) – toruński archeolog z pałuckim rodowodem. Biografi a interpretatywna
199 JACEK GACKOWSKI: Wojciech Szulta (1964–2008) i jego przygoda z archeologią zbyt wcześnie przerwana

PANEL 2: Jak Nas widzą inni

213 MICHAŁ KOBUSIEWICZ: Osiągnięcia pracowników Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w badaniach paleolitu i mezolitu
223 DOBROCHNA JANKOWSKA: Z poznańskiej perspektywy. Wkład ośrodka toruńskiego w studia nad neolitem niżowym i rozwój traseologii w Polsce
235 JACEK WOŹNY: Osiągnięcia Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w badaniach nad epoką brązu i epoką żelaza
247 HANNA KÓČKA-KRENZ: Wczesne średniowiecze w badaniach Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
261 LESZEK KAJZER: Archeologia historyczna w toruńskim ośrodku uniwersyteckim
281 JADWIGA W. ŁUKASZEWICZ: Toruńscy archeolodzy w pracowniach konserwatorskich
293 TERESA STAWIARSKA: Pracownia Dziejów Szkła – dorobek i osiągnięcia
307 KRZYSZTOF KURZYK: Archeologia podwodna w ośrodku toruńskim
329 JAROSŁAW BODZEK: Nad Morzem Czarnym, Morzem Egejskim i w Barbaricum. Wkład pracowników Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w badania nad kulturą antyczną
339 IWONA HILDEBRANDT-RADKE: Archeologia środowiskowa w ośrodku toruńskim – jej historia i główne kierunki badawcze

PANEL 3: Współpraca z muzeami regionu kujawsko-pomorskiego i innymi jednostkami badawczymi UMK

369 MAREK RUBNIKOWICZ, ROMUALDA UZIEMBŁO: Archeologia toruńska. Z historii współpracy Muzeum Okręgowego w Toruniu z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika
383 JÓZEF ŁOŚ, MICHAŁ F. WOŹNIAK: Archeologia toruńska w bydgoskim Muzeum
391 MAŁGORZATA KURZYŃSKA: Współpraca naukowo-badawcza Muzeum w Grudziądzu i Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
411 TOMASZ KOZŁOWSKI: Antropologia fizyczna oraz archeologia na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Próba retrospektywnego podsumowania współpracy. Nie tylko naukowej
425 ALICJA DROZD-LIPIŃSKA: Antropologia fizyczna i archeologia. Dwie dekady wspólnych projektów badawczych

PANEL 4: Centra i zespoły badawcze – historia i teraźniejszość

437 KRZYSZTOF CYREK, MAGDALENA SUDOŁ-PROCYK, MAGDALENA KRAJCARZ,
ŁUKASZ CZYŻEWSKI: Osiągnięcia Interdyscyplinarnego Zespołu Badawczego w studiach nad zasiedleniem jaskiń Jury Polskiej
455 STANISŁAW KUKAWKA: Zespół do Badań Neolitu Ziemi Chełmińskiej
467 WOJCIECH CHUDZIAK: Interdyscyplinarne badania wczesnośredniowiecznego zespołu osadniczego w Kałdusie, woj. kujawskopomorskie, i ich popularyzacja
475 JADWIGA CHUDZIAKOWA, KRZYSZTOF MIKULSKI, PATRYK BANASIAK: Zespół do Badań Średniowiecznego i Nowożytnego Torunia. Historia i osiągnięcia
485 KRYSTYNA SULKOWSKA-TUSZYŃSKA, MARCIN WIEWIÓRA: Zespół do Badań Średniowiecznej Architektury Kujaw i Wielkopolski Wschodniej. Zarys historii i problematyki badań
501 JADWIGA CHUDZIAKOWA: Uniwersyteckie Centrum Archeologii Średniowiecza i Nowożytności – ćwierć wieku istnienia
509 WOJCIECH CHUDZIAK: Badania autostradowe w historii Instytutu Archeologii UMK – wykorzystana szansa
521 DYSKUSJA (omówienie: DOROTA BIENIAS, JÓZEF W. MIŁEK)

527 ANEKS 1: Wykaz pracowników zatrudnionych w Instytucie Archeologii (dawniej Zakładzie Prehistorii, Katedrze Archeologii, Instytucie Archeologii i Etnografii, Instytucie Archeologii i Etnologii) Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w latach 1946–2016 (zestawienie: MAŁGORZATA MARKIEWICZ)
529 ANEKS 2: Wykaz absolwentów prehistorii (z 1950 roku) i archeologii (z lat 1966–1968 i lat 1981–2015 (zestawienie: JÓZEF W. MIŁEK)
591 ANEKS 3: Galeria I: Jubileusz 2016 roku okiem fotografa (fot. WIESŁAW OCHOTNY)
605 ANEKS 4: Galeria II: Z życia toruńskich archeologów akademickich, studentów i przyjaciół uniwersyteckiej archeologii

691 LISTA AUTORÓW

Recenzje

Autorzy

Wojciech Chudziak

Od 1985 roku pracuje w Instytucie Archeologii UMK w Toruniu, od ponad trzech dekad zajmuje się badaniami Słowiańszczyzny Zachodniej, w tym Pomorza i ziemi chełmińskiej. Pod jego kierunkiem prowadzono liczne prace wykopaliskowe m.in. w Kałdusie pod Chełmnem, Bydgoszczy, Żółtym pod Drawskiem Pomorskim i wielu innych stanowiskach również na ziemi lubuskiej i Kujawach. Jest autorem ponad 200 publikacji, w tym trzech książek: Periodyzacja rozwoju wczesnośredniowiecznej ceramiki z dorzecza dolnej Drwęcy (VII–XI/XII w.). Podstawy chronologii procesów zasiedlania (1991), Zasiedlenie strefy chełmińsko-dobrzyńskiej we wczesnym średniowieczu (1996), Wczesnośredniowieczna przestrzeń sakralna in Culmine na Pomorzu Nadwiślańskim (2003) i dwóch napisanych we współpracy z innymi badaczami, dotyczących podwodnego dziedzictwa archeologicznego. Aktualnie jest przewodniczącym Rady Dyscypliny Archeologia i dyrektorem Instytutu Archeologii UMK.

Książki autora:

- Pozostałości wczesnośredniowiecznego osadnictwa w strefie przebiegu autostrady A-1 w województwie kujawsko-pomorskim. Katalog źródeł archeologicznych
- Wczesnośredniowieczne grodziska w Polsce, t. 7: Powiat toruński
- Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe w Kałdusie (stanowisko 4)
- Człowiek i środowisko przyrodnicze we wczesnym średniowieczu w świetle badań interdyscyplinarnych
- Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Kałdusie. Studia archeologiczno-paleobotaniczne
- Trzy jubileusze archeologii akademickiej. 80, 70, 40-
- Studia nad osadnictwem średniowiecznym ziemi chełmińskiej, t. 5
- Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe w Kałdusie (stanowisko 1)
- Studia nad osadnictwem średniowiecznym ziemi chełmińskiej, t. 4
- Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Kałdusie
- Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce
- Wczesnośredniowieczna przestrzeń sakralna in Culmine na Pomorzu Nadwiślańskim

Jacek Gackowski

jest pracownikiem Zakładu Epok Brązu i Żelaza Instytutu Archeologii UMK w Toruniu. Od wielu lat zajmuje się poznawaniem społeczności pradziejowych łączonych z kulturami łużycką, pomorską i kulturą kurhanów zachodniobałtyjskich. Jego zainteresowania ukierunkowane są na obszar Polskiego Niżu. W ramach własnych tematów badawczych prowadził prace terenowe w obrębie pozostałości osiedli obronnych (Mirakowo-Grodno, Kamieniec, Boguszewo) i nawodnych (Mołtajny, Pieczarki) oraz cmentarzysk ciałopalnych (Dębowa Łąka, Żygląd). Współkierował projektem dotyczącym badań i opracowań materiałów źródłowych odkrytych - w ramach wyprzedzających prac ratowniczych - na „grudziądzko-toruńskim” odcinku autostrady A-1. Jest autorem kilkudziesięciu artykułów i części monografii (m. in. publikowanych w wydawnictwach niemieckich i litewskich). Od 2009 roku redaguje serię pt. „Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i materiały”.

Książki autora:

- XXI Sesja Pomorzoznawcza. Materiały z konferencji, Toruń, 22–24 listopada 2017 roku. Tom I i II
- Przestrzeń osadnicza Pojezierza Chełmińskiego i przyległych dolin Wisły, Drwęcy i Osy w młodszej epoce brązu i na początku epoki żelaza
- Trzy jubileusze archeologii akademickiej. 80, 70, 40-
- Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i materiały, t. 2
- Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i materiały t. 1

Daniel Makowiecki

Książki autora:

- The Horse (Equus caballus) in Early Medieval Poland (8th–13th/14th Century) According to Zooarchaeological Records
- Trzy jubileusze archeologii akademickiej. 80, 70, 40-
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Archeologia XXXVI (2020)
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Archeologia XXXVII (2021)
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Archeologia XXXVIII (2022)
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Archeologia XXXII (2012)
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Archeologia XXXIII (2013)
- Wczesnośredniowieczna gospodarka zwierzętami i socjotopografia in Culmine na Pomorzu Nadwiślańskim. Studium archeozoologiczne
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Archeologia XXXIV (2015)
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Archeologia XXXV (2017)